NEA YOΡΚΗ. Οι ερευνητές ανακάλυψαν μια απλή κατασκευή από την εποχή του λίθου που μπορεί να είναι η παλαιότερη απόδειξη ότι οι πρώιμοι άνθρωποι έχτιζαν με ξύλο. Η κατασκευή είναι βασική: ένα ζευγάρι επικαλυπτόμενα κούτσουρα, προσαρμοσμένα μεταξύ τους με μια εγκοπή. Μας πάει πίσω σχεδόν μισό εκατομμύριο χρόνια και παρέχει μια σπάνια ματιά στο πώς οι αρχαίοι μας πρόγονοι δούλευαν με το ξύλο και άλλαζαν το περιβάλλον τους, έγραψαν οι συγγραφείς σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη στο «Nature».

«Μου πήρε λίγο χρόνο μέχρι να εκτιμήσω αυτό που κοιτάζαμε», είπε ο συγγραφέας της μελέτης Λάρι Μπάρχαμ (Larry Barham), αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ. «Δεν φαινόταν πολύ ωραίο, για να είμαι ειλικρινής. Αλλά είναι πολύ πιο περίπλοκο από ό,τι νόμιζα».

Ο Μπάρχαμ και η ομάδα του έσκαψαν την ξύλινη δομή -συν μια χούφτα ξύλινα εργαλεία- από μια τοποθεσία στην κοίτη που βρίσκεται πάνω από έναν καταρράκτη στη Ζάμπια. Πιστεύουν ότι τα διασταυρωμένα κούτσουρα θα μπορούσαν να ήταν η βάση για μια μεγαλύτερη δομή όπως ένας διάδρομος ή μια πλατφόρμα.

Συνήθως, το ξύλο σαπίζει γρήγορα όταν εκτίθεται στα στοιχεία τα φύσης, κάτι που μας έχει αφήσει ελάχιστα στοιχεία για το πώς χρησιμοποιούσαν το υλικό οι αρχαίοι συγγενείς μας, εξήγησε ο Μπάρχαμ. Αλλά αυτά τα υλικά βυθίστηκαν στο ποτάμι, γεγονός που συνέβαλε στη διατήρησή τους.

Ετσι, όταν η ομάδα του αποκάλυψε τα κούτσουρα το 2019, ήταν ακόμα σε θέση να δουν ενδεικτικά σημάδια ότι οι πρώτοι άνθρωποι τους είχαν διαμορφώσει – χαράσσοντας μια εγκοπή στο επάνω κούτσουρο, λεπταίνοντας τα άκρα και αφήνοντας σημάδια εργαλείου σε όλη την επιφάνεια. «Ολα φαίνονται τόσο φρέσκα, σκέφτεσαι, δεν μπορεί να είναι τόσο παλιά», είπε ο Μπάρχαμ.

Το να καταλάβεις πόσο χρονών ήταν η δική του πρόκληση, καθώς οι παραδοσιακές τεχνικές ημερομηνιών δεν μπορούσαν να μπουν αρκετά βαθιά στο παρελθόν. Σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια νέα μέθοδο που ονομάζεται χρονολόγηση φωταύγειας, η οποία χρησιμοποιεί μικροσκοπικά ορυκτά στην άμμο για να εκτιμήσει πόσο καιρό έχουν ταφεί υλικά, εξήγησε ο συγγραφέας της μελέτης Γκέοφ Ντούλερ (Geoff Duller), ειδικός στις μεθόδους χρονολόγησης στο Πανεπιστήμιο Aberystwyth στην Ουαλία.

Η ξύλινη δομή κατασκευάστηκε πριν από τουλάχιστον 476.000 χρόνια, ενώ τα ξύλινα εργαλεία είναι ελαφρώς νεότερα, ηλικίας κάτω των 400.000 ετών. Αυτό τοποθετεί τα υλικά σε μια εποχή πριν από την εξέλιξη του είδους μας, του Homo sapiens. Θα είχαν κατασκευαστεί από ένα άλλο είδος πρώιμου ανθρώπινου ξαδέλφου – πιθανώς τον Homo heidelbergensis, που βρισκόταν στην Αφρική εκείνη την εποχή, είπαν οι συγγραφείς.

Πηγή: «Associated Press»