ΝΤΕΪΡ ΑΛ-ΜΠΑΛΑΧ. ΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΓΑΖΑΣ. Σειρές τάφων στοιβάζονται βαθιά κάτω από το έδαφος σε ένα τεράστιο νεκροταφείο της Γάζας, όπου ο Σά’ντι Μπαράκα (Sa’di Baraka) περνάει τις μέρες του σκαλίζοντας το χώμα, κάνοντας χώρο για περισσότερους νεκρούς.

«Μερικές φορές φτιάχνουμε τάφους πάνω σε τάφους», είπε.

Ο Μπαράκα και οι εθελοντές νεκροθάφτες στο νεκροταφείο της Ντέιρ αλ-Μπαλάχ ξεκινούν με την ανατολή του ήλιου, σκάβοντας νέα χαρακώματα ή ανοίγοντας ξανά τα υπάρχοντα. Οι νεκροί μπορεί μερικές φορές να προέρχονται από χιλιόμετρα μακριά, από τμήματα της Γάζας όπου οι χώροι ταφής έχουν καταστραφεί ή είναι απρόσιτοι.

Το νεκροταφείο είναι 70 ετών. Το ένα τέταρτο των τάφων του είναι καινούργιοι.

Ο απολογισμός των νεκρών στη Γάζα από την έναρξη του 10μηνου πολέμου Ισραήλ – Χαμάς έχει ξεπεράσει τους 40.000, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας στην περιοχή που διοικείται από τη Χαμάς. Η καταμέτρηση δεν διακρίνει τους αμάχους από τους μαχητές.

Η μικρή, πυκνοκατοικημένη λωρίδα γης είναι πλέον γεμάτη με πτώματα.

Γεμίζουν τα νεκροτομεία και ξεχειλίζουν τα νεκροταφεία. Οι οικογένειες, που τρέπονται επανειλημμένα σε φυγή για να γλιτώσουν από τις επιθέσεις, θάβουν τους νεκρούς τους όπου είναι δυνατόν: σε αυλές και χώρους στάθμευσης, κάτω από σκάλες και κατά μήκος των άκρων των δρόμων, σύμφωνα με μαρτυρίες και βίντεο. Αλλοι κείτονται κάτω από χαλάσματα, με τις οικογένειές τους να μην είναι σίγουρες ότι θα καταμετρηθούν ποτέ.

 «Ενα μεγάλο νεκροταφείο»

Συνεχείς τυμπανοκρουσίες θανάτου από τον Οκτώβριο έχουν στοιχίσει σχεδόν το 2% του προπολεμικού πληθυσμού της Γάζας. Οι αξιωματούχοι υγείας και οι εργαζόμενοι στην πολιτική άμυνα λένε ότι ο πραγματικός απολογισμός μπορεί να είναι χιλιάδες περισσότεροι, συμπεριλαμβανομένων των πτωμάτων κάτω από τα ερείπια που σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη ζυγίζουν 40 εκατομμύρια τόνους.

«Φαίνεται», έγραψε ο Παλαιστίνιος συγγραφέας Γιουσρί Αλγκούλ (Yousri Alghoul) για το Ινστιτούτο Παλαιστινιακών Μελετών, «ότι η μοίρα της Γάζας είναι να γίνει ένα μεγάλο νεκροταφείο, με τους δρόμους, τα πάρκα και τα σπίτια της, όπου οι ζωντανοί είναι απλώς νεκροί που περιμένουν τη σειρά τους».

Το Ισραήλ άρχισε να πλήττει τη Γάζα αφού μαχητές υπό την ηγεσία της Χαμάς εισέβαλαν στα ισραηλινά σύνορα στις 7 Οκτωβρίου, σκοτώνοντας περίπου 1.200 ανθρώπους και παίρνοντας άλλους 250 ομήρους.

Ακόμη και νεκροί Παλαιστίνιοι έχουν εκτοπιστεί από τις επιθέσεις του Ισραήλ. Οι Παλαιστίνιοι μεταφέρουν πτώματα, προστατεύοντάς τα από το μονοπάτι του πολέμου.

Ο ισραηλινός στρατός έχει σκάψει, οργώσει και βομβαρδίσει περισσότερα από 20 νεκροταφεία, σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες που αναλύθηκαν από το ερευνητικό δίκτυο Bellingcat. Τα στρατεύματα έχουν μεταφέρει δεκάδες πτώματα στο Ισραήλ, αναζητώντας ομήρους. Τα πτώματα που επιστρέφουν με φορτηγά στη Γάζα, είναι συχνά αποσυντεθειμένα και μη αναγνωρίσιμα, και θάβονται γρήγορα σε μαζικούς τάφους.

Τιμώντας τους νεκρούς

Σε καιρό ειρήνης, οι κηδείες στη Γάζα ήταν μεγάλες οικογενειακές εκδηλώσεις.

Το πτώμα πλένονταν και τυλιγόταν σε σάβανο, σύμφωνα με την ισλαμική παράδοση. Μετά από προσευχή πάνω από το πτώμα σε ένα τζαμί, μια πομπή το πήγαινε στο νεκροταφείο, όπου το άφηναν με τη δεξιά πλευρά του στραμμένη προς την ανατολή, προς τη Μέκκα.

Οι τελετουργίες αυτές είναι ο πιο βασικός τρόπος για να τιμηθεί ο νεκρός, δήλωσε ο Χασάν Φάρες (Hassan Fares). «Αυτό δεν υπάρχει στη Γάζα».

Είκοσι πέντε μέλη της οικογένειας του Φάρες σκοτώθηκαν από αεροπορική επιδρομή στις 13 Οκτωβρίου στη βόρεια Γάζα. Χωρίς διαθέσιμους νεκροθάφτες, ο Φάρες έσκαψε τρία χαντάκια σε ένα νεκροταφείο, θάβοντας τέσσερα ξαδέρφια, τη θεία του και τον θείο του. Οι επιζώντες ψιθύριζαν γρήγορες προσευχές πάνω από το μακρινό βουητό των πολεμικών αεροπλάνων.

Εκείνοι που πέθαναν νωρίς στον πόλεμο μπορεί να ήταν οι τυχεροί, είπε ο Φάρες. Είχαν κηδείες, έστω και σύντομες.

Αναζήτηση των χαμένων αγαπημένων προσώπων

Η αβέβαιη τύχη των συγγενικών σορών στοιχειώνει τις οικογένειες.

Ο Μούσα Τζομάα (Mousa Jomaa), ορθοπεδικός που ζει στο Αλ Ραμ στην κατεχόμενη από το Ισραήλ Δυτική Όχθη, παρακολούθησε από μακριά τον πόλεμο που στοίχισε τη ζωή σε 21 συγγενείς του στη Γάζα.

Ο ξάδελφος του Τζομάα, ο Μοχάμεντ, σκοτώθηκε σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στις αρχές του πολέμου ενώ χειριζόταν ασθενοφόρο στη νότια Γάζα και θάφτηκε στη Ράφα, μακριά από το σπίτι της οικογένειας στο κέντρο της Γάζας. Το νεκροταφείο καταστράφηκε σε μεταγενέστερη επίθεση. Δεν υπάρχει κανένα ίχνος του πτώματος του Μοχάμεντ, δήλωσε ο Τζομάα.

Πηγή: «Associated Press»