Οι γραμμές αυτές δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια βαθυστόχαστη, πλήρη ανάλυση της Ουκρανικής κρίσης, ένα θέμα το οποίο τείνει να προκαλεί σε πολλούς τον πειρασμό διατύπωσης επιφανειακών, ενίοτε απλοϊκών ερωτημάτων σχετικά με τα ελατήρια των ρωσικών κινήσεων ή την πιθανότητα άμεσης ρωσικής στρατιωτικής επέμβασης.

Εν τούτοις, με βάση την κοινή λογική και τη γνώση των γεωπολιτικών δεδομένων της περιοχής είναι ασφαλές να προχωρήσει κανείς στη διαπίστωση ότι η Ουκρανική κρίση ξεπερνά κατά πολύ τις παραμέτρους του τελικού πολιτικού προσανατολισμού μιας συγκεκριμένης χώρας όπως η Ουκρανία. Το όλο ζήτημα έχει τις διαστάσεις μιας πολιτικοστρατιωτικής αναμέτρησης σχετικά με τον προσδιορισμό ή επαναπροσδιορισμό του μέλλοντος αυτής καθεαυτής της Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Ασφαλείας.

Μετά την κατάρρευση του σοβιετικού κομμουνιστικού μπλοκ που ξεκίνησε το 1989, άρχισε κατά τη δεκαετία του 1990 μια περίοδος κατά την οποία η Ρωσική Ομοσπονδία, χώρα με κεφαλαιώδη γεωπολιτική παρουσία κυρίως στο βορρά αλλά και στο σύνολο της Ευρασίας, πέρασε μια σειρά από εξωτερικές και εσωτερικές αποσταθεροποιητικές, ακόμη και ταπεινωτικές, κρίσεις. Πολλοί ήταν εκείνοι που είχαν τότε συμβουλεύσει μεγάλη περίσκεψη στον χειρισμό και τη μεταχείριση που έπρεπε να επιφυλάξει η Δύση και ο λοιπός κόσμος προς την παραπαίουσα τότε «Ρωσική Αρκούδα» η οποία, ανά τους αιώνες, έχει διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις της Ευρώπης αλλά και της διεθνούς σκηνής γενικότερα.

Σήμερα είναι προφανές ότι η Μόσχα, υπό το στιβαρό χέρι ενός ισχυρού, αυταρχικού ηγέτη που εμφορείται από ισχυρά αισθήματα μεγαλοϊδεατισμού ως προς τον ιστορικό ρόλο της χώρας του, επιδιώκει να καταστήσει σαφές ότι έχει συνείδηση του ρόλου αυτού. Με συγκεκριμένες δε κινήσεις έχει κάνει σαφές ότι επιθυμεί να μεγιστοποιήσει όχι μόνο περιφερειακά αλλά και παγκόσμια τη βαρύτητα που παρέχει στη χώρα του η μοναδική γεωπολιτική της παρουσία.

Ως εκ τούτου, είναι ασφαλές να λεχθεί ότι το διακύβευμα τής υπό εξέλιξη κρίσης δεν είναι μόνο η Ουκρανία είτε η εκεί επιβολή κάποιας ζώνης ρωσικής επιρροής, όπως αρκετοί πιστεύουν, αλλά η δημιουργία μιας νέας Αρχιτεκτονικής Ασφαλείας στην Ευρώπη, ένα κεφάλαιο που για τη Ρωσία έχει μείνει ανοικτό από την επαύριον της κατάρρευσης της Σοβιετικής «αυτοκρατορίας» το 1989.

Στην παρούσα ιστορική συγκυρία, η ρωσική ηγεσία θεωρεί ότι υπάρχουν για αυτήν, μείζονα στρατηγικά πλεονεκτήματα όπως η αλληλεξάρτηση της διεθνούς οικονομίας, ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας, η οξύτατα ανταγωνιστική Αμερικανική Κινεζική σχέση που της επιτρέπει αριθμό σημαντικών τακτικών κινήσεων αλλά και η ευδιάκριτη αποδυνάμωση της συνοχής των Ευρωπαϊκών χωρών αλλά και του Βορειοατλαντικού δεσμού με τις ΗΠΑ. Συναφώς, δεν πρέπει να παροράται ότι το BREXIT αλλά και η τετραετία Τραμπ ουδόλως βοήθησαν προς την τελευταία αυτή κατεύθυνση.

Εξάλλου, είναι προφανές ότι δεν έχει διαφύγει της ρωσικής συνεκτίμησης των συναφών δεδομένων η συγκεχυμένη εσωτερική κατάσταση στις ΗΠΑ, καθώς και η μετά το Αφγανιστάν αποστροφή του αμερικανικού λαού προς εξωτερικές στρατιωτικές περιπέτειες.

Πρέπει ως εκ τούτου, στην κρίση της Ουκρανίας, να δούμε την μείζονα στρατηγική επιδίωξη της Μόσχας να θέσει επί τάπητος και να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις διεθνούς ασφάλειας που επικρατούν στην Ευρώπη.

Και δεν είναι υπερβολή να προχωρήσει κανείς περαιτέρω στη διαπίστωση ότι όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, η Μόσχα έχει μέχρι τούδε επιτύχει ορισμένα σημαντικά τακτικής φύσεως οφέλη.

Με τις ωμές και κυνικές στρατιωτικές κινήσεις της, με υπόβαθρο την προσάρτηση της Κριμαίας, έχει υπονομεύσει πολύ ουσιαστικά την κυριαρχία της Ουκρανίας την οποία η Δύση θέλει να θεωρεί υποψήφια σύμμαχο στο ΝΑΤΟ.

Εχει επίσης προς το παρόν, κρατήσει την πρωτοβουλία κινήσεων και έχει προξενήσει, αν μη τι άλλο, αποσυντονισμό και δυσαρμονία απόψεων ανάμεσα στην Αμερική και τους μείζονες Ευρωπαίους συμμάχους της, τη Γαλλία και τη Γερμανία.

Εχει επίσης, επωφελούμενη της Αμερικανο-Κινεζικής έντασης, επιτύχει να συσφίξει σημαντικά τους δεσμούς της με την Κίνα σε μια διμερή σχέση της οποίας το μέλλον, όπως δήλωσαν, δεν έχει «όρια και περιορισμούς».

Ιδού λοιπόν το διακύβευμα και τα πραγματικά δεδομένα της Ουκρανικής κρίσης, η οποία δεν αφορά μόνο αυτή τη χώρα και δεν συνοψίζεται στο απλό ερώτημα της επέμβασης ή μη της Ρωσίας στη χώρα αυτή.

Οσο και εάν ακούγεται υπερβολικό, η Δύση αντιμετωπίζει στην περίπτωση της Ουκρανίας ένα τεράστιας σημασίας, ευρωπαϊκών τουλάχιστον διαστάσεων, θέμα, μια εκκρεμότητα από την εποχή της κατάρρευσης της Σοβιετικής «αυτοκρατορίας» στα τέλη του προηγούμενου αιώνα.

Θα χρειαστεί επιστράτευση ρεαλισμού, μακροχρόνιου οράματος, στρατηγικής αντίληψης και σωστής εκτίμησης των κολοσσιαίων, πανευρωπαϊκών και παγκόσμιων επιπτώσεων, προκειμένου να μην αφεθεί ανοικτή η εκκρεμότητα αυτή, η οποία ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια και τη συνεργασία σε ολόκληρη τη Γηραιά Ηπειρο αλλά και πέρα από αυτή.