Το 1994 ίδρυσε τη δική της εταιρεία Z Corporation μαζί με μια ομάδα συμφοιτητών της από το ΜΙΤ, μέχρι που το 2005 αποφάσισε να την πουλήσει. Η Z Corporation (τώρα τμήμα της 3D Systems) εξελίχθηκε σε μια από τις 5000 ταχύτερα αναπτυσσόμενες ιδιωτικές επιχειρήσεις στις ΗΠΑ (συμπεριλήφθηκε στον δείκτη Inc-5000 για δύο συνεχόμενες χρονιές). Εκτοτε, η Μαρίνα Χατσοπούλου (Marina Hatsopoulos) η οποία ίδρυσε και διηύθυνε την Z Corporation έχει βρεθεί στο Διοικητικό Συμβούλιο εταιρειών με αξία εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων κι έχει επενδύσει σε επιχειρήσεις σε τομείς αιχμής.

Οταν πουλήθηκε η Z Corporation είχε 125 υπαλλήλους, έσοδα 30 εκατομμυρίων δολαρίων, κατείχε τη δεύτερη θέση παγκοσμίως σε πωλήσεις 3D εκτυπωτών. Μια δυναμική γυναίκα με ισχυρή θέληση, μια άριστη ευφυής επαγγελματίας, μια αξιολάτρευτη μητέρα 4 παιδιών, γεννημένη στη Βοστώνη με καταγωγή από το Καρπενήσι και την Μ. Ασία, είχε και έχει πάθος με τις νεοσύστατες επιχειρήσεις και αυτός είναι ο στόχος της, να ανοίγει δρόμους σε νέους ανθρώπους που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με τις επιχειρήσεις να συμβάλλει στην ανάπτυξη της Ελλάδας με τη γνώση και την εμπειρία της και να γράφει μικρές ιστορίες, προσωπικά δοκίμια και επιχειρηματικά άρθρα. Σήμερα είναι πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Levitronix Technologies, παγκόσμιας ηγετικής επιχείρησης τεχνολογίας και πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου Καινοτομίας.

Στην Ελλάδα είναι μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Nantucket Conference, του ΔΣ του MIT Enterprise Forum Greece, στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, του Μindspace Startup Program, του MIT ReACT, καθώς και των accelerators της Eurobank EGG στην Αθήνα Παράλληλα, έχει επενδύσει σε ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις όπως η ENDO Medical, η Advantis, και η RTsafe. Υπήρξε μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Καινοτομίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και έχει διατελέσει διευθύντρια πολλών δημόσιων και ιδιωτικών εταιρειών. Εχει επίσης γράψει άρθρα, δοκίμια και διηγήματα τα οποία έχουν δημοσιευτεί στο «Venturebeat», στο «The Observer», στο περιοδικό «CEOWORLD» και σε άλλα περιοδικά. Το συγγραφικό της έργο βρίσκεται στη διεύθυνση www.windystreet.com.

Πείτε μας λίγα λόγια για τα παιδικά σας χρόνια και πώς αυτά καθόρισαν τη μετέπειτα επαγγελματική σας πορεία.

Ο πατέρας μου ήταν μια κυρίαρχη φιγούρα στην οικογένειά μας και ήταν επιχειρηματίας στον τομέα της τεχνολογίας, οπότε είχα το όνειρο να ξεκινήσω τη δική μου επιχείρηση τεχνολογίας, υποθέτω για να του μοιάσω. Οταν δειπνούσαμε άνοιγε πολλές συζητήσεις γύρω από πολλά θέματα: επιχειρήσεις, επιστήμη, το τι συνέβαινε στον κόσμο. Επαιζα πιάνο και φλάουτο, επειδή πάντα αγαπούσα τη μουσική, αλλά αυτό δεν ήταν ποτέ επαγγελματική μου προοπτική. Πηγαίναμε στην Ελλάδα κάθε καλοκαίρι και οι γονείς μου μιλούσαν Ελληνικά στο σπίτι, οπότε η ελληνική μου κληρονομιά ήταν πάντα ένα κομμάτι του εαυτού μου, αν και συνήθιζα να τη θεωρώ δεδομένη και μόλις πρόσφατα άρχισα να την εκτιμώ πραγματικά. Μόνο τώρα, στο πλαίσιο της δουλειάς μου με ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις, εμβαθύνω τις γνώσεις μου για τη χώρα και τη γλώσσα.

Μαθηματικά, Μουσική και Τεχνολογία. Τι αποκομίσατε από το καθένα και πώς τα συνδέσατε για να φτάσετε σε αυτό που έχετε δημιουργήσει μέχρι σήμερα;

Είχα πάντα ένα πάθος για τα καθαρά Μαθηματικά και τη Μουσική. Είναι και τα δύο αφηρημένα και βαθιά ικανοποιητικά ως προς το μυστήριο, τη σαφήνεια και την αισθητική τους. Τα Μαθηματικά ικανοποιούν την πείνα μου για γρίφους και λογική, ενώ η Μουσική αναδεύει τα συναισθήματά μου. Και τα δύο συνεχίζουν να μου φέρνουν χαρά σε καθημερινή βάση. Ποτέ δεν ήμουν ιδιαίτερα ταλαντούχος στη Μουσική, και έτσι δεν σκέφτηκα ποτέ να κάνω καριέρα. Πρόσφατα γνώρισα κάποιους επιχειρηματίες που δημιούργησαν start ups που σχετίζονται με τη μουσική, και αυτό με έκανε να ζηλέψω πολύ! Τα Μαθηματικά μου επέτρεψαν να βρω δουλειά και να κάνω μεταπτυχιακό. Με βοήθησαν επίσης όταν σπούδαζα Μηχανολόγος Μηχανικός. Ο στόχος μου να ασχοληθώ με τη Μηχανολογία-Μηχανική, και την Τεχνολογία γενικότερα, ήταν να δημιουργήσω μια τεχνολογική start up. Τα Μαθηματικά συνετέλεσαν στην εκμάθηση της Τεχνολογίας, αλλά η πραγματική μου αγάπη είναι για τα καθαρά Μαθηματικά που δεν εδράζονται στη φυσική πραγματικότητα.

Σπουδάσατε Μηχανολόγος Μηχανικός στο ΜΙΤ και Μαθηματικά στο Μπράουν (Brown). Ποια ήταν η αναλογία ανδρών και γυναικών και πώς σας αντιμετώπισαν οι συμφοιτητές σας που ήταν κυρίως άνδρες;

Υπήρχαν κυρίως άνδρες και στις δύο περιπτώσεις, αν και το ΜΙΤ και το Brown έχουν κάνει εκπληκτική πρόοδο από τότε. Στο ΜΙΤ, οι γυναίκες στους Μηχανολόγους Μηχανικούς αντιπροσωπεύουν πλέον το 50%. Ποτέ δεν υπήρξε καλύτερη στιγμή για μια γυναίκα να ασχοληθεί με τα Μαθηματικά και τις Φυσικές Επιστήμες. Μου φέρθηκαν πολύ καλά οι φοιτητές, και οι καθηγητές, τόσο στο Brown, όσο και στο MIT ήταν εκπληκτικοί μέντορες για μένα, σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής. Αισθάνομαι τεράστιο χρέος απέναντί τους για όλη την καθοδήγηση και την υποστήριξή τους.

Τι σας αρέσει περισσότερο στη συνεργασία με νεοφυείς επιχειρήσεις;

Μου αρέσει να εργάζομαι με νέους ανθρώπους που έχουν πάθος για να βρίσκουν λύσεις σε προβλήματα. Οι επιχειρηματίες έχουν μια συγκεκριμένη προσωπικότητα – τείνουν να είναι πολύ αισιόδοξοι, ενεργητικοί, θετικοί και τους αρέσει να υλοποιούν. Δεν παίρνουν τον εαυτό τους πολύ σοβαρά και έχουν ως γνώμονα την αποστολή τους. Δεν μιλούν απλώς, αλλά αναλαμβάνουν δράση. Οι επιχειρηματίες της τεχνολογίας τείνουν να είναι πολύ δημιουργικοί και να σκέφτονται έξω από τα συνηθισμένα. Δεν καθηλώνονται από τον τρόπο με τον οποίο γίνονται συνήθως τα πράγματα και συχνά υιοθετούν καινοτόμες προσεγγίσεις σε αυτό που κάνουν. Μου αρέσει να μαθαίνω ποιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και πώς το αντιμετωπίζουν. Ειδικότερα, μου αρέσει να βλέπω τη νοοτροπία εξέλιξης να υιοθετείται εδώ στην Ελλάδα και να βλέπω ότι οι άνθρωποι είναι ανοιχτοί στο να κάνουν νέα πράγματα με νέο τρόπο. Είναι πραγματικά συναρπαστικό.

Πόσο πρόθυμοι είναι οι ομογενείς να επενδύσουν σε ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις;

Οι Ελληνες της Διασποράς παρακολουθούν τι συμβαίνει στο οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων στην Ελλάδα και αρχίζουν να ασχολούνται. Επενδύουν σε ελληνικά venture funds καθώς και απευθείας σε ελληνικές start ups. Εχουμε μια ομάδα στη Βοστώνη που ονομάζεται Hellenic Innovation Network (Hellenic.org), η οποία δημιουργήθηκε για να φέρει κοντά την τεχνολογική διασπορά και να λειτουργήσει ως γέφυρα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις που επεκτείνονται από την Ελλάδα, βοηθώντας τες να συνδεθούν με επενδυτές, πελάτες, προμηθευτές και άλλους εταίρους στο πολύ ανεπτυγμένο οικοσύστημα τεχνολογίας. Στις 4 Μαΐου έχουμε μια εκδήλωση που επικεντρώνεται στις βιοεπιστήμες και τη βιοτεχνολογία στη Βοστώνη, με ένα πάνελ με όλους τους επιφανείς και στη συνέχεια θα έχουμε πέντε νεοφυείς επιχειρήσεις που έχουν ιδρυθεί από Ελληνες να παρουσιάσουν τις προτάσεις τους σε ένα πάνελ επενδυτών.

Πώς βλέπετε την πορεία της ελληνικής οικονομίας και των ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων;

Οταν η οικονομική κρίση συγκλόνισε συθέμελα την Ελλάδα, ένα αποτέλεσμα ήταν ότι οι προσδοκίες των ανθρώπων άλλαξαν. Με το διαδίκτυο, οι πολύ καλά μορφωμένοι (αλλά άνεργοι) νέοι είδαν ότι η επιχειρηματικότητα παρείχε την ευκαιρία για κοινωνικοοικονομική κινητικότητα και δεν είχαν τίποτα να χάσουν. Οι Ελληνες ήταν πάντα μορφωμένοι, αλλά τώρα είναι δυνατόν να αξιοποιήσουν την τεχνολογία με μικρές επενδύσεις για να δημιουργήσουν πολύτιμες νεοφυείς επιχειρήσεις, και το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων στην Ελλάδα αναπτύσσεται την τελευταία δεκαετία για να γίνει μια πραγματική δύναμη. Είμαι πολύ ενθουσιασμένη από την αλλαγή νοοτροπίας που βλέπω στην ελληνική νεολαία και πιστεύω ότι αυτή η δραστηριότητα των start up θα δώσει τεράστια ώθηση στην ελληνική οικονομία. Αν κοιτάξετε τα οικονομικά στοιχεία των ΗΠΑ, η καθαρή αύξηση των νέων θέσεων εργασίας προέρχεται από εταιρείες που έχουν ηλικία μικρότερη των πέντε ετών. Οι νεοφυείς επιχειρήσεις δημιουργούν θέσεις εργασίας και βοηθούν την οικονομία να αναπτυχθεί. Οι πρόσφατες αλλαγές στην ελληνική νομοθεσία θα βοηθήσουν επίσης την ελληνική οικονομία να συνεχίσει να αναπτύσσεται. Μόλις είδα μια έκθεση που αναφέρει ότι η Ελλάδα είναι η 1η θέση στην αύξηση του ΑΕΠ για επιλεγμένες χώρες του ΟΟΣΑ, και νομίζω, ότι αυτή η ανάπτυξη μόλις αρχίζει.

Συναντήσατε δυσκολίες στην επαγγελματική σας πορεία σαν γυναίκα;

Θεωρώ προσόν το γεγονός ότι είμαι γυναίκα. Ηταν πιο εύκολο να με θυμάται ο κόσμος γιατί ήμουν η μόνη γυναίκα σε έναν κόσμο που ήταν πολύ ανδροκρατούμενος τότε. Πήγαινα σε εκθέσεις όπου οι πιο πολλοί ήταν άντρες. Αλλά και ο περίγυρός μου, οι συμφοιτητές μου, οι καθηγητές μου ήταν οι περισσότεροι άντρες, οι οποίοι όμως με στήριξαν. Γνωρίζω πολύ καλά ότι υπάρχει πρόβλημα και αναγνωρίζω ότι πολλές γυναίκες αντιμετώπισαν δυσκολίες επαγγελματικά λόγω του φύλου τους, απλά πάντα πίστευα ότι η καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος ήταν να εξελίσσομαι και να προχωράω. Πιστεύω όμως ότι ο κόσμος θα ήταν καλύτερος, αν διοικούνταν από ανθρώπους από όλα τα διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά, πολιτιστικά και μορφωτικά υπόβαθρα, με διαφορετικές δεξιότητες, ενδιαφέροντα, ταλέντα και εμπειρία. Οι καλύτερες αποφάσεις λαμβάνονται όταν υπάρχει ένα ευρύ φάσμα φωνών στο τραπέζι. Είναι η συζήτηση και ο διάλογος από μια τέτοια ομάδα που καταλήγει στα καλύτερα αποτελέσματα. Δυστυχώς, έχει γίνει όλο και πιο δύσκολο να εμπλακούμε σε μια υγιή συζήτηση, γεγονός που οδηγεί στο να χάνονται πολλές έγκυρες προοπτικές.

Ποιο είναι το μονοπάτι που ακολουθήσατε συναισθηματικά και πνευματικά για να εξελιχτείτε;

Είχα την τύχη να έχω λάβει καλή μόρφωση και να έχω εκτεθεί σε πολλούς διαφορετικούς τομείς σπουδών, οι οποίοι μου καλλιέργησαν τα ενδιαφέροντα που με οδήγησαν προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Οταν σπούδασα Μαθηματικά και Μουσική στο κολέγιο, ήταν μόνο επειδή ήθελα να μάθω περισσότερα, όχι επειδή είχα κάποιο μεγάλο στρατηγικό σχέδιο στο μυαλό μου. Κανένα από τα δύο δεν προσέφερε μια προφανή επαγγελματική πορεία, αν και τα Μαθηματικά ανοίγουν πόρτες σε ορισμένες καριέρες, όπως η τραπεζική. Προσπαθώ να έχω επίγνωση των δεξιοτήτων, των ενδιαφερόντων, των ταλέντων και της εμπειρίας μου όταν αποφασίζω πώς θα ξοδέψω τον χρόνο μου. Το πιο σημαντικό είναι το ενδιαφέρον, γιατί είναι δυνατόν να μάθεις και να εξελιχθείς σε έναν νέο τομέα, αρκεί να είσαι ενθουσιασμένος με αυτόν! Μετά το πανεπιστήμιο, ήθελα να δοκιμάσω τις επιχειρήσεις και βρήκα ανθρώπους και δραστηριότητα που μου άρεσαν πολύ, ειδικά με τη νεοφυή μας επιχείρηση και αργότερα με τη συμβουλευτική άλλων νεοφυών επιχειρήσεων. Μου άρεσαν οι πρώτες ημέρες της start up μας, όταν δημιουργούσαμε τα πάντα από το μηδέν. Μου άρεσε επίσης να βλέπω πώς τα προϊόντα μας έλυναν τα προβλήματα των πελατών μας, και μου άρεσε να εργάζομαι με μια πραγματικά ταλαντούχα ομάδα ανθρώπων που ο καθένας έφερνε κάτι πολύ ιδιαίτερο στην εταιρεία. Αφού πουλήσαμε την επιχείρηση, στράφηκα στη συγγραφή, την οποία πάντα απολάμβανα, τόσο πριν όσο και μετά το κολέγιο. Γράφω μικρές ιστορίες, προσωπικά δοκίμια και επιχειρηματικά άρθρα. Τώρα εργάζομαι πάνω σε ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στην Ελλάδα. Αυτό έχει απαιτήσει πολλή έρευνα, οπότε αναπτύσσομαι ως συγγραφέας, μαθαίνοντας την τέχνη, ενώ παράλληλα μαθαίνω νέα πράγματα για τον κόσμο.

Πριν από μερικά χρόνια, με σύστησαν στο MIT Enterprise Forum Greece, όπου είδα όλη τη δραστηριότητα των νεοφυών επιχειρήσεων που συμβαίνει στην Ελλάδα. Αυτό με ενθουσίασε πραγματικά ως μια σπουδαία κατεύθυνση για τη χώρα, και από τότε συμμετέχω πολύ ενεργά. Μάλιστα, το MIT διοργανώνει το Global Startup Workshop στις 30-31 Μαρτίου στην Αθήνα, το οποίο θα συγκεντρώσει τεχνολόγους και επιχειρηματίες από την περιοχή. Η εμπλοκή μου στο ελληνικό οικοσύστημα τεχνολογίας ήταν πραγματικά διασκεδαστική για μένα και με οδήγησε στο να χτίσω μια πολύ βαθύτερη σχέση με την Ελλάδα. Εχω χτίσει το δίκτυό μου με επιχειρηματίες και επενδυτές και τα Ελληνικά μου έχουν γίνει πολύ πιο άνετα. Κάθε χρόνο περνάω όλο και περισσότερο χρόνο στην Ελλάδα. Αισθάνομαι πολύ συνδεδεμένη με τη χώρα και είμαι πολύ αισιόδοξη για το πού οδεύει η Ελλάδα.