ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Την Πέμπτη θα πραγματοποιηθεί στην Ι. Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Εικοσιφοινίσσης η εκδήλωση για τον επαναπατρισμό του χειρόγραφου Ευαγγελισταρίου 220 που εκλάπη από Βούλγαρους στρατιώτες το 1917

Η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος δέχθηκε την Τρίτη, 27 Σεπτεμβρίου 2022, τον Ελλογιμ. κ. Steve Green, Ιδρυτή και Πρόεδρο του Δ.Σ. του Μουσείου της Βίβλου, το οποίο εδρεύει στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ, μαζί με τους συνεργάτες του, Ελλογιμ. Δρ. Jeffrey Kloha, επί κεφαλής Επιμελητή του Μουσείου, Δρ. Brian Hyland, Βοηθό Επιμελητή των Μεσαιωνικών Χειρογράφων του Μουσείου, και την Καθηγήτρια Δρα Ελισάβετ Προδρόμου, Μέλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου αυτού.

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της συνεργασίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου με το Αμερικανικό Ίδρυμα, και με αφορμή την επικείμενη επίσημη εκδήλωση για τον επαναπατρισμό του χειρόγραφου Ευαγγελισταρίου 220, στις 29 Σεπτεμβρίου, στην Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Εικοσιφοινίσσης, από την οποία εκλάπη, με πολλούς ακόμα θησαυρούς της, από Βούλγαρους στρατιώτες το 1917. Σημειώνεται, ότι η εκδήλωση αφιερώνεται στη μνήμη του μακαριστού Μητροπολίτη Δράμας κυρού Παύλου.

Στη σημερινή συνάντηση παρέστησαν, επίσης, οι Σεβ. Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ, Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος, ο οποίος θα εκπροσωπήσει τον Παναγιώτατο στην εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στη Μ. Εικοσιφοινίσσης, και ο Πανοσιολ. Μ. Αρχιμανδρίτης κ. Αγαθάγγελος, Αρχειοφύλακας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο οποίος μαζί με την Καθ. Δρα Ε. Προδρόμου, έχουν ορισθεί από τον Παναγιώτατο ως υπεύθυνοι της συνεργασίας, εκ μέρους του Πατριαρχείου, με το Aμερικανικό Ίδρυμα.

Ο Παναγιώτατος ευχαρίστησε την ηγεσία του Μουσείου της Βίβλου για την γόνιμη και ουσιαστική συνεργασία τους με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, επαινώντας την, για άλλη μία φορά, για την επιστροφή του χειρόγραφου Ευαγγελισταρίου, και σημειώνοντας ότι ως πράξη είναι παράδειγμα προς μίμηση και συμβάλλει προτρεπτικά στον επαναπατρισμό και των υπολοίπων ορφανών χειρογράφων και εκκλησιαστικών κειμηλίων στη φυσική τους μητέρα, δηλαδή την Μονή.

Το ιστορικό του επαναπατρισμού του Ευαγγελισταρίου

Υπενθυμίζεται ότι αμέσως μετά την ταυτοποίηση του χειρογράφου, ο Δρ. Jeffrey Kloha, απηύθυνε επιστολή προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, στις 20 Ιουνίου 2020, με την οποία του γνωστοποίησε ότι, στο πλαίσιο της συνεργασίας του εν λόγω Μουσείου με το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποφασίστηκε η επιστροφή του Ευαγγελισταρίου 220 στην υπ’ αυτό Μονή Εικοσιφοινίσσης.

Απαντώντας ο Παναγιώτατος, με επίσημο Πατριαρχικό Γράμμα του που απέστειλε στις 31 Αυγούστου 2020, εξέφρασε τις ευχαριστίες Του για την ενέργεια αυτή, αναφέροντας ότι συνιστά πράξη αποκατάστασης της νόμιμης πολιτιστικής κληρονομιάς της Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Παναγίας Εικοσιφοινίσσης. Μεταξύ άλλων τόνιζε ότι, “πρόκειται για μια πραγματική ευλογία για τη μοναστική αδελφότητα και τον χριστιανικό κόσμο, να βλέπει τους θρησκευτικούς θησαυρούς, οι οποίοι αφαιρέθηκαν από τη Μονή, να επιστρέφουν επισήμως στον φυσικό τους χώρο και να χρησιμοποιούνται για την πνευματική οικοδομή των πιστών, όπως επίσης από τους μελετητές της ιστορίας και της τέχνης”.

Ακολούθως, το Μουσείο της Βίβλου ανακοίνωσε και επισήμως, στις 16 Οκτωβρίου 2020, την απόφαση επιστροφής του χειρόγραφου Ευαγγελισταρίου 220 της Μονής Εικοσιφοινίσσης. Πριν τον επαναπατρισμό του το σημαντικό χειρόγραφο εκτέθηκε σε ειδική προθήκη του Μουσείου, στο πλαίσιο περιοδικής έκθεσης του Οικουμενικού Πατριαρχείου που εγκαινιάστηκε στις 25 Οκτωβρίου 2021.

Στις 14 Μαΐου ε.έ., ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπέγραψε την εκδοθείσα από το Μουσείο της Βίβλου πράξη μεταβίβασης της ιδιοκτησίας του χειρογράφου Ευαγγελισταρίου 220 προς την Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Εικοσιφοινίσσης, στην οποία επεστράφη εφέτος στις 31 Αυγούστου, όπου και φυλλάσεται πλέον σε ειδικές συνθήκες.

Υπενθυμίζεται ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το Μουσείο της Βίβλου, στις 31 Ιανουαρίου 2020, υπέγραψαν Μνημόνιο Συνεργασίας, που προβλέπει τη δημιουργία μόνιμης εκθέσεως του Οικουμενικού Πατριαρχείου στον τέταρτο όροφο του Μουσείου, που είναι αφιερωμένος στην Ιστορία της Βίβλου, όπως επίσης την από κοινού διοργάνωση περιοδικών εκθέσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το εν λόγω Μουσείο, το οποίο εδρεύει στην Ουάσιγκτον, αριθμεί ένα εκατομμύριο επισκέπτες ετησίως και έχει αναπτύξει ανάλογη συνεργασία με τη Βατικανή Βιβλιοθήκη και την Εφορεία Αρχαιοτήτων του Ισραήλ.