Kυκλοφόρησε μέσα στον Οκτώβριο από τις εκδόσεις «Αρμός», ένα βιβλίο από την Αννα Καραμάνου, που έλειπε πράγματι -όχι από τις βιβλιοθήκες του καθενός- αλλά από το σύνολο της ελληνικής βιβλιογραφίας. Αφορά τον ρόλο των γυναικών στον Απελευθερωτικό Αγώνα του 1821. Με τις αναγκαίες συνέχειές του μέχρι το σήμερα.

Πρόκειται για «ένα συναρπαστικό ιστορικό ταξίδι με αφετηρία την Επανάσταση του 1821 και τερματικό σταθμό την πανδημία και το κίνημα MeToo 2021. Μία βασική ιστορική και πολιτική γνώση για τα 200 χρόνια του νεοελληνικού έθνους-κράτους, που κάθε Ελληνας και Ελληνίδα χρειάζεται να κατέχει.

Μεγάλα ιστορικά γεγονότα, ο ρόλος της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, οι θρίαμβοι και οι εθνικές συμφορές, ο ρόλος των γυναικών, αλλά και ποιες ιδέες διαμόρφωσαν τη σύγχρονη Ελλάδα καταγράφονται αναλυτικά.

Μέσα στον αχό της πολιτικής και των ιστορικών γεγονότων, παρακολουθούμε την ειρηνική εξέγερση των θηλυκών σάπιενς που με σημαία τις οικουμενικές αξίες διεκδικούν τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματά τους και δικαιοσύνη των φύλων.

■          Ποια ήταν η επιρροή του ευρωπαϊκού και νεοελληνικού Διαφωτισμού;

■          Ποιος ο ρόλος της ελληνικής Διασποράς και της Δύσης;

■          Ποια ήταν η δυναμική συμμετοχή των γυναικών στον νικηφόρο Αγώνα κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και στους μετέπειτα πολέμους;

Το βιβλίο αποκαλύπτει τους αποσιωπημένους φεμινιστικούς αγώνες και τη σημαντική συμβολή των θηλυκών ανθρώπων στην επέκταση και θεσμική θεμελίωση του νεοελληνικού κράτους από τους Ιωάννη Καποδίστρια, Βασιλιά Οθωνα, Χαρίλαο Τρικούπη και Ελευθέριο Βενιζέλο, μέχρι και τη σύγχρονη ευρωπαϊκή εποχή. Προσφέρει άφθονη ύλη για περηφάνια και για δάκρυα, για αναστοχασμό και αυτογνωσία!».

Αυτά αναφέρονται στην έκδοση του βιβλίου.

Εγώ όμως οφείλω να τονίσω ότι εξεπλάγην. Εξεπλάγην με τις ιστορικές λεπτομέρειες, με τις συνεχείς αποκαλύψεις που αποσιωπήθηκαν από την Ιστορία μας. Εξεπλάγην γιατί αποδείχθηκε πόσα λίγα γνωρίζω για τον Εθνικοαπελευθερωτικό μας Αγώνα!

Είναι όντως ένα ιστορικό βιβλίο πολύτιμο για την ενημέρωση καθενός που θέλει να ξέρει την πραγματική Ιστορία, ειδικά όταν αυτή εμπλέκει και τις γυναίκες. Αλλωστε δεν ξέρω στο πέρασμα της Ιστορίας κανένα λαό, καμία χώρα, όπου η γυναίκα δεν έπαιξε σημαντικό ρόλο, άσχετα αν αυτός αποσιωπήθηκε από τις ανδροκρατούμενες κοινωνίες.

Σε σχετική ερώτηση, η κ. Καραμάνου μάς είπε ότι ακόμη και σήμερα η γυναίκα παρ’ όλη την πρόοδο που έχει επιτελεστεί με τους συνεχείς της αγώνες σε όλους τους τομείς, έχει δρόμο να διανύσει.

Ωστόσο, ο δικός της στόχος ήταν να αναδείξει το ρόλο της γυναίκας στην Επανάσταση του 1821, να τον βγάλει από την αφάνεια, να τον στιγματίσει ιστορικά και να τον συνδέσει με την πρόοδο της χώρας στο σήμερα. Επειδή στο γράψιμο της Ιστορίας κάθε λεπτομέρεια μετράει.

Και όντως, πολλοί ενδεχομένως να είχαμε αναρωτηθεί πού είναι η Ελλάδα του Ντελακρουά, οι μάνες με τα παιδιά στις αγκαλιές τους στη Εξοδο του Μεσολογγίου, η Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογένους που πέθανε φτωχή, και τόσες άλλες γυναίκες που πολέμησαν, περιποιήθηκαν τραυματίες, κήδεψαν τους άνδρες τους, πρόσφεραν τις περιουσίες τους ή μεγάλωσαν χήρες μόνες τις οικογένειές τους, χωρίς να τους χαριστεί κανείς. Ολα για τον αγώνα του 1821, του 1940 και σε κάθε αλλαγή της Ιστορίας της Ελλάδας.

Ας γνωρίζουμε ότι καμία Ιστορία δεν γράφεται χωρίς γυναίκες. Αλλιώς δεν κυοφορούνται γεγονότα.

Αυτό προσφέρει ως συμπέρασμα το βιβλίο των 400 σελίδων της Αννας Καραμάνου.

Πολύ χαρακτηριστικά, άλλωστε, ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, είπε το αληθινό, ότι «η Ιστορία της Ελλάδος κατήντησεν ούτω να ομοιάζει τας ιεράς του αγιωνύμου όρους Αθω τας μονάς, όπου θηλυκόν κανενός είδους δεν εμβαίνει» – Εστία 1976).

Γι’ αυτό και η συγγραφική παρέμβαση της κ. Καραμάνου είναι καταλυτική.

Πώς το έγραψε; Με πολύ διάβασμα και έρευνα και με το πολιτικό της ένστικτο. Δεν είναι ιστορικός, είναι πολιτική επιστήμων. Και ξέρει να επιλέγει τα κεφάλαια της ανθρώπινης ιστορίας με κριτήριο τον άνθρωπο, τη γυναίκα, το δίκαιο και κυρίως την αλήθεια. Στοχεύοντας πάντα στην κατανόηση της πολιτικής μέσα από γυναικεία οπτική.

Οι λεπτομέρειες του βιβλίου όχι μόνο συναρπάζουν για το ρόλο των γυναικών στην εξέγερση του 1821, αλλά παράλληλα θέτουν και ερωτηματικά για το πώς θα ήταν η Ελλάδα σήμερα αν οι πρώτες Εθνοσυνελεύσεις είχαν δώσει δικαιώματα στις γυναίκες.

Προσωπικά γνωρίζω την κ. Καραμάνου από τη θητεία της στο Ευρωκοινοβούλιο, όπου διετέλεσε μέλος από το 1997-2004. Εκλέχτηκε στο προεδρείο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών (PES) και FEMΜ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Τιμήθηκε με βραβείο Ιπεκσί το 1999 και είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης, του Συνδέσμου Ελληνίδων Επιστημόνων και του Πολιτικού Συνδέσμου Γυναικών. Βεβαίως ως γυναίκα με πτυχία Ελληνικής και Αγγλικής Φιλολογίας και μεταπτυχιακό Ευρωπαϊκών και Διεθνών Σπουδών και διδακτορικό Πολιτικής Επιστήμης δεν επαναπαύεται. Γράφει βιβλία, συμμετέχει στην πολιτική, ακολουθεί κάθε ρεύμα της εποχής να είναι ενημερωμένη.

Κατά την ταπεινή μου γνώμη, όμως, είναι το συγκεκριμένο βιβλίο που θα την απαθανατίσει. Και αυτό θα γίνει αντιληπτό όταν διαβαστεί το βιβλίο. Και δεν απευθύνεται μόνο στις γυναίκες, αλλά και στους άνδρες. Για την εξαγωγή πολλαπλών διδαγμάτων. Γι’ αυτό πρέπει να το διαβάσουν και οι Ελληνίδες της Διασποράς. Γιατί θα αισθανθούν μία περηφάνια για το φύλο τους και την προσφορά του στον Απελευθερωτικό Αγώνα.

Ωστόσο, να σημειωθεί ότι με αφετηρία το 1821 το βιβλίο συμπεριλαμβάνει όλους τους μεγάλους ιστορικούς σταθμούς των 200 χρόνων, μαζί με το ξεκίνημα των αγώνων των γυναικών για δικαιώματα και ισότητα των φύλων μέχρι τη σύγχρονη εποχή!