Kαι τι δεν είχα δει στο σπίτι του Νικόλαου Λιούνη… Μέχρι κι ένα μικρό παλαιό βάζο που είχαν δώσει σ’ αυτόν και στη γυναίκα του στη Ρόδο. «Σ’ αυτό φύλαγαν το τελευταίο δάκρυ που πεθαίνει ο άνθρωπος», μου είχαν πει.

Γεμάτο το σαλόνι του σπιτιού τους από παλαιά κρυστάλλινα αντικείμενα, αγαλματίδια, διακοσμητικά πιάτα με ζωγραφιές, μεγάλα παραδοσιακά πήλινα ποτήρια. «Μη φύγεις αν δεν δεις και αυτούς τους παλαιούς σταλακτίτες από τα φημισμένα Σπήλαια Διρού», μου είχε πει, με συγκίνηση και υπερηφάνεια για την καταγωγή του από τη Λακωνία, ο αείμνηστος Λιούνης, ένας άλλος αυτοδίδακτος μεγάλος ζωγράφος, που θύμιζε τον πιο γνωστό Ελληνα λαϊκό ζωγράφο, τον Θεόφιλο.

Ολα τα δωμάτια, όλοι οι διάδρομοι, ακόμα και ένα εντελώς άδειο από επίπλωση διαμέρισμα, που το χρησιμοποιούσε για αποθήκη των έργων του, αλλά και ατελιέ, ήταν γεμάτα από μικρούς και μεγάλους πολύχρωμους πίνακές του.

Θυμάμαι ότι ανάμεσά τους είχα δει και αρκετά παλαιά κοκκινωπά από την πολυκαιρία βιβλία. Φοβόσουν να τα ακουμπήσεις για να μη σκορπίσουν σε θρύμματα. Είδα, ακόμα, μια παλαιά Γραμματική της Ελληνικής Γλώσσας στην Αγγλική, καθώς και ένα μικρό αντίτυπο βιβλίου με το Σύνταγμα της Αμερικής και ημερομηνία 1913.

Αλλά, η ζωγραφική, ήταν ο κόσμος όλος για τον Νικόλαο Λιούνη. Το πάθος του γι’ αυτήν, άρχισε από τότε που ήταν παιδί. Σε ηλικία 10 χρονών ζωγράφισε το Μυστικό Δείπνο, ένα έργο που μέχρι το τέλος της ζωής του, το φύλαγε σαν πολύτιμο κειμήλιο.

«Δεν ξέρω πώς, αλλά μου άρεσε πολύ να ζωγραφίζω», θυμάμαι ότι μου είχε πει. «Στην οικογένειά μας δεν είχαμε κανέναν που ζωγράφιζε». Και είχε προσθέσει αστειευόμενος: «Γι’ αυτό και όλοι ζήλευαν… Δεν πήγα ποτέ σε σχολείο για ζωγραφική. Και οι δασκάλες μου έλεγαν ότι δεν μπορούν να με μάθουν ζωγραφική, αλλά εγώ έπρεπε να τις μάθω».

Στα 10 του χρόνια, ο Λιούνης έκανε σχέδια με αεροπλάνα. Μια μέρα, ένα από τα αδέλφια του πήγε και του τα χάλασε. Θυμωμένος αυτός τα πέταξε και άρχισε συστηματικά να ζωγραφίζει με λάδι. Πρώτος του πίνακας ήταν ο «Μυστικός Δείπνος».

Μια αξέχαστη και συγκινητική εμπειρία τον περίμενε μετά από πολλά χρόνια.

Οταν ήταν στρατιώτης είχε τραυματιστεί με σφαίρα στο πόδι, όταν υπηρετούσε με τον αμερικανικό στρατό στην Αγγλία. Στο νοσοκομείο είχε μείνει για θεραπείες, περίπου ένα χρόνο. Μια μέρα, κάποια νοσοκόμα του ζήτησε να ζωγραφίσει κάτι για τους στρατιώτες που θα γιόρταζαν τα Χριστούγεννα.

Ο Λιούνης, της ζήτησε ορισμένα πράγματα, με την υπόσχεση να προσπαθήσει να κάνει ό,τι μπορεί. Τελικά έφτιαξε μια εικόνα της Παναγίας που κρατά τον μικρό Χριστό, ενώ τριγύρω είναι άγγελοι και την έδωσε. Αλλά, τον περίμενε μια μεγάλη έκπληξη. Σαράντα πέντε χρόνια αργότερα, επέστρεψε ο πίνακας αυτός και πάλι στα χέρια του. Μετά τη γιορτή, η νοσοκόμα είχε στείλει την εικόνα στη μητέρα της η οποία έβαλε την εικόνα σε κάδρο. Κάποια μέρα πήγε στην τηλεόραση ζητώντας βοήθεια για να βρει τον ζωγράφο, που είχε φιλοτεχνήσει την εικόνα. Μάλιστα είχε γράψει στη διαθήκη της ότι αυτή η εικόνα, πρέπει να επιστραφεί στον Νικόλαο Λιούνη, ή στην οικογένειά του. Πράγματι, μετά από πολλά χρόνια τον βρήκαν με τη βοήθεια του Ιντερνετ και του επέστρεψαν την εικόνα.

Θυμάμαι τον Νικόλαο Λιούνη που μου είχε διηγηθεί για τα πολλά χρόνια που έζησε στο Ντελαγουέαρ και ασχολήθηκε με τα εστιατόρια.

Ολη τη μέρα δούλευε και τη νύχτα ζωγράφιζε. «Αντί να ξεκουραστεί, έβρισκε ευχαρίστηση στη ζωγραφική. Ηταν το μεγάλο του χόμπι», θυμάμαι ότι μου είχε πει η γυναίκα του. «Αρεσε στο Νίκο να είμαστε στο σπίτι, να έχουμε καλή ζωή και να ζωγραφίζει για δική του ευχαρίστηση και όχι για να πουλάει τους πίνακές του. Του ζητούσαν φίλοι και γνωστοί να ζωγραφίσει τους ίδιους, ή τα παιδιά τους, αλλά ο Νίκος αρνιόταν. Δεν μπορείς να πεις στο Νίκο τι να ζωγραφίσει. Αυτός ό,τι θέλει».

Στον Λιούνη άρεσε η κλασσική μουσική. Πολλές φορές όταν ζωγράφιζε, άκουε κλασσική μουσική. Συνήθιζε πάντα να ζωγραφίζει ό,τι του ερχόταν στο μυαλό, ανεξάρτητα αν ήταν υπαρκτά πρόσωπα, ή άλλα θέματα.

Ο θάνατος τον βρήκε στη Φλόριδα, όπου έζησε τα τελευταία του χρόνια.