x
 

ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Νταν Γεωργακάς, έφυγε από τη ζωή «χωρίς θεό, χωρίς αφέντη»

Θα μπορούσε ίσως να ξεγελούσε τα dead line του αδυσώπητου χρόνου, αλλά ο Νταν Γεωργακάς, αν και ρεαλιστής που ζητούσε το αδύνατο, αφού έγραψε το τελευταίο του άρθρο με τίτλο «The Failing Biden Presidency» https://www.thenationalherald.com/the-failing-biden-presidency/ στον «The National Herald», την αγγλόφωνη έκδοση της εφημερίδας της Ομογένειας «Εθνικός Κήρυξ», με την οποία συνεργαζόταν από το 2005,  αποχαιρέτησε    μετά από λίγες μέρες τους κατοίκους της Γης, με την ελπίδα ότι κάποτε η Αμερική θα καταφέρει να ξεπεράσει τον παγκόσμιο θρίαμβο του καπιταλισμού και θα δει ένα μαζικό κίνημα εναντίον του, το οποίο ο ίδιος υποστήριζε  μέχρι τις 23 Νοεμβρίου 2021, που η τελευταία επαναστατική πνοή του, αθρόα τον εγκατέλειψε.

Γεννημένος στον αστερισμό των πολύπλευρων και ελεύθερων  ατόμων ο Νταν Γεωργακάς, ήταν ίσως η μοναδική σπάνια περίπτωση Ελληνοαμερικανού δεύτερης γενιάς, που υπήρξε μέχρι το τέλος της ζωής του, οπαδός του Κροπότκιν και αναρχοκομμουνιστής, ο οποίος υποστήριζε και επεδίωκε τον ριζικό κοινωνικό μετασχηματισμό, μέσα από την επανασύνδεσή του με την δημιουργικότητα, που ανέδειξε ο γαλλικός Μάης.

Με το διαπεραστικό βλέμμα του ιστορικού, του συγγραφέα, του ποιητή, του κριτικού κινηματογράφου και ντανταϊστή συνέθεσε «κινηματογραφικές σκηνές»  για το Ντιτρόιτ, στο οποίο και γεννήθηκε την 1η Μαρτίου 1938, το κέντρο της άλλοτε κραταιάς αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας και αποτύπωσε τις  δημογραφικές, ταξικές και φυλετικές αλλαγές που εκδηλώθηκαν τις δεκαετίες από το 1930 έως το 1990, στο βιβλίο του, «Detroit: I do mind dying: a study in urban revolution», που συνέγραψε με τον Marvin Surkin το 1975 και αποτελεί τον θησαυρό της Ελληνοαμερικανικής Ιστορίας.

Ντιτρόιτ, καλοκαίρι 1967, η μεγάλη επανάσταση των μαύρων εναντίον της εκμετάλλευσης

Με ακαδημαϊκή καριέρα πολλών ετών δίδαξε στα πανεπιστήμια New York University, Columbia University, University of Oklahoma, University of Massachusetts Amherst και στο Queens College και ήταν διευθυντής του Προγράμματος Ελληνοαμερικανικών Σπουδών στο Κέντρο Βυζαντινών και Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών στο Queens College. Εγραψε και συνέγραψε πολλά βιβλία, μελέτες κριτικές, έδωσε αμέτρητες διαλέξεις και εμφανίστηκε σε ποικίλα ραδιοτηλεοπτικά προγράμματα, μεταξύ των οποίων το «Larry King show», το «The History Channel και το «The Voice of America». Το μεγαλύτερο μέρος του συγγραφικού του έργου, φυλάσσεται στη Βιβλιοθήκη Walter P. Reuther, Archives of Labor and Urban Affairs στο Wayne State University.

Ο Νταν Γεωργακάς έφυγε από την ζωή «ζητώντας το αδύνατο», αλλά και παράλληλα έχοντας τον ρεαλισμό να αντιληφθεί ότι, προς το παρόν, δεν υπάρχει καν «πυρήνας» για μια οργάνωση, που θα υποστηρίξει σθεναρά το τέλος του καπιταλισμού. Η προώθηση δυναμικών ενωμένων μετώπων που αποτελούνται από ανθρώπους σαν τον Νταν Γεωργακά, που έζησαν και πέθαναν  έμπρακτα ιδεολόγοι, είναι η κληρονομιά που μας άφησε ο πλέον σημαντικός  διανοητής της Oμογένειας, ο πιο αγαπημένος δημοσιογράφος του «Εθνικού Κήρυκα», ο επαναστάτης που «έφυγε», χωρίς θεό και χωρίς αφέντη, θυμίζοντάς μας με την προσφορά του, πως χωρίς συμπόνια και σεβασμό για όλους τους κατοίκους της Γης, κανείς από εμάς δεν θα επιβιώσει, ούτε θα μας αξίζει.

Γεννήθηκε στο Ντιτρόιτ

Ο πατέρας του, με καταγωγή από την Πελοπόννησο, έφτασε στο Ντιτρόιτ το 1918 και άρχισε να δουλεύει στην Crhysler. Το 1936 παντρεύτηκε με την μητέρα του από την Σμύρνη, με προσυμφωνημένο γάμο και έφεραν στον κόσμο τον Νταν το 1938. Ο πατέρας του έχοντας τελειώσει μόλις την τρίτη Δημοτικού ήθελε το παιδί του να μην έχει την δική του μοίρα και του έδωσε το πρώτο βιβλίο του Πλάτωνα σε μικρή ηλικία, λέγοντάς του… «τώρα δεν μπορείς να το διαβάσεις ακόμα, αλλά κάποια μέρα θα μπορείς».

Ο Νταν Γεωργακάς σε ομιλία του πριν τη διαδήλωση στα Ηνωμένα Εθνη

Ο Νταν με την  οικογένειά του έζησαν σε αυτή την βιομηχανική πολυπολιτισμική περιοχή του Ντιτρόιτ, την 4η μεγαλύτερη πόλη της Αμερικής από το 1938 έως το 1954. Εκεί κατοικούσαν Ελληνες από το 1910, που είχαν έρθει από την Πελοπόννησο, για να βρουν δουλειά και πολλοί άλλοι   μετανάστες από την Πολωνία, την Ιταλία, την Ιρλανδία, αλλά και την Σ. Αραβία, την Κίνα, το Μεξικό και το Ισραήλ. Η μόνη αποκλεισμένη ομάδα ήταν οι Αφροαμερικανοί. Η γειτονιά του Νταν περιβαλλόταν από εργοστάσια αυτοκινήτων, αφού το Ντιτρόιτ ήταν αυτοκινητούπολη. Οταν τέλειωσε ο πόλεμος οι Ελληνες εγκατέλειψαν τα σπίτια που νοίκιαζαν και αγόρασαν δικά τους, σε μια περιοχή όπου δεν υπήρχαν εργοστάσια λίγα χιλιόμετρα πιο ανατολικά.

Οι διακρίσεις στο θέμα της στέγασης δεν ήταν τόσο έντονες πια, παρ’ όλα αυτά οι πλούσιοι των λευκών προαστίων περιόριζαν την ελληνική ιδιοκτησία «στα μέρη τους». Οι μαύροι το 1967 επαναστάτησαν εναντίον των λευκών που είχαν εξουσία, λεηλατώντας καταστήματα που απασχολούσαν λίγους ή καθόλου μαύρους. Οι περισσότεροι λευκοί και μαύροι της εργατικής τάξης τότε εγκατέλειψαν την πόλη. Ο πληθυσμός μειώθηκε από σχεδόν δύο εκατομμύρια το 1967 σε 675.000 σήμερα, εκ των οποίων το 80% αποτελείται από μαύρους και φτωχούς. Το Ντιτρόιτ από την πιο ευημερούσα μητρόπολη στην Αμερική έγινε η φτωχότερη και το παρατσούκλι του άλλαξε από «motor city» σε «murder city USA», αφού το ποσοστό των δολοφονιών εκτοξεύτηκε στα ύψη. Ο Νταν μετακόμισε στην Νέα Υόρκη το 1966.

Πώς έγινε ακτιβιστής

Το 1958 και 20 χρονών, μαζί με φίλους του από το πανεπιστήμιο ξεκίνησε το λογοτεχνικό περιοδικό «Serendipity», με στόχο να αναφλέξει το πολιτικό πάθος των καλλιτεχνών του ’30. Ηταν το πρώτο περιοδικό του Ντιτρόιτ, το οποίο τόλμησε να συμπεριλάβει Αφροαμερικανούς στη συντακτική του επιτροπή και μαύρους και λευκούς καλλιτέχνες σαν συνεργάτες. Η ανάγκη του Νταν να καταπολεμήσει τον ρατσισμό, τον οδήγησε στο να αρχίσει να παρακολουθεί τις διαλέξεις των τριών τοπικών ριζοσπαστικών ομάδων, Facing Reality, News & Letters, και το Socialist Forun. Μέσω των γραπτών της τροτσκίστριας Ράγια Ντουναγέφσκαγια, ήρθε σε επαφή με το έργο του Μαρκούζε και αργότερα από την ομάδα Facing Reality, γνώρισε το έργο του Κορνήλιου Καστοριάδη, συνιδρυτή της ομάδας «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα». Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (SWP), η μεγαλύτερη τροτσκιστική ομάδα των ΗΠΑ, που υποστήριζε το  Socialist Forum ήταν δογματικό και δεν συμφωνούσε μαζί του. Μέσα από αυτό όμως κατάφερε να γνωρίσει Αφροαμερικανούς, όπως τους John Watson, Luke Tripp και Ken Cockrel, οι οποίοι αργότερα ίδρυσαν την Ενωση των Επαναστατών Μαύρων Εργατών (League of Revolutionary Black Workers). Το  SWP ήταν το πλέον κατάλληλο μέρος για να συναντήσει κανείς άτομα με αριστερό προσανατολισμό και ο Νταν μέσα από αυτό συμμετείχε σε κινητοποιήσεις που διοργάνωναν Αφροαμερικανοί.

Ο Νταν Γεωργακάς με τον Κώστα Στεργίου μπροστά από το πανό της «Δημοκρατίας»
κατά τη διαδήλωση στα ΗΕ επί δικτατορίας.

Ο Νταν επισκέφτηκε για πρώτη φορά την Ιταλία για να διδάξει στο Overseas School της Ρώμης το 1964. Οι επαφές που δημιούργησε βοήθησαν στην προώθηση μιας υπερατλαντικής, πολιτικής και πνευματικής ανταλλαγής κατά την επόμενη δεκαετία μεταξύ ετερόδοξων μαρξιστών στην Ιταλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ειδικά μεταξύ Ντιτρόιτ και Τορίνο, δύο κέντρα εργατικής πάλης, καπιταλιστικής συσσώρευσης και παραγωγής αυτοκινήτων στα μέσα του 20ού αιώνα. Την περίοδο γύρω στο 1965 ήρθε σε επαφή με εξωκοινοβουλευτικές ομάδες, όπως την Potere Operaio (Εργατική Εξουσία), την Lotta Continua (Διαρκής Πάλη) το Partito Socialista Italiano di Unite Proletaria, (PSIUP,  και το Σοσιαλιστικό Κόμμα Προλεταριακής Ενότητας), ένα κοινοβουλευτικό κόμμα. Στη Ρώμη συμμετείχε σε μια μεγάλη κινητοποίηση κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, όπου διαβάστηκε από τον James Baldwin, τον μαύρο Αμερικανό ακτιβιστή, ένα από τα ποιήματα του Νταν. Αυτή του η δραστηριότητα τον έκανε μάλλον ανεπιθύμητο στην mainstream αμερικανική κοινότητα και το 1966 μετακόμισε στο East Village της Νέας Υόρκης, για να συνεχίσει την δράση του.

Black Mask και Up Against the Wall Motherfuckers

Το 1966 έγινε ιδρυτικό μέλος της ομάδας Black Mask, η οποία αργότερα έγινε Up Against the Wall Motherfuckers και είχε το αξίωμα, των ντανταιστών και σουρεαλιστών, ότι η επανάσταση πρέπει να μπει και στην τέχνη και μέσα απ’ την τέχνη να χτυπήσει το κατεστημένο. Το υπόβαθρο της οργάνωσης ήταν αναρχικό. Ηξεραν καλά, ότι δεν μπορούσαν να επιτεθούν στο Πεντάγωνο, αλλά μπορούσαν να διαμορφώσουν συνειδήσεις αντιεξουσιατικές. Ηταν εναντίον των οργανωμένων δομών και δέχονταν μόνο την αμοιβαία βοήθεια μεταξύ τους, αφού σύμφωνα με την αναρχική θεωρία, «οι άνθρωποι μόνον όταν αλληλουποστηρίζονται μπορεί να είναι ευτυχισμένοι». Μέλη της ήταν διανοούμενοι, avant-garde καλλιτέχνες και θεωρητικοί της Αριστεράς. Μαζί με τον Malay Roychoudhury στην Ινδία, τον Gordon Lasslett στην Αυστραλία, τον Carl Weissner στη Γερμανία και τον Jeff Nuttall στη Βρετανία, ο Νταν δημιούργησε μια επικοινωνιακή ομάδα συγγραφέων και ποιητών, που τους οποίους ονόμασε «Δέσμη Δημιουργικών Βανδαλιστών». Οι σύντροφοί του στην Black Mask ήταν ζωγράφοι αφηρημένης τέχνης και είχαν επαφή με τους σουρεαλιστές του Σικάγου, μια λογοτεχνική ομάδα στο Χάρλεμ, τους Situationist International και τον Μάρεϊ Μπούκτσιν, τον Αμερικανό σοσιαλιστή φιλόσοφο και συγγραφέα. Στη δράση του Up Against the Wall Motherfuckers συμμετείχε περιστασιακά, από την στιγμή που έστρεψε τις προσπάθειές του στον αγώνα κατά της χούντας. Το 1967, υπέγραψε την «Πολεμική φορολογική διαμαρτυρία συγγραφέων και συντακτών», που ξεκίνησε από έναν συντάκτη των «New York Times». Εμπνευσμένο από την πολιτική ανυπακοή του Χένρι Ντέιβιντ Θορώ, το μανιφέστο ένωσε 528 Αμερικανούς συγγραφείς και εκδότες που αρνήθηκαν να πληρώσουν τον φόρο της τάξης του 10% για τον πόλεμο του Βιετνάμ.

«Arrivederci, Detroit»

Το «Detroit: I Do Mind Dying», που ο Γεωργακάς συνέγραψε με τον Marvin Surkin και κυκλοφόρησε το 1975, παρακολουθεί την εξαιρετική εξέλιξη του Dodge Revolutionary Union Movement και του League of Revolutionary Black Workers καθώς έγιναν δύο από τους ορόσημους πολιτικούς οργανισμούς της δεκαετίας του 1960 και του 1970. Ανακηρύχτηκε ευρέως ως ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία για το κίνημα της απελευθέρωσης των μαύρων, γιατί διαφέρει από άλλα που προσεγγίζουν τη μετανάστευση μέσα από ένα συντηρητικό βλέμμα και αποφεύγουν να θίξουν την αμερικανική πραγματικότητα. Στο βιβλίο του αυτό γράφει για τον σχηματισμό της ριζοσπαστικής Ενωσης Επαναστατημένων Μαύρων Εργατών (League of Revolutionary Black Workers), το 1968, τους εργάτες της αυτοκινητοβιομηχανίας, που είχαν σημαντική επιρροή για χρόνια. Κατέγραψε όλα τα γεγονότα που αναφέρονται στην Αμερικανική Ιστορία, ως «η Μεγάλη Εξέγερση» του Ντιτρόιτ και την αιτία  της μαζικής εξέγερσης των Αφροαμερικανών, που ήταν κατά κύριο λόγο η ανεργία, ένα κοινό πρόβλημα σε όλες τις μειονοτικές εθνοτικές ομάδες του Ντιτρόιτ, μετά τη συρρίκνωση των κολοσσών της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Οι μαύροι εργάτες τελικά νικήθηκαν από έναν συνδυασμό γραφειοκρατών του Συνδικάτου Ηνωμένων Εργατών Αυτοκινητοβιομηχανίας, της αστυνομίας, και των πολιτικών και των εσωτερικών διχονοιών. Από τη δεκαετία του 1970 οι διεφθαρμένες κυβερνήσεις με επικεφαλής μαύρους δημάρχους, συνθηκολογούσαν σταθερά με τις απαιτήσεις που προέβαλλαν η Ford και η General Motors. Αν και το Συνδικάτο Ηνωμένων Εργατών Αυτοκινητοβιομηχανίας εξακολουθούσε να έχει μεγάλη δύναμη, δεν έκανε σοβαρό αγώνα κατά της αμείλικτης μεταφοράς θέσεων εργασίας σε εργοστάσια εκτός συνδικάτων στον Νότο, τα οποία πλήρωναν χαμηλότερους μισθούς. Καθώς οι υπηρεσίες της πόλης, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, γνώρισαν πτώση, οι περισσότεροι λευκοί και μαύροι της εργατικής τάξης εγκατέλειψαν την πόλη. Ο πληθυσμός μειώθηκε από σχεδόν δύο εκατομμύρια το 1967 σε 674.000 σήμερα, εκ των οποίων το 80% αποτελείται από μαύρους και φτωχούς. Ετσι το Ντιτρόιτ, που υπήρξε η πιο ευημερούσα μητρόπολη στην Αμερική έγινε η φτωχότερη. Το ποσοστό των δολοφονιών εκτοξεύτηκε τόσο, ώστε ακόμη και το παρατσούκλι του άλλαξε από «motor city» σε «murder city USA».

Το βιβλίο αυτό τονίζει επίσης την ουσιαστική συμβολή της ελληνικής κοινότητας στα πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα του Ντιτρόιτ. Αναφέρεται, π.χ., στην τουριστική έκρηξη που σημειώθηκε στην Greektown χάρη στην εμπορική επιτυχία των ταινιών «Ποτέ την Κυριακή» και «Ζορμπάς», αλλά και στην απουσία ενεργούς συμπαράστασης από τους Ελληνες της παροικίας στις φυλετικές ταραχές του 1967, όταν οι Ελληνες αξιωματούχοι συμπαρατάχθηκαν με την καθεστηκυία τάξη και συνετέλεσαν στην οικονομική κατάρρευση και την πολιτιστική παρακμή του Ντιτρόιτ. Το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου ονομάζεται «Arrivederci, Detroit», και γιατί ο Νταν είχε εγκατασταθεί στη Νέα Υόρκη, αλλά και γιατί το «δικό του αμερικανικό χωριό» δεν υπήρχε πια.

Ο Αντιδικτατορικός του Αγώνας

Την εποχή της χούντας η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, ο ελληνοαμερικανικός Τύπος και οι κοινωνικές οργανώσεις, όπως η American Hellenic Educational Progressive Association (AHEPA), οι μεν υποστήριζαν τη χούντα, οι δε  θεωρούσαν πως ήταν απαραίτητο να έχουμε κάποια χρόνια δικτατορίας, «για να συνέλθουν οι Ελληνες και να εδραιωθεί η σωστή Δημοκρατία». Η ανεπίτρεπτη και δειλή στάση της κεντρικής Αντιδικτατορικής Επιτροπής, η οποία δεν ήθελε να συμπεριλάβει αριστερούς στις εκκλήσεις απελευθέρωσης πολιτικών κρατουμένων, τον εξόργισε υπερβολικά με αποτέλεσμα να συγκροτήσει την δική του Επιτροπή Ρίτσος-Z-Θεοδωράκης (Ritsos–Z–Theodorakis Committee), η οποία σύντομα εξελίχθηκε σε μια μεγαλύτερη οργάνωση με την ονομασία «Δημοκρατία». Οι περισσότεροι Ελληνοαμερικανοί όμως, ήταν αδιάφοροι για τα γεγονότα στην Ελλάδα και ελάχιστα πληροφορημένοι, οπότε όταν το 1968 πήγε στην Ελλάδα και προσπάθησε να ενώσει τις τοπικές επιτροπές σε ένα εθνικό δίκτυο, ένιωσε μεγάλη απογοήτευση, που δεν είχε καμία υποστήριξη. Τα ελληνοαμερικανικά Μέσα Ενημέρωσης και οι οργανώσεις ήταν τις περισσότερες φορές προσκείμενα στην χούντα με τον αιώνιο φόβο, μήπως καταληφθεί η  Ελλάδα από τους κομμουνιστές.

Εν τω μεταξύ, μετά την εμπλοκή της Μελίνας Μερκούρη στην κύρια αντιδικτατορική επιτροπή, ο Νταν συνεργάστηκε με τον αδελφό της Μελίνας,  τον Σπύρο, για να αναπτύξουν την αμερικανική αλληλεγγύη στις πανεπιστημιουπόλεις. Κατάφερε επίσης μια πολύ σημαντική αριστερή δισκογραφική εταιρεία, να κυκλοφορήσει αμερικανικές εκδόσεις των διάσημων έργων του Θεοδωράκη, «Ρωμιοσύνη» και «Μαουτχάουζεν». Ολος αυτός ο αγώνας του, μαζί με τους άλλους που επίσης αγωνίστηκαν εναντίον της χούντας, είχε σαν αποτέλεσμα πολλοί ριζοσπάστες έγιναν ενεργοί στα Ελληνικά ΜΜΕ της Διασποράς και τις Νεοελληνικές Σπουδές και σταδιακά αποκατέστησαν την ριζοσπαστική ιστορία των Ελληνοαμερικανών, σε δημόσιο, όσο και σε ακαδημαϊκό επίπεδο.

Πώς έγινε μέλος στο «Cineaste»

Ο Νταν ήταν ιστορικό μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Cineaste» μέχρι τον θάνατό του και λάτρευε τον κινηματογράφο. Το περιοδικό αυτό στόχο είχε να μιλήσει μέσα από τις πολιτικές ταινίες για θέματα, που οι Αμερικανοί σιωπούσαν. Μπήκε στην ομάδα, όταν έμαθε από κάποιους αριστερούς φίλους του, που ήξεραν πόσο αγαπούσε τον κινηματογράφο, ότι ο Gary Crowdus, ο ιδρυτής του «Cineaste», έψαχνε άτομα, για να τον βοηθήσουν να μετατρέψει το ενημερωτικό του δελτίο για τον κινηματογράφο σε περιοδικό. Εκείνη την εποχή οι μη αγγλόφωνες ταινίες, και κυρίως αυτές με ριζοσπαστικό περιεχόμενο, είχαν ελάχιστη κάλυψη. Ο Νταν και άλλα νέα μέλη της συντακτικής, όλοι αριστεροί, επιθυμούσαν να καλύψουν αυτό το κενό. Η πρώτη μεγάλη τους συνέντευξη ήταν με τον Κώστα Γαβρά για το «Ζ», που είχε μόλις βγει στις αίθουσες και αποκατέστησαν και την κριτική αξιολόγηση των σεναριογράφων και σκηνοθετών που βρέθηκαν στη μαύρη λίστα της δεκαετία του 1950. Η εμπλοκή του με το «Cineaste» τον οδήγησε στο να γνωρίσει και να προωθήσει τον ποιοτικό ελληνικό κινηματογράφο στις ΗΠΑ, στο κορυφαίο περιοδικό «Cineaste» για την τέχνη και την πολιτική του κινηματογράφου, το οποίο συμπλήρωσε το 2021, 54 χρόνια κυκλοφορίας.

Φεστιβάλ Ελληνικού κινηματογράφου

Ο Νταν έκανε τεράστιες προσπάθειες να προωθήσει την προβολή ελληνικών ταινιών εδώ και δεκαετίες στην Αμερική. Εκτός από το ότι είχε διδάξει μαθήματα ελληνικού κινηματογράφου στο Queens College και το Columbia, είχε οργανώσει φεστιβάλ, είχε δημοσιεύσει συλλογές Ελλήνων μελετητών κινηματογράφου, είχε φιλοξενήσει βραδιές ελληνικού κινηματογράφου σε διάφορες πόλεις και είχε γράψει εκτενώς για ελληνικές ταινίες σε δημοφιλή και επιστημονικά περιοδικά. Η πρώτη εμπειρία του στη διοργάνωση φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου ήρθε το 1983, όταν επιμελήθηκε ένα ντοκιμαντέρ στο Ethnic Folk Arts Center. Ακολούθησε η συμπερίληψη ελληνικών ταινιών σε μια σειρά που οργάνωσε για την Εταιρεία Ηθικής Κουλτούρας της Νέας Υόρκης (1987-1988). Ελληνικές ταινίες συμπεριλήφθηκαν επίσης στο πρόγραμμα νυχτερινών ταινιών και στα μαθήματα που δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης την περίοδο 1990-2009. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μίλησε επίσης για τον ελληνικό κινηματογράφο στη «Φωνή της Αμερικής», την «Canadian Broadcasting Company» και το ραδιόφωνο της Νέας Υόρκης.

Κάθε χρόνο παρακολουθούσε το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Δημιούργησε μια σχέση ανάμεσα στο φεστιβάλ και το «Cineaste», το οποίο από τότε κάνει αναφορές για το ελληνικό φεστιβάλ κάθε χρόνο. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90, συνεργάστηκε στενά με τον Πέτρο Παππά, ο οποίος ήταν επικεφαλής του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού. Το 1996, μια μικρή ομάδα ακτιβιστών με επικεφαλής τον Παππά ίδρυσαν το Φεστιβάλ Κινηματογράφου με τίτλο «Θεσσαλονίκη-ΗΠΑ», το οποίο αργότερα μετονομάστηκε σε «Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης». Το φεστιβάλ διήρκεσε μέχρι το 2003. Σαν συνέπεια της ίδρυσης του φεστιβάλ της Νέας Υόρκης, ο Νταν μίλησε σε βραδιές ελληνικού κινηματογράφου και μικρά φεστιβάλ σε δώδεκα πόλεις και ήταν σύμβουλος της ομάδας που ξεκίνησε το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Σικάγο. Οταν προβλήθηκε με μεγάλη επιτυχία η ταινία  «Αλεξάνδρεια» της Μαρίας Ηλιού, στη σειρά ταινιών του NYU, ο Τζιμ Ντέμετρο μαζί με έναν εκπρόσωπο του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, πλησίασαν τον Νταν για να συζητήσουν μαζί του την προοπτική αναβίωσης του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης, η οποία συνέβη το 2006.

Οι κριτικές του για τις ελληνικές ταινίες έχουν δημοσιευτεί σε διάφορες ανθολογίες και σε οδηγούς ταινιών που εκδόθηκαν από τις εκδόσεις Salem Press, Ozer Film Annual και Schirmer Publications. Πολλά από τα έργα του βασίζονται σε συνεντεύξεις με σημαντικούς Ελληνες κινηματογραφιστές, όπως ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος, ο Κώστας-Γαβράς, ο Μιχαήλ Κακογιάννης, ο Παντελής Βούλγαρης, η Μελίνα Μερκούρη και η Ειρήνη Παπά. Ο ίδιος εμφανίστηκε επίσης στο «The Journey: The Greek American Dream», το 2007, ένα ντοκιμαντέρ της Μαρίας Ηλιού και στη σειρά «Greektowns of America», που παρουσιάστηκε στην Ελληνική Εθνική Τηλεόραση το 2011. Επίσης το 2013 είχε εξέχοντα ρόλο στο «Greek American Radicals—The Untold Story», των Κώστα Βάκκα και στο «Ludlow: Greek Americans, in the Colorado Coal Wars», το 2016, του Λεωνίδα Βαρδαρού. Ασχολήθηκε επίσης με κινηματογραφικά έργα σχετικά με την καταστροφή της Σμύρνης του 1922, με Ελληνες τραπεζίτες στην Αμερική και το σωματείο Ελλήνων Εργατών Γουναρικών.

«Νταν Γεωργακάς: Ο επαναστάτης της Διασποράς»

Το έργο ζωής του Νταν Γεωργακά ως κοινωνικού ακτιβιστή και υποστηρικτή της κινηματογραφικής κουλτούρας έγινε γνωστό στο «Dan Georgakas – A Diaspora Rebel», το 2015, ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του Κώστα Βάκκα, που προβλήθηκε ευρέως στην Ελλάδα. Ο σκηνοθέτης Κώστας Βάκκας, έκανε γνωστό τον Νταν στους Ελληνες και τους έφερε σε επαφή με μια άγνωστη πτυχή των Ελλήνων της Διασποράς, καθώς και τη στάση τους απέναντι σε μεγάλα πολιτικά ζητήματα, όπως οι φυλετικές διακρίσεις, το εργατικό κίνημα και ο πόλεμος του Βιετνάμ. Κάτι άγνωστο είναι πως οι Ελληνες, αν και μειοψηφία στις ΗΠΑ, έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στους αγώνες της εργατικής τάξης και συνέβαλαν ιδιαίτερα, ώστε να κερδηθούν αγώνες και δικαιώματα για το σύνολο των εργαζομένων. Στην συνέντευξη-ποταμό, ο Νταν εξομολογείται με γλαφυρή αφήγηση, την προσωπική του ιστορία, πώς οι γονείς του και οι παππούδες του έφτασαν στην Αμερική, τις σπουδές και την άνδρωσή του στην αυτοκινητούπολη του Ντιτρόιτ, την θέση της ελληνικής κοινότητας εκεί και τον ρατσισμό, τα βιβλία του και κυρίως αυτά που αναφέρονται στους εργαζόμενους Ελληνοαμερικανούς. Μιλά επίσης για τις μαρξιστικές επιρροές και την ακτιβιστική του δράση ενάντια στον ρατσισμό, τον πόλεμο του Βιετνάμ και τη δικτατορία στην Ελλάδα.

Ιστορικά δεδομένα-πηγές:

ttps://flix.gr/cinema/dan-georgakas-review.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Dan_Georgakas

https://socialistworker.org/2012/02/17/a-movement-has-to-control-its-voice

https://journals.sfu.ca/jmh/index.php/jmh/issue/view/24

https://www.academia.edu/37403774/_Dan_Georgakas

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Η υπουργός Εσωτερικών της Ελλάδος Νίκη Κεραμέως επισκέφθηκε την Αρχιεπισκοπή Αμερικής και είχε συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο Ελπιδοφόρο για την επιστολική ψήφος.

ΠΙΟ ΔΙΑΒΑΣΜΕΝΑ

Αντίλογος

Παρενέβη, διαβάζω, ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, για να τεθεί σε διαθεσιμότητα ο δημόσιος υπάλληλος που συνελήφθη για εμπλοκή του στην υπόθεση της 12χρονης στα Σεπόλια.

Εκδηλώσεις

ΜΠΡΟΥΚΛΙΝ. Μέσα σε ιδιαίτερα συγκινητικό κλίμα πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 18 Ιουνίου η τελετή αποφοίτησης της 8ης τάξης του Ημερήσιου Ελληνικού Σχολείου “Αργύριος Φάντης” στον Καθεδρικό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Μπρούκλιν.

Πολιτισμός

Η πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέας Μαρίνα Πλούμπη, μας χάρισε φέτος ένα παιδικό βιβλίο ξεχωριστό και μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα.

ΒΙΝΤΕΟ