Ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη κύρια παθολογική αιτία θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες και, παρόλο που η εμφάνισή του εξαρτάται συνήθως από γενετικούς παράγοντες, υπάρχουν ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής που μακροπρόθεσμα μπορούν να μας προφυλάξουν. Οπως το αντιηλιακό αποτελεί σύμμαχο στην πρόληψη του καρκίνου του δέρματος και η διακοπή του καπνίσματος μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα, έτσι και ορισμένες διατροφικές συνήθειες μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη συγκεκριμένων τύπων καρκίνου. Προφανώς, δεν υπάρχει κανένα «superfood» που μεμονωμένα να αποτελεί αντικαρκινική θεραπεία, ωστόσο μια ολιστικά υγιεινή διατροφική προσέγγιση φαίνεται πως έχει σημαντικά οφέλη. Αρκετές πρόσφατες έρευνες έχουν μελετήσει τις διάφορες ομάδες τροφίμων για τις αντικαρκινικές τους δράσεις στο πλαίσιο μίας διαδικασίας που ονομάζεται αντι-αγγειογένεση, κατά την οποία τα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν τον καρκίνο ουσιαστικά «μπλοκάρονται». Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την πρόληψη των τύπων καρκίνου που αφορούν το γαστρεντερικό σύστημα, όπως του στομάχου και του παχέος εντέρου, τα αποτελέσματα είναι υποσχόμενα.
Λαχανικά
Η αυξημένη κατανάλωση λαχανικών έχει συσχετιστεί από πολυάριθμες μελέτες με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Αυτό, κατά πάσα πιθανότητα, οφείλεται στα αντιοξειδωτικά και στα φυτοχημικά που περιέχουν. Για παράδειγμα, τα σταυρανθή λαχανικά, όπως το μπρόκολο, το κουνουπίδι και το λάχανο, περιέχουν σουλφοραφάνη, μια ουσία που φαίνεται πως δύναται να μειώσει το μέγεθος κακοηθών όγκων έως και 50%. Αλλα λαχανικά, όπως οι ντομάτες και τα καρότα, έχουν μελετηθεί για τη συσχέτισή τους με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, του στομάχου και των πνευμόνων.
Φρούτα
Ομοίως με τα λαχανικά, τα φρούτα περιέχουν αντιοξειδωτικά και άλλα φυτοχημικά, τα οποία μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη του καρκίνου. Μια ερευνητική ανασκόπηση διαπίστωσε ότι η κατανάλωση τριών ή περισσότερων μερίδων εσπεριδοειδών την εβδομάδα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στομάχου κατά 28%.
Ξηροί καρποί και σπόροι
Η τακτική κατανάλωση ξηρών καρπών και σπόρων έχει συνδεθεί με αντικαρκινικά οφέλη, αφού μια μελέτη σε περισσότερους από 19.000 συμμετέχοντες ανέφερε πως όσοι κατανάλωναν περισσότερους ξηρούς καρπούς είχαν μειωμένο κίνδυνο θνητότητας από καρκίνο. Συγκεκριμένα για το λιναρόσπορο, μία νέα έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα πως άνδρες που έπασχαν από καρκίνο του προστάτη και λάμβαναν 30 γραμμάρια αλεσμένου λιναρόσπορου καθημερινά, παρουσίασαν πιο αργή ανάπτυξη και εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων, συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου. Αντίστοιχα αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού.
Ελαιόλαδο
Η συσχέτιση μεταξύ ελαιολάδου και πρόληψης του καρκίνου έχει αναφερθεί αρκετές φορές. Μια ανασκόπηση διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες που κατανάλωναν καθημερινά έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είχαν έως και 42% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Ψάρι
Υπάρχουν ενδείξεις ότι η κατανάλωση φρέσκων ψαριών μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από τον καρκίνο, πιθανότατα λόγω των ω-3 λιπαρών οξέων που εμφανίζουν αντιφλεγμονώδη δράση. Μια ανασκόπηση 41 μελετών κατέγραψε ότι η πρόσληψη ψαριών περισσότερο από μία φορά την εβδομάδα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου κατά 12%.
Μπαχαρικά
Ορισμένες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η κανέλα ενδέχεται να εμποδίζει την εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων. Επιπλέον, πρόσφατα ερευνητικά αποτελέσματα δείχνουν πως η ημερήσια πρόσληψη 4 γραμμαρίων κουρκουμίνης, δηλαδή του κύριου ενεργού συστατικού του κουρκουμά, για 30 ημέρες, μείωσε τις δυνητικά καρκινικές βλάβες στο παχύ έντερο κατά 40%.
Εξετάζοντας, λοιπόν, τη διατροφή ως μέσο πρόληψης του καρκίνου, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως, παρ’ όλο που δεν υπάρχουν θαυματουργές υπερτροφές που να αποτρέπουν την εμφάνισή του, οι ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες βάσει του μεσογειακού προτύπου μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμο σύμμαχο. Ενας συνολικά ανθυγιεινός τρόπος θρέψης, με καθημερινή κατανάλωση αλλαντικών, αλκοόλ και trans λιπαρών, είναι πιθανό να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Αντιθέτως, μία διατροφή πλούσια σε ανεπεξέργαστα τρόφιμα όπως φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς και «καλά» λιπαρά μπορεί να ενισχύσει την αντικαρκινική άμυνα του οργανισμού.
Εβίτα Στόκα, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος με ειδίκευση στη διαχείριση σωματικού βάρους και στο online coaching. Μαζί κάθε εβδομάδα θα εξετάζουμε διατροφικά ζητήματα, θα βλέπουμε ιδέες για υγιεινές συνταγές και πολλά ακόμη. Για οποιαδήποτε απορία βρίσκομαι στη διάθεσή σας στα [email protected] και www.evitanutrition.gr