O Δρ Μεγακλής Αρβανίτης είναι Διευθυντής ΕΣΥ, Ειδικός Παθολόγος/Διαβητολόγος της Α’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής στο Γ.Ν. Αθηνών Λαϊκό Διαβητολογικό Κέντρο και εκπαιδευτής γιατρός ειδικευομένων στην Εσωτερική Παθολογία και στον Σακχαρώδη Διαβήτη.
Ο διακεκριμένος επιστήμονας ανέπτυξε τις νεότερες εξελίξεις που αφορούν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση του Διαβήτη δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη σοβαρότητα, τη διαχείριση, τις διαστάσεις και τις αρνητικές συνέπειες της νόσου, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής του διαβητικού ατόμου αναφορικά με το νόσημα.

Κύριε Αρβανίτη, η 14η Νοεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Διαβήτη. Πόσοι άνθρωποι πάσχουν σήμερα στον κόσμο και πόσοι στην Ελλάδα;

Χαρακτηρίζεται σαν πανδημία, ο αριθμός υπολογίζεται χονδρικά σε 500 εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο ενώ μέχρι το 2030 πιθανόν να έχουν ξεπεράσει τα 700. Οι μισοί από αυτούς είναι αδιάγνωστοι ή μη δηλωμένοι. Το 70% ζει σε αστικές περιοχές και πλέον οι μισοί των διαβητικών τείνουν να είναι κάτω των 60 ετών, γεγονός αδιανόητο πριν 50 χρόνια. Οι Διαβητικοί την Ευρώπη πλέον ξεπερνούν τα 70 εκατομμύρια. Στις Ηνωμένες Πολιτείες ένας στους δέκα ζει με τον Διαβήτη του ενώ ένας στους τρεις με προδιαβήτη. Στη χώρα μας πιθανόν το ποσοστό των διαβητικών να ξεπερνά πλέον το 5%. Ισχύει και για τη χώρα το γεγονός ότι για κάθε διαγνωσμένο διαβητικό υπάρχει και ένας μη διαγνωσμένος.

Ποιες είναι οι βασικές μορφές διαβήτη και ποιες οι επιπλοκές;

Σε γενικές γραμμές, απλοποιώντας την ταξινόμηση των μορφών του Διαβήτη, μπορούμε να πούμε ότι υπάρχουν δύο μεγάλες ευδιάκριτες κατηγορίες Διαβήτη, ο τύπος 1 ή νεανικός ή ινσουλινοεξαρτώμενος και ο τύπος 2, των ενηλίκων ή μη ινσουλινοεξαρτώμενος. Πέραν αυτών υπάρχει ο διαβήτης κυήσεως, ο προδιαβήτης και άλλοι ενδιάμεσοι τύποι όπως Lada, Mody που έχουν χαρακτηριστικά και των δύο καθώς και πιο συγκεκριμένα γενετικά χαρακτηριστικά. Σαν μεταβολική και εκφυλιστική νόσος έχει γενικά κάποια όργανα στόχους που προσβάλει, όπως τα νεύρα και τα αγγεία και πιο συγκεκριμένα τα μάτια, τους νεφρούς, την καρδιά, τα νεύρα αλλά και το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Ειδικότερα οι εικόνες που βλέπουμε πολύ συχνά είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (έκπτωση οπτικής οξύτητας), η νεφρική ανεπάρκεια μέχρι τελικού σταδίου (χρόνια αιμοκάθαρση), διαβητικό πόδι (μέχρι ακρωτηριασμού), Στεφανιαία νόσος με όλες τις επιπλοκές, Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια, διαλείπουσα χωλότητα.

Είναι γεγονός κ. Αρβανίτη, ότι στην Ελλάδα έχουμε πολλούς αδιάγνωστους ασθενείς. Τι σημαίνει για το ίδιο το άτομο, αλλά και για το σύστημα υγείας, ένας αρρύθμιστος ασθενής;

Ισχύει και στην Ελλάδα ο κανόνας ότι για κάθε διαγνωσμένο διαβητικό έχουμε και έναν αδιάγνωστο και αυτό διότι πολλές φορές μπορεί να μην έχει διακριτά συμπτώματα και σημεία ή αυτά να υποεκτιμώνται από τον πάσχοντα. Αρρύθμιστος ασθενής σημαίνει ότι δεν λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα παρέμβασης στον λανθασμένο τρόπο ζωής και μη λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Συνέπεια αυτών είναι η προοδευτική υποβάθμιση του τρόπου ζωής και η εμφάνιση επιπλοκών που κοστίζουν επί πλέον στον ασθενή και στο σύστημα υγείας σε χρήμα και σε εργατο-ώρες.

Διαθέτουμε σημαντικές θεραπείες και επιστημονική γνώση ώστε να μπορούμε να ελέγχουμε πλέον το διαβήτη στις μέρες μας;

Η φαρμακευτική αγωγή με από του στόματος λαμβανόμενα σκευάσματα έχει εξελιχθεί ώστε να έχει λιγότερες παρενέργειες, αλλά και ενέσιμα, πέραν από τις εξελιγμένες μορφές ινσουλίνης με τα εξελιγμένα συστήματα χορήγησης(αντλίες).
Θα πρέπει πάντα να έχουμε προτεραιότητα την παρέμβαση στον λανθασμένο τρόπο ζωής με οργανωμένη ομάδα ειδικών (Διαβητολόγος, διαιτολόγος, νοσηλευτής, ψυχολόγος, ψυχίατρος), πριν ή ταυτόχρονα με τη φαρμακευτική αγωγή.

Εκτός από το οικογενειακό ιστορικό ενός ασθενούς με διαβήτη, ποιοι είναι οι άλλοι παράγοντες κινδύνου;

Αναμφισβήτητα ο τρόπος ζωής, το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον επηρεάζουν τα μέγιστα, αλλά μην ξεχνάμε ότι τις τελικές αποφάσεις τις παίρνει ο ίδιος ο ασθενής. Μη ξεχνάμε επίσης ότι το περιβάλλον είναι αυτό που εκπαιδεύει και διαμορφώνει τον χαρακτήρα και τη νοοτροπία ίσως σε πολλές περιπτώσεις περισσότερο από το γενετικό υπόστρωμα.

Εχουμε μάθει για μία νέα τεχνολογία σε αντλία ινσουλίνης που λέγεται τεχνητό πάγκρεας, μπορείτε να μας παραθέσετε μερικά στοιχεία για αυτό και αν έχει συμβάλλει στη θεραπεία ή στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των διαβητικών;

Το τεχνητό πάγκρεας είναι το όραμα της Διαβητολογικής επιστήμης και σήμερα βρισκόμαστε περισσότερο κοντά από κάθε άλλη φορά στην τελική επίτευξη. Δηλαδή να έχουμε ένα εργαλείο, που να διακρίνει μέσα από τις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες του ανθρώπινου οργανισμού τις ανάγκες του σε ινσουλίνη και να τις ικανοποιεί αυτόματα, χωρίς παρέμβαση του ασθενούς. Βεβαίως αυτό έχει εφαρμογή στο Διαβήτη τύπου 1 και σε όποιο Διαβήτη που έχει ανάγκη από εντατικοποιημένη θεραπεία ινσουλίνης.
Τελειοποίηση του συστήματος αντλίας σε πραγματικό τεχνητό πάγκρεας αναμφισβήτητα θα επιφέρει επαναστατική αλλαγή στη ζωή των διαβητικών τύπου 1 και όχι μόνο σε αυτούς.

Πότε υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη σε έναν άνθρωπο και πόσο επηρεάζει ο σύγχρονος τρόπος ζωής;

Σε περιόδους έντονου στρες που καταβάλλει ενεργειακά το άτομο, ιδιαίτερα ψυχολογικά ώστε η ανταπόκρισή του να είναι μη επαρκής και ορθή στην αντιμετώπιση των νέων συνθηκών που έχουν προκύψει στη ζωή του, είναι η κρίσιμη χρονική στιγμή εμφάνισης της διαταραχής, που αν διαρκέσει πέραν των αντοχών του συστήματος θα επιφέρει μόνιμη βλάβη. Μην ξεχνάμε ότι ο διαβήτης κατά κανόνα είναι ανίατη νόσος και για να είμαστε ακριβείς πρέπει να ομιλούμε για διαχείριση και όχι για θεραπεία. Μόνον στην έναρξη, στον προ διαβήτη, έχουμε πιθανότητες αλλάζοντας τον τρόπο ζωής και τις μεταβολικές και ψυχολογικές συνθήκες, να έχουμε ίαση. Αλλά και πάλι θα πρέπει να μην ξεχνάμε ότι ο συγκεκριμένος ανθρώπινος οργανισμός έχει προδιάθεση προς τη νόσο αυτή.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι εξαιρετικά επιβλαβής και για να τον ονοματίσουμε θα απαριθμήσω: άγχος, κακή διατροφή, περιορισμένη φυσική δραστηριότητα, πολυφαρμακία.

Αφού σας ευχαριστήσω θερμά για την επικοινωνία μας, θα ήθελα να κλείσουμε με ένα μήνυμα από εσάς, απέναντι στους νοσούντες, αλλά και σε όλους τους αναγνώστες μας.

Η όποια νόσος μπορεί να είναι μια ευλογία που μας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για αλλαγές στη ζωή μας. Ζήστε τη ζωή με χαρά, με υπευθυνότητα απέναντι στον εαυτό σας, ακολουθώντας τους κανόνες ορθής διαβίωσης, όπως αυτοί σας προβάλλονται από τον γιατρό σας. Επιλέξτε το.

Δρ Μεγακλής Αρβανίτης – Παθολόγος Διαβητολόγος. Tel. +30/2103300851, +302107799119
[email protected]

*Νεκτάριος Ντ. Χορμοβίτης
[email protected]