ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ. Να εντρυφήσουν «εις το ανοιχτόν πνεύμα της Ρωμιοσύνης», αποβάλλοντας «τας αγκυλώσεις και ακαμψίας της εθνικιστικής θεωρήσεως των εκκλησιαστικών πραγμάτων» κάλεσε τους μαθητές της Αθωνιάδας Ακαδημίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κατά τη χθεσινοβραδινή επίσκεψη του στη σχολή, στις Καρυές Αγίου Όρους.

«Η Κωνσταντινούπολις αποτελεί την μήτραν και γενεσιουργόν αιτίαν όλων των Ορθοδόξων λαών» υπογράμμισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης και πρόσθεσε:

«Και καθώς και εις το σχολείο σας τούτον συνυπάρχετε εκ διαφόρων τόπων και διαφόρων εθνοτήτων, εντρυφήσατε εις το ανοιχτόν πνεύμα της Ρωμιοσύνης. Από της ηλικίας αυτής να αποβάλλετε τας αγκυλώσεις και ακαμψίας της εθνικιστικής θεωρήσεως των εκκλησιαστικών πραγμάτων. Ρωμιοσύνη σημαίνει ανοχή, κατανόηση, αλληλοπεριθώρηση, υπομονή, διάθεση καταλλαγής και ατελείωτη αγάπη. Δηλαδή, παιδεία, γεμάτη από Χριστόν. Αυτά να αγαπήσετε, αγαπητά μας παιδιά. Εις αυτά να εθιστείτε. Αυτά να βάλετε εις το εσώτατο είναι της υπάρξεως σας».

Ο κ. Βαρθολομαίος εξήγησε στα παιδιά ότι πολλές φορές η λέξη «ρωμιός» στην Ελλάδα παρεξηγείται, υποτιμώμενη για το ελληνικό της φορτίο και νόημα, ενώ συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

«Η λέξις «ρωμιός» είναι από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία… Κι εμείς είμαστε συνεχιστές και απόγονοι της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, του Βυζαντίου. Μπορώ να πω ότι είμαστε περισσότερο Έλληνες, όχι ολιγότερο».

Ο κ. Βαρθολομαίος επεσήμανε ότι στις προσπάθειες τους οι μαθητές της Αθωνιάδας έχουν «αρωγό» όλη την αγιορείτικη κοινότητα, ώστε να αποτελέσουν στο μέλλον «διαπρύσιους πρέσβεις» του ‘Αθωνος και εξέφρασε τη χαρά του για τη συνάντηση του μαζί τους, ενθυμούμενος και τις δικές του σπουδές στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης.

«Η χαρά είναι μεγάλη, διότι κατ’ αναλογία ενθυμούμεθα τους ευλογημένους εκείνους χρόνους κατά τους οποίους κι εμείς έφηβοι, πλήρους ζωής και οραματισμών, εφοιτούσαμε εις την Ιεράν Θεολογικήν Σχολήν της Χάλκης» ανέφερε ο κ. Βαρθολομαίος.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπογράμμισε στους μαθητές ότι τώρα χτίζονται τα θεμέλια της όλης ύπαρξης τους και σε αυτήν την ευαίσθητη ηλικία τους διαμορφώνεται ο χαρακτήρας τους, ενώ «ο εύπλαστος ψυχικός κόσμος» τους αξιοποιεί τα ποικίλα ερεθίσματα, που θα σηματοδοτήσουν το μέλλον τους.

«Προφανώς, η παιδεία που λαμβάνετε εδώ έχει πρωτεύουσα θέση δια την μελλοντική εξέλιξη σας» είπε ο κ. Βαρθολομαίος. Πρόσθεσε ότι το επίπεδο σπουδών της Αθωνιάδας Ακαδημίας ήταν ανέκαθεν ιδιαίτερα υψηλό, αλλά επεσήμανε ως «ακόμη σπουδαιότερη» τη «σύζευξη» των παρεχόμενων γνώσεων με την αλληλεπίδραση με την αγιορείτικη φύση και το περιβάλλον και με την λατρευτική και μοναστική ζωή, της οποίας γίνονται «μέτοχοι» στο ‘Αγιο Όρος.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης άκουσε τους μαθητές να τραγουδούν παραδοσιακά τραγούδια της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Ίμβρου, και συγκινημένος αναφέρθηκε στα δύσκολα χρόνια της δεκαετίας του ’60 για το νησί, όταν το τότε «συμβούλιο εθνικής ασφαλείας της Τουρκίας» πήρε, όπως είπε, αποφάσεις «σκληρές, τραγικές», με σκοπό την «αλλοίωση της σύνθεσης του πληθυσμού» του νησιού, που ήταν εξολοκλήρου ελληνικός. Υπενθύμισε ότι εκείνη την εποχή τα σχολεία έκλεισαν, γόνιμα χωράφια άλλαξαν χέρια, κρατούμενοι αποφυλακίστηκαν σπέρνοντας τον τρόμο στους κατοίκους και εξαναγκάζοντας τους τελικά στη συντριπτική πλειοψηφία τους να εγκαταλείψουν το νησί.

«Έτσι το νησί άδειασε, από επτά χιλιάδες μείναμε τριακόσια πρόσωπα. Ρήμαξε το νησί, εγώ ήμουν τότε φοιτητής στη Ρώμη και μου έγραφαν οι γονείς μου και οι αδελφοί μου, πως άρχισε το ξήλωμα της ρωμιοσύνης, δεν μπορούσα να το πιστέψω» είπε ο κ. Βαρθολομαίος και συνέχισε:

«Πέρασαν πολλές δεκαετίες, με πολλές προσπάθειες, πολλών προσώπων και πολλών παραγόντων, ευδόκησε η κυβέρνηση της χώρας μας, όπου εδρεύει το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο να επιτρέψει την επαναλειτουργία των ρωμαίικων σχολείων, να έχουμε και πάλι ελληνική παιδεία στο νησί μας, για την Τένεδο δεν γίνεται λόγος είναι ελάχιστοι ρωμιοί… Και όχι μόνο επαναλειτούργησαν τα δημοτικά σχολεία στην Ίμβρο, αλλά έχουμε για πρώτη φορά στην ιστορία μας κι ένα λύκειο…. έχουμε περίπου εξήντα παιδιά, είναι μεγάλος αριθμός για την Ίμβρο, η οποία τώρα έχει εξακοσίους ρωμιούς χριστιανούς».

«Υπάρχει μια αισιοδοξία για το μέλλον, μια ευοίωνος προοπτική. Δεν θα φτάσουμε ποτέ τις επτά χιλιάδες, που ήταν κάποτε, αλλά θα ζήσουμε πιο ανθρώπινα» πρόσθεσε ο κ. Βαρθολομαίος.

Ο διοικητής του Αγίου Όρους και πρόεδρος των αρχόντων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Αθανάσιος Μαρτίνος ευχήθηκε να έχει δοθεί η δυνατότητα μέχρι της αποφοίτησης των σημερινών μαθητών Αθωνιάδας Ακαδημίας, ως απόφοιτοι, να μπορέσουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μια ανοιχτή, ως τότε, Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης απέδωσε στον Πρωτεπιστάτη του Αγίου Όρους, το συμβολικό ποσό των χιλίων ευρώ, ώστε, είτε να μοιραστούν ισόποσα στους μαθητές είτε να προμηθευτεί η Αθωνιάδα Ακαδημία ό,τι θεωρείται ότι της χρειάζεται για τη λειτουργία της.

Νωρίτερα, χθες το απόγευμα ο κ.κ. Βαρθολομαίος επισκέφθηκε τη μονή Μεγίστης Λαύρας.

Το πρωί, ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα χοροστατήσει στη Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό του Πρωτάτου στις Καρυές.

“Η επίλυση του προβλήματος Εσφιγμένου θα είναι επ’ αγαθώ πάντων”

Το αντιπροσωπείο της μονής Εσφιγμένου στις Καρυές επισκέφθηκε το απόγευμα ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και διαβεβαίωσε τα μέλη της αδελφότητας ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν θα σταματήσει να εργάζεται για την τελική επίλυση του θέματος.

Ο ηγούμενος της αδελφότητας Βαρθολομαίος έθεσε στον Οικουμενικό Πατριάρχη το ζήτημα της συνεχιζόμενης παραμονής ζηλωτών στη μονή Εσφιγμένου και εξέφρασε την επιθυμία να είχε λυθεί το θέμα, ώστε να μπορούσαν να τον είχαν υποδεχθεί, όχι στο αντιπροσωπείο στις Καρυές, αλλά στο μοναστήρι.

«Μέχρι και πρόσφατα έκανα μια προσπάθεια υπέρ ημών, υπέρ του δικαίου, υπέρ της εκκλησίας, υπέρ του αγαθού του Αγίου Όρους, διότι η τελική επίλυσις του προβλήματος Εσφιγμενου θα είναι επ’ αγαθώ πάντων. Επ’ αγαθώ της λογικής, της δικαιοσύνης, της κανονικής τάξεως, της ηθικής, κ.ο.κ. » είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και συνέχισε:

«Γι’αυτό το Οικουμενικό Πατριαρχειο, μαζί με εσάς τους αμέσως ενδιαφερόμενους, δεν θα πάψει να εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση και αισιοδοξουμε ότι θα έρθει αυτή η ώρα», είπε και προσέθεσε: «Καλώς πράττετε και κάνετε υπομονή, όπως σας συνέστησα, δεν χρειάζονται παραλογισμοι και ακρότητες, αλλά το δίκαιο και η αλήθεια εις το τέλος υπερισχύει. Αμήν».

“Οι μοναχοί δεν είναι υπεράνω, ή παρά, αλλά εντός της εκκλησίας”

«Οι μοναχοί δεν είναι υπεράνω της εκκλησίας, ή παρά την εκκλησία, αλλά εν τη εκκλησία, μέσα στη εκκλησία, εντός της εκκλησίας και μάλιστα ως το επίλεκτο σύνταγμα αυτής», υπογράμμισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κατά την επίσκεψή του στη μονή Καρακάλλου του Αγίου Όρους, καλώντας τους μοναχούς να διαφυλάττουν τις «βασικές και αναντίρρητες αλήθειες» της αποστολικής διδασκαλίας, ενάντια σε «πειρασμούς» και σε «φωνές» που οδηγούν σε αντίθετη κατεύθυνση από την επιβεβλημένη ενότητα και λειτουργικότητα της εκκλησίας.

«Ατυχώς, επί δύο αφορμών, ως επί παραδείγματι, της παραχωρήσεως της αυτοκεφαλίας εις την εκκλησία της Ουκρανίας και της πανδημίας του κορονοϊού, ακούγονται φωνές, μετά λύπης και πικρίας λέγομεν και εκ του μοναχικού χώρου, αίτινες αμφισβητούν και ανατρέπουν όλη την αγίαν και πνευματέμφορον δομή την εκκλησίας» ανέφερε ο κ. Βαρθολομαίος. Συμπλήρωσε, ότι οι «φωνές» αυτές «εξαπολύουν ύβρεις και συκοφαντίες κατά της εκκλησίας, εξαιρέτως δε, κατά της Μητρός και Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας» και εξέφρασε τη λύπη του για αυτό, λέγοντας: «Ο μοναχισμός είναι εκκλησιαστικός και ουχί ιδιωτικός… Εις την εκκλησία δεν σωζόμεθα μόνοι μας… Η παράδοση και οι πράξεις της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας μας είναι επί του θέματος καθολική, άλλως εκτρεπόμεθα εις μια πεπλανημένη εκκλησιολογία …».

«Όσοι ελαφρά τη καρδία διδάσκουν αντιθέτως προς τα όσα η εκκλησία μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης, συνέσεως, προσευχής, φωτισμού και πολύ κόπου και αγωνίας αποφασίζει και πράττει αναλαμβάνουν βαρία ευθύνη» συνέχισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης και προσέθεσε: «Έχετε εμπιστοσύνη εις την Εκκλησία. Το Πνεύμα, το ‘Αγιον, συγκροτεί τον θεσμό της εκκλησίας και οδηγεί αυτήν εις πάσαν την Αλήθειαν».

Ο κ. Βαρθολομαίος εξήγησε ότι η εκκλησία αποτελεί, σύμφωνα με την αποστολική διδασκαλία, το σώμα του Χριστού «τουτέστιν, σύνολον και οργανισμό ενιαίον και άτμητον, εις τον οποίων τα μέλη δεν δύνανται να υπάρξουν κεχωρησμένα απ’ αλλήλων και αφ’ εαυτόν, ήτις ιθύνει και κυβερνά τα εαυτού μέλη ο Ιησούς Χριστούς» και πρόσθεσε:

«Πάσα παραίτησις, εκ της αποστολικής διδασκαλίας συνιστά επικίνδυνον αλλοίωσιν της Ορθοδόξου εκκλησιολογίας – δεν πρέπει να λησμονούμε ότι όλες οι αιρέσεις ξεκινούν από μια εσφαλμένη εκκλησιολογία. Η στρεβλή και σκολιά εκκλησιολογία σημαίνει, σε τελευταία ανάλυση, αποκλίνουσα περί του Χριστού δογματική πίστη, δηλαδή, αίρεση».

Ο κ. Βαρθολομαίος υπογράμμισε, επίσης, ότι η σχέση Οικουμενικού Πατριαρχείου και Αγίου Όρους είναι «οντολογική» και «εκκλησιαστική» και η μνημόνευση του Οικουμενικού Πατριάρχη αποτελεί αναγνώριση αυτής της ενότητας και λειτουργικότητας της εκκλησίας, από την οποία δεν εξαιρούνται οι μοναχοί, ενώ η παραμικρή απόκλιση από την «αρμονία και σύζευξη αυτήν» οδηγεί σε «αυτοαναίρεση» του μοναχισμού.

«Η πράξη μνημονεύσεως του Πατριάρχου με το απλούστατο και κοινόν : “Εν πρώτοις μνήσθητι, Κύριε, του αρχιεπισκόπου ημών” φανερώνει αδιαλείπτως τούτο, ότι επίσκοπος του τόπου (του Αγίου Όρους) ίσταται, αείποτε, ο αρχιεπίσκοπος της Κωνσταντινουπόλεως, ούτως ώστε να διασώζεται η ενότης και η λειτουργικότης του σώματος του Χριστού, δηλαδή της εκκλησίας», τόνισε ο κ. Βαρθολομαίος και συνέχισε: «Η χαρισματική τάξις των μοναχών ουδόλως εξαιρείται από αυτήν την λειτουργική ενότητα του σώματος, καθώς και η παραμικρά απόκλισις εκ της αρμονίας και συζεύξεως αυτής, θα αποτελούσε αυτοαναίρεση του μοναχισμού».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης επεσήμανε ότι «οι κίνδυνοι και οι πειρασμοί για τον μοναχό είναι πολλοί», όπως «να περιβληθεί ευθύνας αντιθέτους προς την εις Χριστόν αφιέρωση του» και υπογράμμισε ότι «οι ενασχολήσεις των μοναχών με τα επιμέρους εκκλησιαστικώς δρώμενα, άνευ της προσκλήσεως των κατά τόπους επισκόπων και μάλιστα εντόνου και θερμής, είναι καταδικαστέες», διότι είναι δυνατόν να επιφέρουν «προβλήματα, κρίσεις, επικρίσεις, ταραχάς και διχοστασίας» και πρόσθεσε:

«Δεν είναι έργο του μοναχού η παράλληλος δράσης του προς την τοπική εκκλησία. Ο μοναχός διδάσκει, φωτίζει και αγιάζει τον περίγυρο του με τη συνεπή του ζωή με τους αγώνες, τη μετάνοια, τα δάκρυα, την άσκηση, την ησυχία, την αφάνεια, την ακατάπαυστο προσευχή».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφθηκε ακολούθως τη μονή Μεγίστης Λαύρας και το βράδυ, επιστρέφοντας στις Καρυές, θα παρακαθίσει σε δείπνο με μαθητές και εκπαιδευτικούς στην Αθωνιάδα Ακαδημία.