Στον «Εθνικό Κήρυκα»,  στις 7 Αυγούστου, αναδημοσιεύτηκε συνέντευξη του υφυπουργού Εξωτερικών Γ. Κώτσηρα (με αρμοδιότητες Απόδημου Ελληνισμού), το οποίο αρχικά είχε δημοσιευθεί στην εφημερίδα «Καθημερινή», με θέμα «Σχέδιο για την Ελληνική Διασπορά». Ας μου επιτραπεί  και  πριν αναφερθώ στη συγκεκριμένη συνέντευξη, να επισημάνω ότι ο όρος με την ονομασία  «Διασπορά»  δεν έχει την καθολική αποδοχή διακεκριμένων γλωσσολόγων αλλά και του  απανταχού Ελληνισμού της Ομογένειας. Ο όρος και η ονομασία «Απόδημος Ελληνισμός» εκφράζει συναισθηματικά και γεωγραφικά τον Ελληνισμό όπου και αν ευρίσκεται απανταχού της Γης. Δεν καταλαμβάνει κάποιο συγκεκριμένο τμήμα μιας γεωγραφικής περιοχής και γι’ αυτό δεν επιδέχεται «φραστικές παραποιήσεις» αλλά και  ούτε άλλες εννοιολογικές αλλαγές.

Δεν είναι  «ξεκάθαρες»  οι απόψεις του κυρίου Υφυπουργού γιατί άλλοτε αναφέρεται στη συνέντευξή του με τον όρο «Διασπορά» και άλλοτε χρησιμοποιεί  τον όρο « Απόδημος». Έχει καθιερωθεί από το ΥΠΕΞ να χρησιμοποιούνται και οι δύο όροι, δηλαδή άλλοτε ο Ελληνισμός να λέγεται «Απόδημος» και άλλοτε «Διασπορά»; Οι οποίοι δυστυχώς χρησιμοποιούνται και από άλλους φορείς! Τελικά, και όπως λέγεται στην Ομογένεια, ο Ελληνισμός καλείται «Απόδημος» και όχι «Διασπορά». Αλλωστε και στο ΥΠΕΞ έχουμε Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού. Ας θυμηθούμε ακόμη ότι και το ιστορικό ΣΑΕ είχε καθιερώσει Υφυπουργό  Απόδημου Ελληνισμού.

Στο δημοσίευμα  λοιπόν αναφέρεται μεταξύ άλλων «… ότι η Κυβέρνηση αποδεικνύει έμπρακτα τη σημασία που αποδίδει στη βελτίωση της καθημερινότητας των Αποδήμων…………»;  Και  σε άλλη  πρόταση στη συνέχεια του κ. Υφυπουργού αναφέρεται «… σε συναντήσεις  που θα έχει με ομογενειακές οργανώσεις και με Ελληνες της Διασποράς……».

Δεν θα ήθελα να αναφερθώ σε επισημάνσεις που είναι έκδηλες. Πλανάται όμως το ερώτημα, τι τελικά προτιμά να χρησιμοποιεί ο κ. Υφυπουργός, την έννοια του Αποδήμου, της Διασποράς, ή και τις δύο έννοιες; Εξυπηρετεί η χρήση και των δύο όρων στη συνέντευξή του τον κύριο Υφυπουργό;

Βλέποντας με θετική διάθεση την όλη πρόταση του ΥΠΕΞ, φαίνεται ότι δεν έγινε αντιληπτό ότι η Ομογένεια αντί  για τις «βαρύγδουπες και βαρυσήμαντες δηλώσεις» περιμένει άμεσες και υλοποιήσιμες προτάσεις με εφαρμογή, που θα προσφέρει αμεσότητα και προοπτική σε κάθε Κοινοτικό Ομογενειακό περίγυρο που υπάρχει και λειτουργεί με τις δικές του προσφορές και τη στήριξη των ομογενών. Περιμένουμε να πληροφορηθούμε, όταν έρθει στο φως της δημοσιότητας, τις όποιες εισηγήσεις -προτάσεις- έχουν υποβληθεί, και φυσικά με ποιες ομογενειακές οργανώσεις συνεργάστηκε ο κ. Υφυπουργός και ιδιαίτερα  στις Ηνωμένες Πολιτείες. Υπάρχουν τελικά και έχουν μελετηθεί σοβαρές προτάσεις για σημαντικά θέματα του Απόδημου Ελληνισμού. Στο δημοσίευμα του κυρίου Υφυπουργού προβάλλεται  ως επίτευγμα  εκείνο της επιστολικής ψήφου. Ας μην επιχειρείται να  ωραιοποιηθεί  η αποτυχία της συμμετοχής των Αποδήμων στις πρόσφατες εκλογές με την επιστολική ψήφου στις ΗΠΑ και ιδιαίτερα στη ΝΥ. Εκεί φάνηκε και η αποτυχία της όλης προσπάθειας των υπηρεσιακών παραγόντων! Χαίρομαι , γιατί με άρθρο μου που είχε έρθει στο φως της δημοσιότητας είχα εκφράσει την αλήθεια, η οποία φαίνεται ότι δεν ήταν αρεστή. Γιατί στο άρθρο είχε τονιστεί ότι, «αν ο ‘Εθνικός Κήρυκας’ δεν είχε πρωτοστατήσει , δεν είχε συμβάλλει , και δεν είχε στηρίξει όσο κανείς άλλος την ψήφο των Αποδήμων, δεν θα υπήρχε ούτε και αυτή η  πενιχρή συμμετοχή για την Αμερική στις εκλογές». Τα ταξίδια των τότε Υπουργών και Γ. Γραμματέων του ΥΠΕΞ φάνηκε ότι δεν απέδωσαν. Εμοιαζαν με εκείνα της «αναψυχής»… Αρα λοιπόν ποιοι ήταν εκείνοι που «έβαλαν πλάτη» σε ολόκληρο τον Ελληνισμό της Αμερικής; Οι υπηρεσιακοί παράγοντες στη  ΝΥ;.. «Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι» λοιπόν! Ας μην αγνοείται  ο αγώνας και η πολύτιμη προσφορά του «Εθνικού Κήρυκα» που αποτελεί την ψυχή των Αποδήμων Ελλήνων αλλά και για ολόκληρο τον Οικουμενικό Ελληνισμό … Να ευχόμαστε να είναι εποικοδομητικές οι εισηγήσεις και οι προτάσεις των ομογενειακών οργανώσεων με τους οποίους συνεργαστήκατε, όπως και εκείνων των Ελλήνων της «Διασποράς» της ΝΥ όπως αναφέρεστε στη συνέντευξή σας, ότι  ήρθατε σε συναντήσεις.

Δεν θα πρέπει να έρθουν στο φως οι  τεκμηριωμένες εισηγήσεις τους και τα συμπεράσματά σας, ώστε να γίνουν αποδεκτά από την Ομογένεια, και ειδικότερα από τον οργανωμένο Απόδημο Ελληνισμό, τις Κοινότητες, ώστε να αποτελέσουν αντικείμενο διαβούλευσης;

Αναμένουμε να προωθηθούν τα μεγαλεπήβολα σχέδιά σας, για τη γλώσσα, τον Πολιτισμό, την Ιστορία! Και πώς θα αξιοποιηθεί το πολύτιμο Ομογενειακό στοιχείο  «για την προβολή της εικόνας της χώρας!»; όπως αναγράφεται. Μήπως τελικά, όπως τραγουδά ο Διονύσης Σαββόπουλος, τα «νέα που σας έφεραν σας χάιδεψαν τ´ αυτιά, μ’ απέχουνε πολύ απ´ την αλήθεια…»;

Με ένα  σχολικό σύστημα γηρασμένο, χωρίς εκπαιδευτική στρατηγική και προοπτική, που λειτουργεί μέσα σε ένα ξεπερασμένο μοντέλο «Ενορία – Κοινότητα – Σχολείο», ποιο είναι το πρόγραμμα της Πολιτείας;

Η παιδαγωγική άγνοια αυτών που τελευταία φέρουν την ευθύνη, η έλλειψη πνευματικότητας, ο λαθεμένος «παπικός φαρισαϊσμός», ο τρόπος διοικήσεως με την παρέμβαση των ιερατικώς προϊσταμένων, ως και οι άκομψες παρεμβάσεις στη λειτουργία των Κοινοτικών Σχολείων «όλων των ανεύθυνων και υπεύθυνων περιφερόμενων πατερούληδων», συνεχίζουν να οδηγούν σε ένα σαθρό σύστημα λειτουργίας και φυσικά σε ένα παιδαγωγικό παραστράτημα της γλωσσικής και πολιτισμικής μας κουλτούρας;

Με ποιους τρόπους θα επιτευχθούν τα σύγχρονα προγράμματα της διδακτέας ύλης, η οποία θα περιλαμβάνει μια σύγχρονη νεοελληνική παιδεία, την Ελληνόγλωσση εκπαίδευση, την πολιτισμική ιστορική μας παιδεία και τους δημοτικούς μας θησαυρούς που θα προσδώσουν στα παιδιά της Ομογένειας τα μορφωτικά αγαθά μέσα από την νεοελληνική μας παράδοση;

Με δασκάλους ανύπαρκτους και χωρίς τη φροντίδα και την εποπτεία της «Πολιτείας» χωρίς την απαραίτητη επιμόρφωση, και την απαραίτητη οικονομική στήριξη; Με αποσπασμένους (το θέμα των οποίων χρήζει επανεξέτασης) για να ζουν με αξιοπρέπεια  και  να εργάζονται απερίσπαστοι, να παράγουν εκπαιδευτικό έργο αντάξιο της Ομογένειας και των παιδιών μας, των παιδιών της Ομογένειας. Για ποια γλώσσα και για ποια ιστορία οραματίζεστε; Εχετε ενημερωθεί; Γνωρίζετε το διδακτικό υλικό το οποίο έχει εκδοθεί από το Γραφείο Παιδείας της Αρχιεπισκοπής από το 2008 έως και 2018, για τα παιδιά του Απόδημου Ελληνισμού των Κοινοτικών σχολείων ως και σχολείων των άλλων φορέων και Ιδιωτικών για τις Ηνωμένες Πολιτείες, που χρειάζεται τώρα προσαρμογή, για να ανταποκρίνεται στη σημερινή εποχή;

Και ποια είναι τα οικονομικά που θα διατεθούν για την υλοποίηση ενός μεγαλεπήβολου σχεδίου με φορέα το ΥΠΕΞ, όταν επί σειρά πολλών ετών δεν έχει καταγραφεί  στον κρατικό προϋπολογισμό και δεν έχει διατεθεί ούτε ένα δολάριο για λειτουργικά έξοδα και δαπάνες των Κοινοτικών Σχολείων ως και Σχολείων άλλων φορέων;

Και ο Αξιότιμος επί της Παιδείας Υπουργός, που γνωρίζει τα της Ομογένειας, τι θα είχε να προτείνει στο «μεγαλεπήβολο» μακρόπνοο Σχέδιό σας, που θα υλοποιηθεί μέχρι το ιστορικό έτος 2027; Ισως να μην εμπίπτει το «όραμα αυτό» στη λειτουργία των Ιδιωτικών Σχολών (!), για το οποίο υπερηφανεύεται ο επί της Παιδείας κύριος Υπουργός.

Είχα την εξαιρετική συντυχία να ζήσω πέραν της 20ετίας  με την Ομογένεια, να νιώθω  το σφυγμό τους και να έχω ταυτισθεί! Και πάνω απ’ όλα να σέβομαι την προσφορά του Απόδημου Ελληνα!

Στα χρόνια αυτά δεν θυμάμαι, πλην και με απατάει η μνήμη μου, τι ακριβώς έχετε προσφέρει  για να υλοποιηθούν λίγα, πολύ λίγα, σε όσα αναφέρεστε.

Οι εκπρόσωποί σας, της υπηρεσίας του Απόδημου Ελληνισμού που είχα την ευκαιρία να γνωρίσω στο Σικάγο και ιδιαίτερα στη ΝΥ, ήταν ευγενείς, καταδεκτικοί, καλοσυνάτοι, προσηνείς, όπως το πρωτόκολλο ορίζει!

Φυσικά, όσο και αν προσπάθησα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μου, δεν μπόρεσα να επιτύχω  κάποια αξιόλογη προσφορά από μέρους της αρμόδιας υπηρεσίας για τα παιδιά του Απόδημου Ελληνισμού και την καλύτερη λειτουργία των Κοινοτικών Σχολείων τα οποία λειτουργούν υπό την Ελληνική Ορθόδοξο Αρχιεπισκοπή. Βέβαια πέραν από υποσχέσεις και τα «έπεα πτερόεντα» ως και τις τηλεοπτικές εμφανίσεις και επισκέψεις Γενικών Γραμματέων στις διάφορες «φιέστες», ουδέν το σημαντικό και αξιόλογο έχει επιτευχθεί για τα παιδιά του Απόδημου Ελληνισμού. Επρυτάνευε το απόφθεγμα το προσφιλές στην άσκηση της πολιτικής. Δηλαδή «Ηλθον είδον και απήλθον». Καλό θα είναι, αν θέλουμε να επιτύχουμε κάτι άμεσο και πρακτικό, χωρίς να «ασκούμε υψηλή πολιτική», να εναρμονιστούμε στις σύγχρονες απαιτήσεις, δημιουργώντας ένα αναντικατάστατο θεσμό, συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην ιστορική παράδοση και τις σύγχρονες Νεοελληνικές απαιτήσεις του Απόδημου Ελληνισμού. Η Ελληνική Παιδεία να γίνει ουσιαστική, ρεαλιστικά αληθινή, πολιτισμική, μέσα από την ιστορία και τις αληθινές μας παραδόσεις. Θα πρέπει να γίνει μια πνευματική πολιτιστική  «επανάσταση» αθόρυβα και γρήγορα, τώρα! Σε άλλη περίπτωση, δυστυχώς θα ισχύει ό,τι συμβαίνει με αυτό που εκφράζεται στη Βιοτεχνολογία – φαρμακευτική με την απευαισθητοποίηση του υποδοχέα! Ας δημιουργηθούν στερεά θεμέλια ενός σύγχρονου πολιτισμικού προγράμματος χωρίς παρεμβάσεις και αγκυλώσεις. Τα επιτεύγματα του παρελθόντος λέγεται ότι  είναι πολύ πιο λαμπερά από εκείνα του παρόντος.

Να ανανεώνεται και να τρέφει τα παιδιά του Ελληνισμού, μέσα στις ηθικές αξίες, την Ορθοδοξία και τον ανθρωπισμό, την αγάπη και τη συμφιλίωση. Κάθε εποχή έχει μια αποστολή να εκπληρώσει.

Δηλαδή, με άλλα λόγια, όλο το σύστημα χρειάζεται επανεξέταση, ορθολογική μελέτη, αναμόρφωση και προσαρμογή ώστε να εναρμονιστεί στις ανάγκες της πραγματικότητας. Ο Απόδημος Ελληνισμός, ας μην το ξεχνάμε, δεν είναι μόνο να τον θυμόμαστε για τα δύσκολα! Ας γίνει λοιπόν μια «πολιτισμική  πνευματική επανάσταση» αθόρυβα και γρήγορα.

«Οι καιροί ου μενετοί…» αξιότιμε κύριε Υφυπουργέ, και ας θυμηθούμε ότι,

«…Κι είτε με τις αρχαιότητες, είτε με την Ορθοδοξία, των Ελλήνων οι Κοινότητες φτιάχνουν άλλο γαλαξία.   ….»(Διονύσης Σαββόπουλος)

* Ο Δρ. Ιωάννης Ευθυμιόπουλος είναι Πρώην Γενικός Διευθυντής Παιδείας Αρχιεπισκοπής Αμερικής (2005-2019)