Η Αλεξάνδρα Μαρτίνου, με πολυετή παρουσία στο χώρο της κοινωνικής προσφοράς και του εθελοντισμού, εργάζεται ακούραστα για να εξασφαλίσει στα παιδιά της Ελλάδας δικαιώματα και ευκαιρίες, που ενώ είναι αυτονόητα, κάπου η πραγματικότητα, οι ισχύουσες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες αλλά και οι χιλιομετρικές αποστάσεις τα περιορίζουν.

Οπως υποστηρίζει, είναι χρέος μας να προστατεύσουμε ό,τι πολυτιμότερο έχουμε για το μέλλον μας: τα παιδιά μας.

Η Αλεξάνδρα Μαρτίνου είναι ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος του «Μαζί για το Παιδί», το οποίο ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1996. Είναι μια Ενωση, που έχει ως σκοπό να βοηθήσει τα παιδιά στην Ελλάδα να διεκδικήσουν το μέλλον που ονειρεύονται. Η Ενωση και τα σωματεία-μέλη της εργάζονται καθημερινά για την ευημερία περισσότερων από 30.000 παιδιών κάθε χρόνο. Το έργο και τα προγράμματά της έχουν ως στόχο να προσφέρουν ανακούφιση σε ευάλωτες οικονομικά οικογένειες, σε παιδιά που βιώνουν την αναπηρία και την ασθένεια αλλά και να προσφέρει ευκαιρίες σε παιδιά και νέους που κατοικούν σε απομακρυσμένες και ακριτικές περιοχές της χώρας.

Τα σωματεία που συμμετέχουν στο «Μαζί για το Παιδί» είναι: το Ιδρυμα Κοινωνικής Εργασίας «Χατζηπατέρειον» – Κ.Α.Σ.Π., η «Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών/Πόρτα Ανοιχτή», το Σωματείο «Φίλοι του Θεοτόκος», το Κέντρο Ειδικών Ατόμων «Η Χαρά», η «Πανελλήνια Ενωση Αγώνα κατά του Νεανικού Διαβήτη» (Π.Ε.Α.Ν.Δ.), «Οι Φίλοι του Παιδιού», η «ΠΝΟΗ» – Φίλοι Εντατικής Θεραπείας Παιδιού, «Οι Φίλοι της Μέριμνας» και το Ιδρυμα «Παιδική Στέγη».

Το «Μαζί για το Παιδί» συντηρείται από χορηγίες εταιρειών, δωρεές ιδιωτών, καμπάνιες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και έσοδα από τη διοργάνωση πολιτιστικών και αθλητικών εκδηλώσεων.
Η Αλεξάνδρα Μαρτίνου είναι μια αξιόλογη γυναίκα με αυτόφωτη προσωπικότητα, που μεγάλωσε σε μια ευτυχισμένη οικογένεια. Σπούδασε Οικονομικά στην Ελβετία και παντρεύτηκε σε νεαρή ηλικία τον Ανδρέα Μαρτίνο με τον οποίο έχει 3 παιδιά και 9 εγγόνια.

Τι ώθησε λοιπόν την Αλεξάνδρα Μαρτίνου να ασχοληθεί ενεργά όλα αυτά τα χρόνια με την κοινωνική προσφορά;

Κυρία Μαρτίνου, στις 11 Μαΐου η Φιλόπτωχος του Καθεδρικού Ναού, στη Νέα Υόρκη τίμησε την Ενωση «Μαζί για το Παιδί» για τη μεγάλη κοινωνική προσφορά και φιλανθρωπική της δράση. Τι σημαίνει αυτό για σας;

Είναι πολύ σημαντικό για μένα να αναγνωρίζονται οι προσπάθειες που καταβάλουμε όλα τα σωματεία που αποτελούν το «Μαζί για το Παιδί». Νιώθω μεγάλη χαρά, γιατί εκτιμώ ιδιαίτερα τις αξιόλογες γυναίκες που στηρίζουν τη Φιλόπτωχο και είμαι ευγνώμων, γιατί στηρίζουν και τη δική μας προσπάθεια δίνοντάς μας την ευκαιρία να κάνουμε ένα άνοιγμα στην Αμερική και να μπορέσουμε να παρουσιάσουμε στα μέλη της το έργο μας σαν Ενωση.
Λυπήθηκα γιατί δεν τα κατάφερα να παραβρεθώ στο Spring Luncheon, αλλά το «Μαζί για το Παιδί» αντιπροσωπεύτηκε επάξια από τον αντιπρόεδρό μας κύριο Ιωάννη Παπαδάτο και την κυρία Αλεξάνδρα Πάλλη που είναι σύμβουλος στο Διοικητικό Συμβούλιό μας. Θα ήθελα να τονίσω πως είναι η πρώτη φορά που κάναμε ένα άνοιγμα στους Ελληνες της Νέας Υόρκης και εξηγήσαμε, ότι υπάρχουν και οργανισμοί που λειτουργούν σωστά και με διαφάνεια στην Ελλάδα.
Είναι σημαντικό να έχουμε τη στήριξή τους, γιατί σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας 3 στους 10 πολίτες της χώρας μας βιώνουν τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό που μεταφράζεται σε 2.971.200 άτομα. Συγκεκριμένα, το 32% των παιδιών βρίσκονται σε ευάλωτη θέση λόγω περιορισμένων οικονομικών μέσων της οικογένειάς τους. Από την πλευρά μας, κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια να βελτιώσουμε την καθημερινότητα αυτών των παιδιών, όμως χρειαζόμαστε και ουσιαστική στήριξη από τον κόσμο.

Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με την κοινωνική προσφορά και ειδικότερα με τα ευάλωτα παιδιά;

Μεγαλώνοντας πήρα πολλά ερεθίσματα από την οικογένειά μου. Η μητέρα μου ήταν δοσμένη στη φιλανθρωπία. Βοηθούσε το «Σώμα Ελληνίδων Οδηγών». Εκαναν πολλά bazaar τότε, όπου μας ενθάρρυνε να συμμετέχουμε. Θυμάμαι την τραπεζαρία του σπιτιού, που την γεμίζαμε με σακουλάκια με φυστίκια, για να τα πουλήσουμε.
Η μητέρα μου βοηθούσε και ένα σχολείο στα Τρίκαλα Κορινθίας, εκείνες τις δύσκολες εποχές του ’60. Τρεις φορές το χρόνο στέλναμε πράγματα, όπως γραφική ύλη, παιχνίδια και ρουχισμό για τα παιδιά του σχολείου. Από τότε συνειδητοποίησα, ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να απολαύσουν αυτά που απολαμβάναμε εμείς. Στη συνέχεια, αυτό το αίσθημα προσφοράς καλλιεργήθηκε και στο σχολείο που πήγα, στο Pierce-The American College of Greece στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο, με τη διοργάνωση bazaar και ημερίδων για το ταμείο των υποτροφιών.
Αργότερα στη ζωή μου υπήρξε μια εικόνα που με συγκλόνισε. Ηταν το 1982 όταν έτυχε να γνωρίσω μια εργαζόμενη που είχε ένα παιδί, τον Γιώργο, με σύνδρομο Down (Ντάουν). Τότε ήταν κλεισμένο σε ένα ίδρυμα που έμοιαζε περισσότερο με κολαστήριο. Οι υπεύθυνοι δεν άφηναν ούτε τους γονείς των παιδιών να το επισκεφθούν. Την ίδια χρονιά, είχε τύχει να πάω με τον σύζυγό μου στη Λέρο για διακοπές. Θελήσαμε να δούμε από κοντά το Ψυχιατρείο. Δεν μας άφησαν. Ημασταν νέοι τότε και πήραμε την τολμηρή απόφαση να πηδήξουμε έναν τοίχο και να μπούμε μέσα. Ακόμα θυμάμαι τις σοκαριστικές εικόνες.
Αυτό με έκανε να θέλω ακόμα πιο πολύ να ασχοληθώ με τα ζητήματα αυτά, και γενικά με τα παιδιά στα οποία είχα αδυναμία και προτού γίνω μητέρα. Οταν έκλεισε το ίδρυμα που φιλοξενούσε τον Γιώργο, 15 γονείς έμειναν μετέωροι. Ετσι ξεκίνησε το «Χαρά» που έδωσε στέγη σε αυτά τα παιδιά τότε και που συνεχίζει να λειτουργεί έως σήμερα. Ο Γιώργος είχε δικαίωμα σε μια ζωή όπου θα καλύπτονταν οι βασικές του ανάγκες. Το λιγότερο που μπορούσα να κάνω ήταν να δημιουργήσω τις συνθήκες για να μπορεί εκείνος και η οικογένεια του να έχουν μια καθημερινότητα πιο βιώσιμη. Ο Γιώργος ήταν η αρχή για να μπορούν σήμερα χιλιάδες παιδιά σε όλη την Ελλάδα να έχουν πρόσβαση σε περισσότερες ευκαιρίες και να κοιτούν το αύριο με αισιοδοξία.
Όλα αυτά τα ερεθίσματα διαμόρφωσαν τη φιλοσοφία της ζωής μου, καθώς και τον τρόπο που λειτουργώ σε καθημερινό επίπεδο έως σήμερα.

Πώς δημιουργήθηκε η Ενωση «Μαζί για το Παιδί»;

Η ιδέα ξεκίνησε από την φίλη Κάρεν Μαυρίδη πριν από σχεδόν 27 χρόνια η οποία μας πρότεινε να δημιουργήσουμε μια «ομπρέλα» σωματείων παιδικής προστασίας για να είμαστε πιο αποτελεσματικοί. Ετσι γεννήθηκε η Ενωση «Μαζί για το Παιδί», κάτι πρωτοποριακό για τη χώρα μας πιστεύω ακόμη και σήμερα.

Χρειάστηκε αρκετός καιρός για να βρούμε τους ρυθμούς λειτουργίας μας ως Ενωση έτσι ώστε να λειτουργούμε ισότιμα και αναλογικά. Τελικά καταφέραμε να κρατήσουμε την Ενωση δεμένη, γιατί ο κοινός σκοπός μας ήταν ιερός και υπεράνω των προσωπικών μας αντιλήψεων. Σήμερα η καρδιά του «Μαζί για το Παιδί» έχει μεγαλώσει καθώς συνεργαζόμαστε, μέσω των προγραμμάτων και των δράσεών μας, με περισσότερους από 200 φορείς παιδικής προστασίας σε όλη την Ελλάδα πετυχαίνοντας μεγαλύτερο κοινωνικό αποτύπωμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας μας.
Η Συμβουλευτική Γραμμή 115 25 του «Μαζί για το Παιδί» για παράδειγμα είναι ένας τρόπος ευρύτερης επικοινωνίας, η οποία βρίσκεται εδώ και χρόνια δίπλα σε γονείς, εφήβους και εκπαιδευτικούς. Τα τελευταία τρία χρόνια έχει προσφέρει δωρεάν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε 20.826 ωφελούμενους. Η θεματολογία των κλήσεων που απαντούν οι επιστημονικοί συνεργάτες της Γραμμής 115 25 είναι μια σφυγμομέτρηση των προβληματισμών που απασχολούν την ελληνική οικογένεια όλα αυτά τα χρόνια.
Αλλο ένα πρόγραμμα που διευρύνει την παρουσία μας είναι οι παρεμβάσεις που κάνουμε στις ακριτικές περιοχές της Ελλάδας στους τομείς της υγείας και της παιδείας. Με αυτόν τον τρόπο διευρύνουμε συστηματικά το δίκτυο συνεργασίας με τοπικούς φορείς και εκπαιδευτικές μονάδες.

Μιλήστε μας για τις παρεμβάσεις του «Μαζί για το Παιδί» στις απομακρυσμένες και ακριτικές περιοχές της Ελλάδας. Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συγκεκριμένες περιοχές σήμερα και ποια είναι η δική σας συμβολή;

Σχεδιάσαμε το πρόγραμμα των ακριτικών πριν από τέσσερα χρόνια με στόχο να συμβάλλουμε ώστε τα παιδιά και οι νέοι που ζουν στη Θράκη να έχουν ίσες ευκαιρίες στην υγεία και στην εκπαίδευση με αυτές που έχουν τα παιδιά που ζουν στα αστικά κέντρα. Με αυτόν τον τρόπο τούς δίνουμε τη δυνατότητα να παραμείνουν στον τόπο που κατοικούν. Ξεκινήσαμε τις δράσεις μας από τον Νομό Εβρου, συνεχίσαμε στο Νομό Ροδόπης και φέτος προετοιμαζόμαστε για τον Νομό Ξάνθης. Εως τώρα έχουμε στηρίξει 8.704 μαθητές σε 93 σχολεία της Θράκης.
Σε στενή συνεργασία με την εκπαιδευτική κοινότητα της Θράκης και με τη στήριξη των τοπικών αρχών καταγράψαμε ενδελεχώς τις ανάγκες δημόσιων σχολείων όλων των βαθμίδων που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα. Επειτα από επίσκεψη και αξιολόγηση των αιτημάτων και σε συνεχή επικοινωνία με τους εκπαιδευτικούς πραγματοποιήσαμε στοχευμένες δωρεές εκπαιδευτικού υλικού και εξοπλισμού που ανταποκρίνονται στις ανάγκες κάθε σχολείου. Για παράδειγμα, έχουμε δημιουργήσει Κέντρα Διερευνητικής Μάθησης & Αίθουσες Διαδραστικής Μάθησης, Παιχνιδιού & Φιλαναγνωσίας, εξοπλίσαμε αίθουσες ρομποτικής-πληροφορικής, διαμορφώσαμε ένα σχολικό θερμοκήπιο, εξοπλίσαμε αίθουσα σχολικού πλανηταρίου.

Ετσι με γνώμονα τη διασφάλιση του δικαιώματος κάθε παιδιού στις ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση δημιουργήσαμε σύγχρονους εκπαιδευτικούς χώρους με στόχο την εισαγωγή των μαθητών στις σύγχρονες επιστήμες, την επαφή τους με διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα, την ανάπτυξη γνώσεων και δεξιοτήτων ζωής.
Στο «Μαζί για το Παιδί» δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στη διαρκή ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών. Διατηρούμε ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τις υποστηριζόμενες εκπαιδευτικές κοινότητες συμβάλλοντας στην εξωστρέφεια των σχολικών μονάδων, διευκολύνοντας τη διασύνδεση μεταξύ σχολείων και άλλων οργανισμών, προωθώντας την ανταλλαγή απόψεων και τεχνογνωσίας.
Παράλληλα, όσον αφορά στον τομέα της υγείας και της ψυχικής υγείας, δωρίσαμε απαραίτητο ιατρικό εξοπλισμό για νεογνά και παιδιά των περιοχών στις τοπικές ιατρικές μονάδες και διενεργούμε δωρεάν ψυχο-εκπαιδευτικά σεμινάρια για γονείς και εκπαιδευτικούς με στόχο την ενδυνάμωση του ρόλου τους.

Ποιες είναι οι παροχές της Ενωσης «Μαζί για το Παιδί» σε ευρύτερο πλαίσιο;

Στο «Μαζί για το Παιδί» προσφέρουμε ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών με στόχο κάθε παιδί σε κάθε γωνιά της χώρας μας να έχει πρόσβαση σε βιώσιμες συνθήκες διαβίωσης και σε ίσες ευκαιρίες, ώστε να έχει το μέλλον που ονειρεύεται. Συνεργαζόμαστε με περισσότερους από 200 φορείς παιδικής προστασίας πανελλαδικά υλοποιώντας μια σειρά καινοτόμων κοινωνικών προγραμμάτων με σκοπό να ανταποκρινόμαστε στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας.
Για την καταπολέμηση της φτώχειας εργαζόμαστε για να διασφαλίσουμε την πρόσβαση ευάλωτων παιδιών και των οικογενειών τους σε ασφαλή, θρεπτική και επαρκή τροφή. Για την υγεία και την ψυχική υγεία, προσφέρουμε στήριξη και προάγουμε την ευημερία των παιδιών εξασφαλίζοντάς τους υγιείς συνθήκες διαβίωσης. Διασφαλίζουμε την πρόσβαση στην ελεύθερη, ισότιμη και ποιοτική εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση, δημιουργώντας ευκαιρίες και προϋποθέσεις για ένα καλύτερο μέλλον για παιδιά και νέους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρίες και των παιδιών που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες και υλοποιούμε δράσεις για την ανακούφιση ευάλωτων ομάδων πληθυσμού σε περιπτώσεις εκτάκτων γεγονότων και φυσικών καταστροφών, όπως στήριξη πυρόπληκτων οικογενειών στο Μάτι, τη Βόρεια Εύβοια και Αττική, καθώς και δωρεά ιατρικού εξοπλισμού αξίας 470.000 ευρώ σε 14 νοσοκομεία αναφοράς Covid-19 της χώρας μας.

Ποιες είναι οι αξίες που πρεσβεύει το «Μαζί για το Παιδί»;

Τοποθετούμε τον άνθρωπο και τις ανάγκες του στο επίκεντρο των προγραμμάτων που αναπτύσσουμε και προσφέρουμε βοήθεια χωρίς διακρίσεις: βοηθάμε παιδιά, νέους και οικογένειες ανεξαρτήτως φύλου, καταγωγής, θρησκείας, πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού. Εφαρμόζουμε την πολιτική ανοιχτής πληροφόρησης προς όλους και λειτουργούμε με αυστηρούς κανόνες που διασφαλίζουν τη χρηστή διαχείριση των οικονομικών μας. Επιπλέον, ενθαρρύνουμε την ομαδικότητα ως τρόπο συνεργασίας εντός και εκτός της Ενωσης και λειτουργούμε με σεβασμό προς τον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον μέσω των δράσεων που αναπτύσσουμε.

Είστε πολλά χρόνια στον χώρο της κοινωνικής προσφοράς. Από την εμπειρία σας, πόσο ευαισθητοποιημένοι είναι οι άνθρωποι στη φτώχεια που υπάρχει γύρω μας;

Θεωρώ ότι τα τελευταία χρόνια βιώνοντας την οικονομική κρίση αλλά και την πρόσφατη υγειονομική κρίση με την πανδημία έχει υπάρξει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κόσμου στα κοινωνικά θέματα. Πιστεύω ότι όχι μόνο η ελληνική κοινωνία αλλά και όλος ο κόσμος κινείται με ιλιγγιώδη ταχύτητα, κάνοντας μεγάλα τεχνολογικά άλματα τα οποία μικροί και μεγάλοι καλούμαστε να τα καλύψουμε. Οι προκλήσεις μεγάλες και οι ανισότητες πολλές.

Στη χώρα μας υπήρχε ανέκαθεν η έννοια της προσφοράς, σε επίπεδο μεγάλων ευεργετών αλλά και στο επίπεδο των πολιτών. Στην Ελλάδα έχουμε το ισχυρό δίκτυο της οικογένειας και των συντοπιτών. Το ελληνικό φιλότιμο συνδράμει σε περίπτωση μεγάλων καταστροφών ή βοήθειας σε κάποιο γείτονα που έχει ανάγκη.
Είναι σημαντικό σε αυτό το σημείο να αναφέρω τον σημαντικό ρόλο της παιδείας που μπορεί να διαδραματίσει στη διαμόρφωση και στην αλλαγή νοοτροπίας, από το «εγώ» πώς μπορούμε να φθάσουμε στο «εμείς» και στο «μαζί».
Μέσα από την έννοια της προσφοράς και του εθελοντισμού μπορούμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για την ευημερία των παιδιών και των νέων της χώρας μας.
Αναλάβατε την προεδρία της «Κιβωτού του Κόσμου». Με ποιο σκεπτικό; Σε τι στάδιο είναι σήμερα οι ενέργειες εξυγίανσης του οργανισμού; Πώς μπορεί να ανακτήσει την αξιοπιστία του ο Οργανισμός αυτός;
Αυτή τη στιγμή ασχολούμαστε με την αναδιοργάνωση και τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Θέλουμε να παραδώσουμε με τη λήξη της δωδεκάμηνου θητείας μας, έναν οργανισμό που να λειτουργεί με διαφάνεια και με τα πρωτόκολλα, όπως αρμόζει για την παιδική προστασία και όπως είναι καταγεγραμμένα στα Ηνωμένα Εθνη. Αυτός είναι ο σκοπός μας καθώς επίσης να πούμε στον κόσμο, ότι η Κιβωτός συνεχίζει να υπάρχει και οι ανάγκες των παιδιών που στηρίζει συνεχίζουν να υφίστανται.

Οι άνθρωποι που έκαναν τις δωρεές τις προσέφεραν για τη βελτίωση της καθημερινότητας των παιδιών της Κιβωτού. Μας ενδιαφέρει να κατανοήσουν όλοι, ότι χρειάζεται να συνεχίσουν να βοηθούν, γιατί τα παιδιά παραμένουν εκεί και ο σκοπός είναι ο ίδιος. Γι’ αυτό και εγώ δέχτηκα να αναλάβω αυτόν το ρόλο.

Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στην Ομογένεια κυρία Μαρτίνου;

Η Ομογένεια είναι μια προέκταση της πατρίδας μας, είναι ένα κομμάτι της καρδιάς μας που μπορεί να βρίσκεται μακριά σε γεωγραφική απόσταση αλλά τη νιώθουμε να χτυπά δίπλα μας. Είναι οι δυναμικοί Ελληνες και οι δυναμικές Ελληνίδες που ζουν και διαπρέπουν στο εξωτερικό. Είναι οι αδελφοί μας που μας συμπαραστέκονται. Μαζί λοιπόν μπορούμε να προχωρήσουμε και να βοηθήσουμε περισσότερα παιδιά της πατρίδας μας.