ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ («WP») – Οι Ηνωμένες Πολιτείες προστέθηκαν για πρώτη φορά σε μια λίστα με τις «δημοκρατίες σε οπισθοδρόμηση» σε μια έκθεση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα από το Διεθνές Ινστιτούτο για τη Δημοκρατία και την Εκλογική Βοήθεια (International Institute for Democracy and Electoral Assistance – IDEA) που εδρεύει στη Στοκχόλμη.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες, το προπύργιο της παγκόσμιας δημοκρατίας, έπεσαν θύματα αυταρχικών τάσεων και καταρρίφθηκαν πολλά σκαλοπάτια στη δημοκρατική κλίμακα», ανέφερε η έκθεση της IDEA για το 2021.

Η μελέτη, η οποία ανέλυσε τις τάσεις από το 2020 έως το 2021, διαπίστωσε ότι περισσότερο από το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει πλέον σε χώρες όπου η δημοκρατία ολισθαίνει.

«Ο κόσμος γίνεται πιο αυταρχικός καθώς τα μη δημοκρατικά καθεστώτα γίνονται ακόμη πιο θρασεία στην καταστολή τους και πολλές δημοκρατικές κυβερνήσεις υποφέρουν από οπισθοδρόμηση υιοθετώντας τις τακτικές του περιορισμού της ελευθερίας του λόγου και αποδυνάμωσης του κράτους δικαίου, που επιδεινώνεται από αυτό που απειλεί να γίνει ‘νέο κανονικό’ των περιορισμών του Covid-19», διαπιστώνει η έκθεση.

«Ο αριθμός των χωρών που κινούνται προς την κατεύθυνση του αυταρχισμού είναι τριπλάσιος από τον αριθμό που κινείται προς τη δημοκρατία».

Οι λαϊκιστικές πολιτικές, η εκμετάλλευση των περιορισμών για την πανδημία της Covid-19 για να φιμωθούν αντιφρονούντες, μια τάση των χωρών να μιμούνται την αντιδημοκρατική συμπεριφορά των άλλων και η παραπληροφόρηση που χρησιμοποιείται για τον διχασμό κοινωνιών είναι οι κύριοι παράγοντες που ευθύνονται γι’ αυτό, υπογραμμίζει η IDEA.

Η έκθεση διαπίστωσε ότι μερικές από τις «πιο ανησυχητικές» δημοκρατικές οπισθοδρομήσεις συνέβησαν σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες χώρες του Κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Βραζιλίας και της Ινδίας. Τόνισε επίσης «σχετικά με τις δημοκρατικές οπισθοδρομήσεις» στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε τρία μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης: Ουγγαρία, Πολωνία και Σλοβενία.

Η αξιολόγηση της έκθεσης για τις ΗΠΑ επικεντρώθηκε στις εξελίξεις κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Ονόμασε, την ουσιαστικά αβάσιμη αμφισβήτηση της νομιμότητας των εκλογικών αποτελεσμάτων του 2020 από τον Τραμπ, «ιστορική καμπή» που «υπονόμευσε τη θεμελιώδη εμπιστοσύνη στην εκλογική διαδικασία» και κορυφώθηκε με την εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ.

Οι τακτικές του Τραμπ είχαν «παράλληλα αποτελέσματα, μεταξύ άλλων, στη Βραζιλία, το Μεξικό, τη Μιανμάρ και το Περού», καταλήγει η έκθεση.

«Κατατάξαμε τις ΗΠΑ ως ‘σε οπισθοδρόμηση’ για πρώτη φορά φέτος, αλλά τα στοιχεία μας υποδηλώνουν ότι η πτώση ξεκίνησε τουλάχιστον το 2019», σημείωσε ο εισηγητής της έκθεσης Αλεξάντερ Χάντσον.

«Τα κινήματα υπέρ της δημοκρατίας αντιμετώπισαν γενναία την καταστολή σε όλο τον Κόσμο και έχουν εμφανιστεί παγκόσμια κοινωνικά κινήματα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την καταπολέμηση των φυλετικών ανισοτήτων».

«Η δημοκρατία είναι ανθεκτική», κατέληξε.

Τον Οκτώβριο του 2020 μελέτη της δεξαμενής σκέψης Freedom House που εδρεύει στην Ουάσιγκτον, διαπίστωσε ότι η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα είχαν επιδεινωθεί σε 80 χώρες από τον Μάρτιο του ίδιου έτους, όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού.