ΛΕΥΚΩΣΙΑ. Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, και συγκεκριμένα στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, κρίνεται αυτές τις μέρες το μέλλον του Κυπριακού. Πρόκειται για την κορύφωση μιας διαδικασίας, που έχει εξελιχθεί σε διπλωματικό θρίλερ μέσα από το οποίο θα απαντηθεί το μείζονος σημασίας ερώτημα για τη συνέχιση ή όχι της προσπάθειας της Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ.

Κομβικής σημασίας γεγονός θεωρείται η υποβολή της έκθεσης της προσωπικής απεσταλμένης στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, ένα πολυσέλιδο έγγραφο αναφοράς των πεπραγμένων κατά το τελευταίο εξάμηνο. Αφού το μελετήσει ο κ. Γκουτέρες θα λάβει την τελική του απόφαση για το μέλλον της αποστολής, με πολύ πιθανό και το σενάριο για τερματισμό των υπηρεσιών λόγω της άρνησης της τουρκικής πλευράς να εμπλακεί στη διαδικασία.

Χωρίς να επιδίδεται σε παιχνίδι επίρριψης ευθυνών, η κ. Ολγκίν διαπιστώνει στην έκθεση της πως δεν υπάρχει κοινό έδαφος για επανέναρξη των συνομιλιών. Βασικός υπαίτιος είναι ο εγκάθετος της Αγκυρας στα κατεχόμενα Ερσίν Τατάρ, ο οποίος υπαναχώρησε από το συμφωνημένο πλαίσιο και έβαλε στο τραπέζι την εναλλακτική μορφή λύσης των δύο κρατών. Αν και είναι πασιφανές ποιος ευθύνεται, η κ Ολγκίν περιορίζεται στην καταγραφή των γεγονότων αφήνοντας τον Γενικό Γραμματέα να σχηματίσει τη δική του εικόνα.

Παρά το απογοητευτικό και συνάμα αναμενόμενο αποτέλεσμα, η κ. Ολγκίν επιχειρεί να κρατήσει ζωντανή την ελπίδα. Γίνεται λόγος για διαφορές που μπορούν να γεφυρωθούν, εάν αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και οι ηγέτες των δύο πλευρών επιδείξουν πραγματική βούληση και θέληση.

Σύμφωνα, πάντως, με ανταπόκριση του κρατικού ΡΙΚ από την Ουάσιγκτον παραμένει ανοιχτό και το ενδεχόμενο πραγματοποίησης μιας τριμερούς συνάντησης Γκουτέρες-Χριστοδουλίδη-Τατάρ, τον Σεπτέμβριο, στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ, ή άλλης πολυμερούς συνάντησης.

Χαρακτηρίζεται επίσης κρίσιμης σημασίας η παράδοση της έκθεσης της κ. Ολγκίν στον Γενικό Γραμματέα, έκθεση η οποία θα παραμείνει εμπιστευτική.

Στη δημιουργία προοπτικών για επανέναρξη των συνομιλιών και όχι στην επίρριψη ευθυνών εστιάζει η ελληνοκυπριακή πλευρά, όπως δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του στο κρατικό ΡΙΚ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης αποκάλυψε ότι απέρριψε πρόταση της απεσταλμένης για το θέμα των οδοφραγμάτων, καθώς ο Ερσίν Τατάρ δεν αποδέχθηκε τη διάνοιξη των δύο σημείων διέλευσης που πρότεινε η ελληνοκυπριακή πλευρά. Συγκεκριμένα, προτάθηκε η διάνοιξη οδοφράγματος στο Πυρόι ή τον Πύργο, σε αντάλλαγμα με τη διάνοιξη στη Μια Μηλιά που ζητούν τα κατεχόμενα. Ωστόσο ο κατοχικός ηγέτης απέρριψε την πρόταση, επιμένοντας πως πρέπει να ικανοποιηθεί μόνο το δικό του αίτημα.

Κρίσιμο ραντεβού με Μητσοτάκη

Δυο μέρες μετά την παραλαβή της έκθεσης Ολγκίν, ο Αντόνιο Γκουτέρες θα υποδεχθεί – την Παρασκευή – στο γραφείο του στη Νέα Υόρκη τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός θα βρεθεί στην έδρα του διεθνούς Οργανισμού το πρωινό (τοπική ώρα) της Παρασκευής, σε μια ύστατη προσπάθεια να πείσει τον Γενικό Γραμματέα ότι οι διεργασίες για επανέναρξη των συνομιλιών δεν πρέπει να εγκαταλειφθούν.

Αυτή τη φράση σκοπεύει να πει και στον Τούρκο Πρόεδρο, με τον οποίο αναμενόταν να έχει την Τετάρτη σύντομο τετ-α-τετ στην Ουάσιγκτον. Μητσοτάκης και Ερντογάν θα συναντηθούν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, κυρίως με σκοπό να εξετάσουν την πορεία υλοποίησης των συμφωνηθέντων στο πλαίσιο του ελληνοτουρκικού διαλόγου των τελευταίων μηνών.