ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. («WSJ»). Η οικονομία των ΗΠΑ γνώρισε 12 υφέσεις από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και η καθεμία περιλάμβανε δύο χαρακτηριστικά: συρρίκνωση οικονομικής παραγωγής και αύξηση ανεργίας.
Σήμερα συμβαίνει κάτι πολύ ασυνήθιστο. Η οικονομική παραγωγή υποχώρησε το πρώτο τρίμηνο και τα σημάδια υποδηλώνουν ότι το ίδιο έκανε ξανά το δεύτερο τρίμηνο. Ωστόσο, η αγορά εργασίας έδειξε ελάχιστα σημάδια υποχώρησης κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους. Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε από 4% τον περασμένο Δεκέμβριο σε 3,6% τον Μάιο.
Είναι η τελευταία περίεργη ανατροπή στην τροχιά της οικονομίας της πανδημίας και ένας γρίφος για όσους σκέφτονται μια ύφεση. Εάν οι ΗΠΑ βρίσκονται μέσα ή κοντά σε μία, δεν μοιάζει ακόμη με καμία άλλη καταγεγραμμένη.
Οι αναλυτές μιλούσαν μερικές φορές για «ανάκτηση ανέργων» μετά από προηγούμενες υφέσεις, κατά τις οποίες η οικονομική παραγωγή αυξήθηκε αλλά οι εργοδότες συνέχισαν να απορρίπτουν εργαζομένους. Το πρώτο εξάμηνο του 2022 ήταν το κατοπτρικό είδωλο – μια «εργατική» ύφεση, κατά την οποία η παραγωγή έπεσε και οι εταιρείες συνέχισαν να προσλαμβάνουν. Το αν θα οδηγηθεί σε μια πληρέστερη και βαθύτερη ύφεση δεν είναι γνωστό, αν και ένας αυξανόμενος αριθμός οικονομολόγων πιστεύει ότι θα συμβεί. Ορισμένες εταιρείες, ειδικά στον τομέα της τεχνολογίας, έχουν δώσει ενδείξεις ότι αποσύρονται από τις προσλήψεις, αν και σε γενικές γραμμές η αγορά εργασίας σπάνια φαινόταν ισχυρότερη.
Στα τέλη Ιουνίου, 1,3 εκατομμύρια Αμερικανοί συνέλεγαν ομοσπονδιακά επιδόματα ανεργίας, πολύ λιγότεροι από τα 1,7 εκατομμύρια άτομα που τους εισέπρατταν κατά μέσο όρο κάθε εβδομάδα κατά τη διάρκεια των τριών ετών πριν από την πανδημία, όταν η οικονομία θεωρούνταν εξαιρετικά ισχυρή. Ο αριθμός των ατόμων που έλαβαν τέτοια επιδόματα ξεπέρασε τα 6,5 εκατομμύρια κατά την ύφεση του 2007-09 και ξεπέρασε τα 3 εκατομμύρια κατά τις δύο προηγούμενες πτώσεις.
«Θα εκπλαγώ αν υπήρχε ύφεση χωρίς μεγάλη απώλεια θέσεων εργασίας», δήλωσε ο Γκρέγκορι Μάνκιου (Gregory Mankiw), καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Είπε ότι αν έρθει κάποια, πιθανότατα θα προκληθεί από τις αυξήσεις των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας. Θα μπορούσε να χρειαστεί μια «μικρή ύφεση» για να τεθεί υπό έλεγχο ο πληθωρισμός, είπε.
Ο επίσημος διαιτητής της ύφεσης των ΗΠΑ είναι το Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών (NBER), μια συλλογή κυρίως ακαδημαϊκών οικονομολόγων που τοποθετούν ημερομηνίες για την έναρξη και τη λήξη της ύφεσης, που χρονολογείται από το 1857, την πρώτη ύφεση των ΗΠΑ που έχει καταγραφεί. Ο κ. Μάνκιου υπηρέτησε στην επιτροπή κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990.
Ενας δημοφιλής εμπειρικός κανόνας είναι ότι η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση όταν το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν -ένα μέτρο της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών του έθνους- συνάπτει συμβάσεις για δύο συνεχόμενα τρίμηνα, αλλά δεν είναι έτσι ο τρόπος που το βλέπει το NBER. Η οκταμελής επιτροπή γνωριμιών του επιχειρηματικού κύκλου εξετάζει μια σειρά μηνιαίων και τριμηνιαίων δεικτών, όπως η παραγωγή, το εισόδημα, η μεταποιητική δραστηριότητα, οι επιχειρηματικές πωλήσεις και, ίσως το πιο σημαντικό, τα επίπεδα απασχόλησης. Τότε κάνει μια γνωμάτευση.