Οι πολλαπλές διεθνείς συνέπειες από τη συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία, οι οποίες βαίνουν παράλληλα με την ανείπωτη τραγωδία του μαρτυρικού Ουκρανικού λαού, έχουν επισημανθεί αναρίθμητες φορές και βιώνονται ως καθημερινή εμπειρία από εκατοντάδες εκατομμύρια κυρίως στην Ευρώπη αλλά και στις χώρες του υπό ανάπτυξη κόσμου οι οποίες αισθάνονται την πίεση από τις επισιτιστικές ελλείψεις.

Στην ζοφερή αυτή εικόνα θα πρέπει να προστεθεί η παρεπόμενη δρομολόγηση πολύ σημαντικών ανακατατάξεων στη διεθνή σκηνή η οποία είχε ήδη αρχίσει μετά από προ ετών σημαντικές εξελίξεις στην εσωτερική αλλά και την εξωτερική πολιτική της Αμερικής.

Πρώτα ας θυμηθούμε ότι η νίκη κατά των δυνάμεων του Αξονος, παράλληλα προς την παρένθεση του Ψυχρού Πολέμου, είχε σηματοδοτήσει την αρχή της αμερικανικής κυρίαρχης παρουσίας στο διεθνές χρηματοπιστωτικό και νομισματικό γίγνεσθαι. Το δολάριο ως οιονεί παγκόσμιο νόμισμα αλλά και μεγάλοι διεθνείς οργανισμοί όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Διεθνής Τράπεζα και ο ΟΟΣΑ που δημιουργήθηκαν μετά τον πόλεμο, είχαν δώσει στην Ουάσιγκτον τη δυνατότητα μεγάλης επιρροής στην εξέλιξη των διεθνών οικονομικών σχέσεων και συναλλαγών.

Παράλληλα, ισχυρές συμμαχίες, όπως το ΝΑΤΟ καθώς και η παγκόσμια επέκταση της αμερικανικής στρατιωτικής ισχύος, είχαν καταστήσει τις ΗΠΑ τον κύριο πρωταγωνιστή της διεθνούς σκηνής για δεκαετίες.

Οι τελευταίες όμως δυο αμερικανικές Προεδρίες σε συνδυασμό με σημαντικές εσωτερικές εξελίξεις οδήγησαν σε αξιοσημείωτες αλλαγές στην αμερικανική εξωτερική πολιτική και προξένησαν αλυσιδωτές αντιδράσεις από άλλες μεγάλες χώρες που προοιωνίζουν σημαντική μετάλλαξη του συστήματος αυτού και απειλούν τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Δύσεως και της Αμερικής.

Μεταξύ άλλων, εθνικιστικές τάσεις επί εποχής Τραμπ (America First), μείζονες πρωτοβουλίες εν αγνοία της Ευρωπαϊκής ηγεσίας όπως η συμφωνία ΗΠΑ-ΗΒ και Αυστραλίας (AUKUS), η ευρύτατη επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας λόγω του Ουκρανικού και η οξυνόμενη αμερικανική αντιπαλότητα προς την αναδυομένη κινεζική υπερδύναμη, συνέβαλαν ώστε να ενταθούν και να πάρουν ακόμη πιο συγκεκριμένη μορφή οι προϋπάρχουσες τάσεις σε διάφορα περιφερειακά γεωπολιτικά κέντρα για «αποδολαριοποίηση» και γενικότερη απεξάρτηση από το κυριαρχούμενο από τη Δύση διεθνές χρηματοπιστωτικό και νομισματικό σύστημα.

Χαρακτηριστική είναι η τελευταία συνάντηση των χωρών BRICS, πρωταγωνιστών της απεξάρτησης από τη Δύση, που εκπροσωπούν σχεδόν το μισό της ανθρωπότητας και περιλαμβάνουν πέραν της Βραζιλίας και της Νοτίου Αφρικής τρεις από τις παγκόσμιες μεγάλες δυνάμεις, Κίνα, Ινδία και Ρωσία.

Και στους οποίους αποφάσισαν να προσχωρήσουν ενεργειακοί κολοσσοί όπως η Σαουδική Αραβία και το Ιράν αλλά και η Αργεντινή, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Αιθιοπία.

Αντιμετωπίζουμε άραγε την αρχή του τέλους της παντοδυναμίας του δολαρίου και της αμερικανικής και δυτικής παγκόσμιας οικονομικής και κατ’ επέκταση πολιτικής πρωτοκαθεδρίας;

Καίτοι είναι παρακινδυνευμένη μια καταφατική πρόβλεψη μπορούν να επισημανθούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και διεθνείς ανακατατάξεις που προοιωνίζουν ένα παγκόσμιο πολιτικό και οικονομικό σύστημα με περισσότερα κέντρα δυνάμεως.

Δεν είναι δε δύσκολο να αποτιμήσει κανείς τον μείζονα εν προκειμένω ρόλο της ουκρανικής σύγκρουσης.

Μια κρίση η οποία μέχρι σήμερα έχει σοβαρές συνέπειες όχι μόνο στις σχέσεις των υπερδυνάμεων αλλά και σε έναν αριθμό άλλων σημαντικών τομέων όπως η ενέργεια, το διεθνές εμπόριο και το χρηματοπιστωτικό σύστημα.