ΛΕΥΚΩΣΙΑ. Ο χρόνος μέχρι τις τουρκικές εκλογές (εάν τελικά διεξαχθούν κανονικά τον Μάιο μετά και τους καταστροφικούς, φονικούς, σεισμούς), προσφέρεται για τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ώστε να γίνουν κινήσεις προετοιμασίας του εδάφους στο Κυπριακό αλλά και ευρύτερα στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Ο χρόνος είναι πολύτιμος για τη διαμόρφωση κατάλληλων συνθηκών για πρωτοβουλίες και πρωτίστως για να αποφευχθούν κινήσεις που θα οδηγήσουν είτε σε βαθύτερο αδιέξοδο είτε σε διολίσθηση του εθνικού θέματος προς τις τουρκικές θέσεις.

Οι πρώτες κινήσεις του νέου Προέδρου, κάποιες εξ αυτών οι ίδιες με τους προκατόχους του, όπως το ταξίδι στην Αθήνα, για να έχουν σημασία πρέπει να έχουν συγκεκριμένο περιεχόμενο.

Πρώτο, είθισται ο εκάστοτε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, αμέσως μετά την εκλογή του να πραγματοποιεί επίσκεψη στην Αθήνα για τις καθιερωμένες επαφές με την ελληνική κυβέρνηση και την πολιτική ηγεσία της Ελλάδος. Αν και θα μπορούσε να είναι επίσκεψη εργασίας, αφήνοντας για αργότερα την επίσημη, η σημασία έχει το περιεχόμενο των συζητήσεων. Με βάση τα όσα έχουμε ενώπιόν μας, η ατζέντα θα μπορούσε να περιλαμβάνει τρία τουλάχιστον βασικά θέματα:

* Το Κυπριακό σε σχέση με τις επόμενες κινήσεις, που πρέπει να γίνουν από ελληνικής πλευράς. Μέσα από την αξιολόγηση των τουρκικών προθέσεων, να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο τακτικής για αποτελεσματική αντιμετώπιση της Αγκυρας, κυρίως σε ό,τι αφορά τα εργαλεία που υπάρχουν στην Ε.Ε. και δύνανται να αξιοποιούνται από κράτη-μέλη, που είναι Ελλάδα και Κύπρο. Παράλληλα αξιοποίηση του κλίματος στις ΗΠΑ.

* Το δεύτερο είναι η αναθέρμανση του δόγματος του ενιαίου αμυντικού δόγματος, με συγκεκριμένες ενέργειες και όχι μόνο διακηρυκτικά. Καθορίζονται οι ανάγκες και διαμορφώνεται ενιαίος σχεδιασμός άμυνας.

* Το τρίτο είναι οι από κοινού περιφερειακές δράσεις και συνεργασίες. Επιβάλλεται κωδικοποίηση των ενεργειών, για να έχουν και πρακτική διάσταση.

Δεύτερο, το Μάρτιο, λίγο μετά που θα αναλάβει τα καθήκοντά του ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες (προγραμματισμένο) Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Θα είναι η πρώτη του παρουσία κι αυτό του προσφέρει τη δυνατότητα να συναντήσει βασικούς παίκτες της Ενωσης. Οπως για παράδειγμα τον Πρωθυπουργό της Γαλλίας, τον Καγκελάριο της Γερμανίας, αλλά και τους αξιωματούχους του Συμβουλίου και της Κομισιόν. Θα πρέπει να μεταφέρει συγκεκριμένες θέσεις σε σχέση με τη στήριξη της Ε.Ε. Είναι προφανές πως αυτό που χρειάζεται δεν είναι να «ζητιανεύει» η Λευκωσία τις επαναλαμβανόμενες δηλώσεις στήριξης, αλλά ουσιαστικές πολιτικές που θα βοηθήσουν το κράτος-μέλος να αντιμετωπίσει την τουρκική επιθετικότητα και επεκτατικότητα. Είναι προφανές πως το ουκρανικό και η αλληλεγγύη, που έχει εκφρασθεί από ευρωπαϊκής πλευράς, προσφέρει ευκαιρίες. Φτάνει να τεθεί το θέμα σε μια σωστή διάσταση και να διαμορφωθεί και ένα λόμπι στήριξης των αιτημάτων της Λευκωσίας. Αιτημάτων, που συνδέονται με την ανάγκη έκφραση αλληλεγγύης προς ένα κράτος-μέλος, στην προκειμένη περίπτωση την Κυπριακή Δημοκρατία. Στην εξίσωση μπορεί να μπει και το ενεργειακό ενόψει του γεγονότος ότι το ουκρανικό έχει προκαλέσει κρίση. Η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να αξιοποιήσει το ζήτημα τούτο.

Τρίτο, οι περιφερειακές συνεργασίες και η ενίσχυση καναλιών επικοινωνίας με τις γειτονικές χώρες είναι ένα «στρωμένο χαλί». Εχει γίνει δουλειά. Τούτο, όμως, δεν αρκεί κυρίως γιατί υπάρχουν σε εξέλιξη διεργασίες ενώ είναι πρόδηλο ότι η Τουρκία παρεμβαίνει για να κτίσει δικές της συνεργασίες αλλά και να αναιρεθούν αυτές που έχει αναπτύξει η Λευκωσία. Προτεραιότητα θα πρέπει να είναι επισκέψεις με συγκεκριμένη ατζέντα. Στα πλαίσια αυτά θα πρέπει να μεταβεί σε Αίγυπτο, Ισραήλ, Λίβανο, Παλαιστίνη. Είναι σαφές πως με Αίγυπτο και Ισραήλ μπορούν να συζητηθούν και θέματα ασφάλειας, που συνδέονται με την περιφερειακή σταθερότητα.

Τέταρτο, η συγκυρία αναφορικά με τις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας, δημιουργεί δεδομένα, που μπορούν να αξιοποιηθούν. Υπάρχει διαφοροποίηση της στάσης της Ουάσιγκτον στο Κυπριακό; Δεν μπορεί κανείς να υποστηρίξει τούτο απόλυτα, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο Συμβούλιο Ασφαλείας για το τελευταίο ψήφισμα, σε σχέση με την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, καταγράφηκε αμερικανική παρέμβαση. Ως αποτέλεσμα αυτής της παρέμβασης ενισχύθηκε η διατύπωση για την Αμμόχωστο. Κυρίως η αναφορά για την αντίδραση του Συμβουλίου Ασφαλείας σε περίπτωση νέων τουρκικών προκλήσεων.