Ξεκίνησαν σήμερα για 78η συναπτή φορά, οι εργασίες του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στο κεντρικό του κτίριο στην Ανατολική Οχθη της Νέας Υόρκης.
Ο τίτλος του φαίνεται σήμερα παραπλανητικός, οργουελικός, καθώς είναι μακριά τα έθνη από το να είναι Ηνωμένα. Προφανώς αυτή ήταν η ελπίδα και ο στόχος των εμπνευστών του, όταν ο διεθνής Οργανισμός ιδρύθηκε μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στόχος και ελπίδα των ιδρυτών του ήταν να συμβάλλει στη διατήρηση της παγκόσμιας ειρήνης. Να μην ζήσει ξανά η ανθρωπότητα παρόμοια τραγωδία.
Ωστόσο, παράλληλα ίδρυσαν και το Συμβούλιο Ασφαλείας -άλλη οργουελική ονομασία- και έδωσαν στο καθένα από τα 5 μόνιμα μέλη του -Κίνα, Ρωσία, Γαλλία, Αγγλία και Αμερική- το δικαίωμα του βέτο.
Αρα, καμία απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί στα μεγάλα θέματα που φτάνουν μέχρι την πόρτα του, χωρίς την έγκριση όλων των μελών του Σ.Α. Πράγμα σπάνιο.
Και, επιπλέον, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο ΟΗΕ δεν διαθέτει δικές του Ενοπλες Δυνάμεις.
Επομένως, και στη σπάνια περίπτωση που τα μέλη του Σ.Α. θα συμφωνούσαν σε μια κρίση, δεν έχουν τρόπο να επιβάλλουν την απόφασή τους.
Ο ΟΗΕ διαθέτει όμως ειρηνευτικές δυνάμεις, που φυσικά στέλνει μετά το γεγονός, όπως γίνεται στην Κύπρο.
Κάνω αυτή την εισαγωγή για να φτάσω στο βασικό μου θέμα για το τι είναι και τι δεν είναι ο ΟΗΕ.
Αυτό που είναι, και είναι μάλιστα πολύ χρήσιμο, είναι ένας χώρος συγκέντρωσης ηγετών από όλον τον Κόσμο -193 χώρες είναι μέλη του- συζήτησης και ίσως αφύπνισης της κοινής γνώμης σε διεθνή προβλήματα.
Επειδή συχνά η συζήτηση των εθνικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν χώρες είναι πολιτικά ευαίσθητη, η συνάντηση των ηγετών στις χώρες τους δεν είναι εφικτή. Ο ΟΗΕ παρέχει μια ευκαιρία για τέτοιου είδους συναντήσεις -ακόμα και μυστικές- χωρίς να προκληθεί το αίσθημα της εθνικής αξιοπρέπειας.
Ακόμα, ο ΟΗΕ προσφέρει την ευκαιρία για πολλαπλές συναντήσεις μεταξύ ηγετών που είναι συγκεντρωμένοι σε ένα χώρο, κάτι που διαφορετικά θα ήταν αδύνατο.
Και, επιπλέον, με τις ομιλίες τους στον ΟΗΕ οι ηγέτες «επικοινωνούν» μεταξύ τους, αλλά και με το εσωτερικό της χώρας τους.
Ο ΟΗΕ λοιπόν διευκολύνει τη διεξαγωγή συναντήσεων, επαφών και ενίοτε προσφέρει ιδέες και διαιτησία για επίλυση θεμάτων. Αλλά δεν λύνει προβλήματα.
Διαθέτει ακόμα αρκετά μεγάλη ηθική επιρροή, αλλά όχι πρακτική ισχύ. Και στην εποχή μας το ηθικό μέρος δεν νικά. Η δύναμη των όπλων νικά. Και μετά έρχονται τα ειρηνευτικά στρατεύματα του ΟΗΕ.
Δυστυχώς, ο ΟΗΕ προσφέρει το κάλυμμα που αρχηγοί κρατών έχουν ανάγκη για να κρύψουν την ευθυνοφοβία τους, την ανεπάρκειά τους, την απραξία τους. Να συζητούν, χωρίς να χρειάζεται να ενεργούν.
Ο χρόνος είναι εχθρός μας, ξεθωριάζει την μνήμη μας. Δεν δουλεύει υπέρ των θυμάτων, αυτών δηλαδή που έχουν λόγο να επείγονται να λύσουν το πρόβλημά τους. Και ο ΟΗΕ δίνει στους αρχηγούς χρόνο. Γιατί πάνω απ’ όλα θέλει την αποφυγή προβλημάτων. Προσφέρει ένα άλλοθι σε πολιτικούς.
Αδιαφορεί για τα θύματα.