Οκτώβριος, μήνας της μουστιάς που σε λίγο θα γίνει γιοματάρι. Οι οπαδοί του Κόμματος των Βαρελοφρόνων περιμένουν πώς και πώς να ανοίξουν τα βαρέλια -ανήμερα του Αγίου Δημητρίου- να «χυθούνε» τα κρασιά, τα κεχριμπαρένια, ρετσίνα και κοκκινέλι!

Τώρα λοιπόν που η παλιά ζωή της Πλάκας αναγεννάτε, που οι ταβέρνες είναι στις δόξες τους και οι κρασοπατέρες τα πρόσωπα της ημέρας… Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για μια βόλτα στα χιλιοτραγουδισμένα στενά της…

Θα συναντήσουμε σίγουρα πολύ κόσμο. Εργατικούς που είχαν κάποτε μια κοινωνική θέση, καλλιτέχνες που οι ατυχίες της ζωής τους έριξαν στο περιθώριό της, και τόσους άλλους που αναζητούν λίγη παρηγοριά, λίγο κουράγιο στη καθημερινή βιοπάλη.

Πόσοι είναι αυτοί, που πριν ακόμα ξημερώσει έρχονται να χτυπήσουν την πόρτα της ταβέρνας, να ακουμπήσουν μέχρι τελευταίας δεκάρας όλα τους τα λεφτά στο τεζάκι του ταβερνιάρη. Πολλοί από αυτούς το πρωί αντί για καφέ πρέπει να πιούνε ένα μεγάλο ποτήρι κρασί ή κονιάκ ή ρούμι για να μπορέσουν να συνέλθουν.

Είναι τόσοι πολλοί!

Εμάς όμως μας ενδιαφέρουν οι παραδοσιακοί κρασοπατέρες. Τα «αλκοολίκια» της Πλάκας όπως τους αποκαλούν. Οι κανταδόροι και οι χορευτές των ασίκικων χορών, της λατέρνας και του μπαγλαμά, των παιδιών του φιλότιμου και της ανοιχτόκαρδης καρδιάς…

***

Μπαίνουμε στη «Μουριά». Μια από τις πιο παλιές και πιο γραφικές ταβέρνες της Πλάκας. Ρωτάμε τον ταβερνιάρη μπάρμπα-Κώστα:

– Υπάρχουν βέροι κρασοπατέρες στη ταβέρνα σας;

– Δεν με ρωτάτε καλύτερα αν μου αδειάζουν καθόλου τα τραπέζια από το πρωί μέχρι το βράδυ; Ολο και «παιδί φέρε ένα κατοστάρι» τους ακούτε να φωνάζουν.

Να, εκεί κάτω ο Γιάννης ο Λατερνατζής, που μπορεί να πιει έξι οκάδες κρασί με δύο μονάχα συκωτάκια. Δίπλα του ο Χρήστος ο Κερκυραίος, φίνος και από τους πιο καλούς πελάτες. Η ζωή του κρασί και κιθάρα.

Ο Μπάρμπα-Σπύρος, βέρος Πλακιώτης που γέρασε μέσα στις ταβέρνες, μη μπορώντας να εξηγήσει το πώς ενώ αυτός πίνει, άλλοι μεθάνε!

Τα παλιά χρόνια είχαμε τακτικό και έναν παπά, μεγάλο λάτρη του Βάκχου. Τον έλεγαν «Παπαβαρέλα» γιατί έπινε πολύ. Ηταν και όμορφος, σωστός λεβεντάνθρωπος. Πολλές κυράδες της Πλάκας ήθελαν με όλη τους την καρδιά να γίνουν παπαδιές!

Ετσι η πιο καπάτσα έπεισε τους δικούς της να τον καταφέρουνε να την παντρευτεί… εξάλλου ο παπάς είχε και περιουσία. Μα ο παπάς δεν ήθελε, ήταν αφοσιωμένος τελείως στο κρασί. Τέλος ένα βράδυ τον έμπλεξαν μέσα στην ταβέρνα και κέρνα άλλο ένα κατοσταράκι τον «Παπαβαρέλα», και άλλο, και άλλο, κατάφεραν τελικά να του πάρουν τη συγκατάθεσή του.

Ο γάμος έγινε γρήγορα-γρήγορα στην ταβέρνα -μην αλλάξει γνώμη ο παπάς- υπό τις ευχές των μεθυσμένων καλεσμένων. Οπως μας είπε γελώντας ο ταβερνιάρης, ο Παπαβαρέλας χρειάστηκε να πιει δεκαπέντε οκάδες κρασί πριν δώσει τη συγκατάθεσή του.

***

Στη Μαυροταβέρνα του Καζούρου κόσμος πολύς. Εχει περίφημο κρασί. Νομίζει κανείς πως είναι μυρωδάτο, ικανό να σε κάνει μπεκρή. Εδώ υπάρχουν μόνο οι τακτικοί, όλοι τους βέροι Πλακιώτες και προ πάντων παιδιά του βαρελιού.

Ενα από αυτά είναι και ο Ιωάννης Σιώτης ή Σουμαδάκιας, που πρέπει να πιει κάθε πρωί τη σουμάδα του, δηλαδή ένα μεγάλο ποτήρι ρούμι, πριν αρχίσει να κατεβάζει τις μισές.

Ο Γιαννάκας ο Μανιάτης, σπουδαία προσωπικότητα του ταβερνιακού Πανθέου. Αυτός όταν κατεβάσει και την όγδοη οκά έρχεται στο κέφι και απειλεί τους πάντες. Αλλά κανενός δεν ιδρώνει το αυτί, αφού είναι άκακος.

Ο Θεοφάνης Μουσκλιάς, αν και ανάπηρος, εννοεί να το πίνει και ας τρικλίζει μα τα δεκανίκια του. Τα παιδιά του μαγαζιού τον κατεβάζουν κάθε πρωί στην υπόγεια ταβέρνα και τον ανεβάζουν αργά το βράδυ.

***

Αργά τη νύχτα, σαν βγαίνουμε στο δρόμο για να πλανηθούμε στα στενά σοκάκια της Πλάκας γεμάτοι από τη νοσταλγία της παλιάς εποχής, το αυτί μας αφουγκράζεται σε ένα δρομάκο τα λόγια κάποιου τραγουδιού:

Στης Πλάκας το στενό σοκάκι νύχτα δεν στάθηκες ποτές

από λαρύγγι κουτσαβάκι

να δεις πώς κυλάει ο μανές.

Ιφ! πώς το ντέρτι του ξεσπάει

και το γιαγκίνι του σκορπά

για τη Σταμάτα έχει μεράκι

π’ ένα ιππέα αγαπά.

Σκληρή που μου έκανες κομμάτια

την ανθισμένη μου καρδία…

(βασισμένο σε ρεπορτάζ του Θ. Δράκου για την εφημερίδα «Ελεύθερος Ανθρωπος», 1931)

FB: Σιταράς Θωμάς