ΑΓΙΑ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ. ΦΛΟΡΙΔΑ. Ενα μείζον θέμα με οσμή σκανδάλου και πιθανό χρώμα αρχαιοκαπηλίας, προέκυψε στο Μουσείο της Αγίας Πετρούπολης στη Φλόριδα, με αφορμή μια περιοδεύουσα έκθεση αντικειμένων αρχαιοελληνικής τέχνης.
Σύμφωνα με τους «New York Times», πρόκειται για την έκθεση με τίτλο «From Chaos to Order» («Από το Χάος στην Τάξη») η οποία αποτέλεσε ένα εγχείρημα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος και την πρώτη που θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να περιοδεύσει και σε άλλα μουσεία της χώρας, μετά από χρόνια, περιλαμβάνοντας έργα τέχνης προερχόμενα από τη Γεωμετρική περίοδο, μεταξύ 900 και 700 π.Χ. Επικεφαλής της έκθεσης, ήταν ο Μάικλ Μπένετ (Michael Bennett), ο οποίος επεσήμανε πως το σκεπτικό ήταν «να διερευνηθούν οι ρίζες της ελληνικής Τέχνης με νέο τρόπο. Θεωρήσαμε ότι είχε κάτι νέο να πει στην ελληνική Τέχνη».
Οπως τονίζεται από το ίδιο ρεπορτάζ, τα προβλήματα ξεκίνησαν όταν τέθηκαν ερωτήματα αναφορικά με την προέλευση και την ανασκαφή των αντικειμένων αυτών, ανακόπτοντας τη θετική πορεία και αποδοχή της έκθεσης από ειδικούς, αλλά και το φιλότεχνο κοινό. Στη συνέχεια, τα ερωτήματα αυτά γιγαντώθηκαν και εν τέλει οδήγησαν σε δυσμενείς εξελίξεις, όταν η έκθεση προτάθηκε για να φιλοξενηθεί σε Μουσείο του Ντένβερ, όπου ο διευθυντής, Κρίστοφ Χέινριχ (Christoph Heinrich), απέστειλε επιστολή στους ιθύνοντες του Μουσείου της Αγίας Πετρούπολης και ζήτησε αναβολή, μέχρι να διαπιστωθεί η προέλευση των 57 εκθεμάτων.
«Είμαι βέβαιος ότι γνωρίζετε πως τα μεταβαλλόμενα νομικά και ηθικά πρότυπα και οι γενικότερες αντιλήψεις σχετικά με τη συλλογή και έκθεση αρχαιοτήτων βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής πολλών Μουσείων, μεταξύ των οποίων και του δικού μας», ανέφερε ο Χέινριχ, επισημαίνοντας πως η έκθεση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο για το Μουσείο του Ντένβερ, προσθέτοντας ότι ήδη είχε γίνει αντικείμενο αρνητικής δημοσιότητας για έναν μικρό αριθμό αρχαιολογικών συλλογών, προερχόμενες από «αμφιλεγόμενους μεσάζοντες».
Την ίδια στιγμή, όπως σημειώνει το ρεπορτάζ της εφημερίδας «New York Times», ο προβληματισμός έγινε ακόμη πιο έντονος όταν έγινε γνωστό πως ορισμένα από αυτά τα εκθέματα προέρχονται από ανάλογες αμφιλεγόμενες γκαλερί ή συλλέκτες, που είχαν, κατά το παρελθόν, εισέλθει στο μικροσκόπιο των Αρχών. Ενας εξ αυτών ήταν ο Ρόμπερτ Χεκτ (Robert Hecht), για τον οποίο οι έρευνες είχαν καταδείξει πως κατείχε αρχαιολογικά αντικείμενα τα οποία πιθανότατα έχουν κλαπεί. Πρόκειται για ένα πρόσωπο, ασφαλώς, που έχει φύγει από την ζωή ήδη από το 2012.
Σε κάθε περίπτωση, θεωρείται δεδομένο ότι η ακύρωση της Εκθεσης στο Ντένβερ σηματοδότησε την αντίστροφη μέτρηση για τη συνεργασία του Μπένετ με το Μουσείο της Αγίας Πετρούπολης. Δυο μήνες μετά, ανακοινώθηκε από τη Διεύθυνση του Μουσείου ότι τίθεται σε αργία. Ενα μήνα αργότερα, κοινοποιήθηκε η απόλυσή του.
Ο ίδιος ο Μάικλ Μπένετ εκφράζει, μέχρι σήμερα, την πεποίθηση πως τα κριτήρια για την αποπομπή του δεν είναι ορθά. Μάλιστα, τονίζει πως συνοδεύτηκε στην έξοδο από υπάλληλο ασφαλείας και πως η πρόσβαση στο γραφείο του αποκλείστηκε με ταινία.
Στην αντίπερα όχθη, το Μουσείο της Αγίας Πετρούπολης αρνείται να σχολιάσει ευθέως τους λόγους για τους οποίους οδηγήθηκε σε αυτήν την απόφαση. Παρόλα αυτά, αφήνεται να εννοηθεί πως έχει ξεκινήσει μια πλήρης έρευνα για την προέλευση της συλλογής.