ΓΟΥΝΤΣ ΧΟΛ. ΜΑΣΑΧΟΥΣΕΤΗ. («Boston Globe»). Ο εγκέφαλος των κεφαλόποδων (μαλάκια) σε σχήμα ντόνατ είναι ο μεγαλύτερος από όλα τα ασπόνδυλα στον πλανήτη. Τα οκτώ εξαιρετικά εύκαμπτα χέρια τους έχουν το καθένα εκατοντάδες βεντούζες και εκατομμύρια νευρώνες που μπορούν να αισθανθούν το περιβάλλον τους, σαν να ήταν ανθρώπινη μύτη, γλώσσα και δάχτυλα ενωμένα μεταξύ τους.

Τα χταπόδια μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη μοναδική τους φυσιολογία και την αισθητηριακή τους αντίληψη για να καμουφλάρουν τον εαυτό τους αμέσως, να επεξεργαστούν τα γονίδιά τους, να περιηγηθούν σε δύσκολα εδάφη και να συμμετάσχουν στην επίλυση πολύπλοκων προβλημάτων.

Αυτές οι ασυνήθιστες ικανότητες οδήγησαν τους επιστήμονες στο Θαλάσσιο Βιολογικό Εργαστήριο να διεξάγουν περισσότερη έρευνα για τα χταπόδια και άλλα κεφαλόποδα από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Οι στόχοι τους κυμαίνονται από την εύρεση θεραπειών για νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως το Αλτσχάιμερ, έως την ανάπτυξη ρομποτικών εργαλείων που μπορούν να περάσουν από στενούς χώρους.

«Δεν ξέρουμε αν η κατανόησή μας για τα κεφαλόποδα θα μεταμορφώσει την κοινωνία, αλλά γνωρίζουμε ότι κάνουν πολλά μοναδικά πράγματα που θα μπορούσαν», δήλωσε ο Τζος Ρόζενθαλ (Josh Rosenthal), ανώτερος επιστήμονας στο εργαστήριο, το οποίο διευθύνεται από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου. «Θα μπορούσαν να είναι το κλειδί για το ξεκλείδωμα μιας εντελώς νέας περιοχής της βιολογίας».

Αλλά οι ιδιότητες που τα καθιστούν τόσο πολύτιμα ερευνητικά θέματα τα έχουν κάνει επίσης όλο και πιο αμφιλεγόμενα.

Καθώς περισσότερες μελέτες αποκαλύπτουν τη νοημοσύνη των κεφαλόποδων και διερευνούν τις αντιλήψεις τους για τον πόνο, οι υποστηρικτές της άγριας ζωής έχουν πιέσει τους ρυθμιστές να κάνουν περισσότερα για να τα προστατεύσουν και απαιτούν από τους ερευνητές να τηρούν τους ίδιους κανόνες που πρέπει να ακολουθούν όταν πειραματίζονται σε σπονδυλωτά.

Τους τελευταίους μήνες, οι νομοθέτες έχουν εντείνει την πίεση στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας, τα οποία πληρώνουν για τις περισσότερες βιοϊατρικές έρευνες στις Ηνωμένες Πολιτείες, να εκδώσουν κανόνες παρόμοιους με αυτούς στην Ευρώπη, τον Καναδά και την Αυστραλία που ρυθμίζουν τον τρόπο με τον οποίο οι ερευνητές μεταχειρίζονται τα περίπλοκα πλάσματα.

Σε επιστολή του αυτό το φθινόπωρο, ο βουλευτής Σεθ Μούλτον (Seth Moulton), Δημοκρατικός του Σάλεμ, και περισσότερα από δώδεκα μέλη του Κογκρέσου προέτρεψαν τις κορυφαίες ρυθμιστικές αρχές να ενημερώσουν τους ομοσπονδιακούς κανόνες για την ανθρώπινη φροντίδα των πειραματόζωων ώστε να συμπεριλάβουν και τα κεφαλόποδα. Ζήτησαν επίσης νέες ομοσπονδιακές κατευθυντήριες γραμμές για το πώς οι ερευνητές τις χειρίζονται στα εργαστήρια.

«Αυτά τα απίστευτα έξυπνα ζώα στερούνται βασικής ανθρώπινης μεταχείρισης χωρίς καμία δίοδο λογοδοσίας», έγραψαν οι νομοθέτες, σημειώνοντας ότι γίνεται αυξανόμενος όγκος έρευνας για τα κεφαλόποδα.

Οι υπάρχοντες ομοσπονδιακοί κανόνες απαιτούν από ερευνητές που πειραματίζονται σε σπονδυλωτά, όπως αρουραίους ή ποντίκια, να παρέχουν κατάλληλη στέγαση, διατροφή και ιατρική περίθαλψη, καθώς και να κάνουν ό,τι μπορούν για να ελαχιστοποιήσουν τον πόνο των ζώων.

Σε μια επακόλουθη επιστολή, ο γερουσιαστής Κόρι Μπούκερ (Cory Booker) και τρεις άλλοι γερουσιαστές πρόσθεσαν ότι «πολλά στοιχεία από πρόσφατη έρευνα καταδεικνύουν ότι τα κεφαλόποδα ξεχωρίζουν από άλλα ασπόνδυλα, όσον αφορά την ευφυΐα και την ικανότητά τους να αισθάνονται πόνο, δύο κριτήρια που χρησιμοποιούνται ιστορικά για να δικαιολογήσουν την ανθρώπινη συμπεριφορά, απαιτήσεις θεραπείας στην έρευνα».