ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος στήριξε το φετινό του μήνυμα για τα Ελληνικά Γράμματα στο απόφθεγμα του Ισοκράτους, ο οποίος είχε πει πως «Μάλλον Έλληνας καλείσθαι τους της παιδεύσεως της ημετέρας μετέχοντας» (Ισοκράτους, Λόγος Πανηγυρικός 4:50).
Τονίζει ότι «στην παράδοσή μας ποτέ δεν υπήρξε αντίθεση μεταξύ της παιδείας και της πίστεως», ενώ έκανε εκτενή αναφορά στους Τρεις Ιεράρχες.
Το εγκύκλιο μήνυμα έχει ως εξής:
«Προσφιλείς αδελφοί και αδελφές εν Χριστώ,
Η εορτή των Τριών Ιεραρχών, δηλαδή Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου, είναι και η ετήσια εορτή της ελληνικής παιδείας, της γλώσσας και του πολιτισμού, των Ελληνικών Γραμμάτων.
Το ρητό που διαβάσαμε στην αρχή της εγκυκλίου είναι παρμένο από τον τέταρτο πανηγυρικό λόγο του φημισμένου ρήτορα Ισοκράτη (436-338 π.Χ.) και βρίσκεται χαραγμένο στην προμετωπίδα της εισόδου της Γενναδείου Βιβλιοθήκης στην Αθήνα. Θα μπορούσε να είχε ειπωθεί από το στόμα των Τριών Ιεραρχών, καθώς για αυτούς η Παιδεία κατανοείται ως η ανακεφαλαίωση της εκπαίδευσης, της γλώσσας και του πολιτισμού. Βέβαια, οι Τρεις Ιεράρχες θα προχωρούσαν ακόμη περισσότερο καθώς εύκολα θα μπορούσαν να πουν, ‘μάλλον Χριστιανοί καλείσθαι τους της πίστεως της ημετέρας μετέχοντας’.
Σε κάθε περίπτωση, η μετοχή στην εμπειρία της Ορθοδόξου Εκκλησίας και στον Ελληνισμό είναι τελικά αυτή που καθορίζει την ταυτότητα του προσώπου ως Χριστιανού και ως Ελληνα. Αυτή ακριβώς την έννοια έχει το βάπτισμα ως εμβύθιση στο νερό και για αυτό είναι τόσο σημαντικό.
Η εμβύθιση στο Ευαγγέλιο και στην Παιδεία σημαίνει την πνευματική και γνωσιολογική πληρότητα του ανθρώπου. Εμείς που θέλουμε να ονομαζόμαστε ‘Ορθόδοξοι Χριστιανοί’ γνωρίζουμε ότι στην παράδοσή μας ποτέ δεν υπήρξε αντίθεση μεταξύ της παιδείας και της πίστεως.
Η σημερινή εορτή των Τριών Ιεραρχών είναι τρανή απόδειξη της αρμονίας που επέρχεται στη ζωή της Εκκλησίας και της κοινωνίας όταν αναπτύσσονται η παιδεία και η πίστη παράλληλα.
Επομένως αγαπητοί μου Ορθόδοξοι Χριστιανοί, ας εορτάσουμε τη σημερινή εορτή βαδίζοντας στους δρόμους που μας έδειξαν οι τρεις μέγιστοι φωστήρες της παιδείας και της πίστεως, επιβεβαιώνοντας έτσι την πνευματική και ιστορική συνέχεια της Εκκλησίας μας.
Ας γίνουμε, λοιπόν, μέτοχοι των υψηλών αγαθών της παιδείας και της Ορθοδόξου πίστεως, ως ‘θείας κοινωνοί φύσεως’ (Β΄ Πέτρου 1:4)».