ΛΕΥΚΩΣΙΑ. Δυο εκθέσεις για την Κύπρο υπέβαλε στο Συμβούλιο Ασφαλείας ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, επιβεβαιώνοντας με το περιεχόμενό τους την ακολουθούμενη πολιτική των «ίσων αποστάσεων», η οποία εν πολλοίς προσφέρει κάλυψη στην κατοχική Τουρκία. Πρόκειται για μια έκθεση για το Κυπριακό, στο πλαίσιο των Καλών Υπηρεσιών και η δεύτερη για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ.

Στην έκθεση Γκουτέρες για τις καλές του υπηρεσίες στην Κύπρο δεν επιρρίπτονται ευθύνες για το αδιέξοδο, ούτε γίνεται αναφορά στην τουρκική αξίωση για λύση δυο κρατών.

Στην παράγραφο 14 της έκθεσής του ο ΓΓ ΟΗΕ αναφέρει: «Στις 27 Σεπτεμβρίου, προσκάλεσα τους δύο ηγέτες σε γεύμα για να συζητήσουμε την κατάσταση όπως διαμορφώνεται σε σχέση με την αναζήτηση κοινού εδάφους. Αμφότεροι οι ηγέτες εξέφρασαν τη στήριξή τους στην εισήγησή μου για διορισμό ενός απεσταλμένου ο οποίος θα αναλάβει τη διερεύνηση εξεύρεσης κοινού εδάφους. Ενώ οι ουσιαστικές τους θέσεις σ’ ό,τι αφορά τη λύση παραμένουν σε μεγάλη απόσταση μεταξύ τους, οι δύο ηγέτες έδειξαν ενδιαφέρον στο να συνεχίσουν να εμπλέκονται. Καθώς οι απόψεις για τον ρόλο και την εντολή ενός απεσταλμένου διέφεραν, οι προσπάθειες συνεχίστηκαν προκειμένου να ξεκαθαρίσουν οι λεπτομέρειες που θα συμβάλουν με τον καλύτερο τρόπο προκειμένου να προχωρήσουν προς τα εμπρός».

Σύμφωνα με τον κ. Γκουτέρες, τόσο η συνάντηση του Σεπτεμβρίου όσο και η άτυπη πενταμερής του Απριλίου στη Γενεύη «κράτησαν ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας και μου έδωσαν την ευκαιρία να μιλήσω ανοικτά και άμεσα με τους ενδιαφερόμενους». Προσθέτει δε ότι «σ’ αυτές τις προσπάθειες παραμένω καθοδηγούμενος από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας που έχουν καθορίσει και τις παραμέτρους των Ηνωμένων Εθνών». Είναι και η μόνη, έμμεση αναφορά που κάνει σε σχέση με τη βάση των συνομιλιών.

Για την Αμμόχωστο

Στο θέμα των Βαρωσίων ο Γενικός Γραμματέας επαναλαμβάνει την ανησυχία του για τις εξελίξεις στην περίκλειστη περιοχή. Επί τούτου τονίζει πως «η θέση των Ηνωμένων Εθνών για τα Βαρώσια παραμένει αμετάβλητη». Παραπέμπει «στις δηλώσεις του Προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας για το θέμα καθώς και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου, ιδίως τα ψηφίσματα 550(1984) και 789(1992), και υπογραμμίζω τη σημασία της πλήρους συμμόρφωσης σ’ αυτά τα ψηφίσματα».

Για τις τουρκικές παράνομες ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ, ο Γενικός Γραμματέας προσφέρει κάλυψη στην κατοχική Τουρκία. Αναφέρει σχετικά: «Ανησυχώ για τις αυξανόμενες εντάσεις μέσα και γύρω από την Κύπρο και ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Τονίζω και πάλι ότι οι φυσικοί πόροι εντός και πέριξ της Κύπρου θα πρέπει να αποβούν προς όφελος και των δύο κοινοτήτων και να αποτελέσουν ισχυρό κίνητρο για τα μέρη, προκειμένου να εξεύρουν μια αμοιβαία αποδεκτή και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό». Ο Αντόνιο Γκουτέρες απευθυνόμενος σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη συστήνει αυτοσυγκράτηση και ζητά όπως καταβληθεί σοβαρή προσπάθεια για την εκτόνωση της έντασης. Οταν, όμως, κάνει έκκληση για αυτοσυγκράτηση σε ποιους αναφέρεται; Προφανώς στην Τουρκία και όχι την Κύπρο, που δέχεται την επίθεση. Δεν κατονομάζει, ωστόσο, την Τουρκία για να μην ενοχληθεί.

Τόσο η έκθεση για τις Καλές Υπηρεσίες, που αφορά το Κυπριακό όσο και η έκθεση για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ βρίσκονται ενώπιον των Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η συζήτηση των εκθέσεων είναι προγραμματισμένη για τις 17 Ιανουαρίου παρουσία του Κόλιν Στιούαρτ. Η υιοθέτηση των ψηφισμάτων αναμένεται στα τέλη Ιανουαρίου.

Αντίδραση της Λευκωσίας

Η κυπριακή κυβέρνηση, διά του Εκπροσώπου της, Μάριου Πελεκάνου, σημειώνει ότι είναι λυπηρό το ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, τηρεί ίσες αποστάσεις στις εκθέσεις του για την Αποστολή των Καλών του Υπηρεσιών και την Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ).

Κληθείς από το Κυπριακό Πρακτορείο να σχολιάσει το περιεχόμενο των εκθέσεων του ΓΓ, ο κ. Πελεκάνος είπε πως «βλέπουμε ότι στις εκθέσεις τηρούνται ίσες αποστάσεις, ενδεχομένως σε μια προσπάθεια του ΓΓ να κρατήσει ανοικτό το παράθυρο έτσι ώστε να συνεχιστεί η προσπάθεια για την επανέναρξη του διαλόγου». Πρόσθεσε πως «είναι λυπηρό το ότι τηρούνται ίσες αποστάσεις, αφού θα ήταν ορθότερο τα γεγονότα να καταγράφονται ως ακριβώς έχουν».

«Η προσπάθεια εξίσωσης δεν θεωρώ ότι αποθαρρύνει την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή πλευρά, αντιθέτως ενδεχομένως να δίνει το δικαίωμα αντίληψης ότι οι θέσεις της άλλης πλευράς γίνονται ανεκτές από τον ΓΓ», είπε ο κ. Πελεκάνος.