Αγαπητή Σταυρούλα,

Εχω μία φίλη εδώ και πάρα πολλά χρόνια, η οποία είναι εξαιρετικός άνθρωπος και μου έχει σταθεί σε πολλά. Πρόσφατα έκανε μια μεγάλη στροφή στην καριέρα της, έκανε τη δική της επιχείρηση και απέκτησε μέσα σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα μεγάλη οικονομική ευχέρεια. Από τότε νιώθω άβολα, όταν είμαι μαζί της. Ενώ την αγαπάω και θέλω το καλό της, ταυτόχρονα νιώθω ότι την ζηλεύω, και με θυμώνει το γεγονός ότι της ήρθαν όλα τόσο εύκολα και βολικά, επειδή είχε τις κατάλληλες γνωριμίες, ενώ εγώ ό,τι έχω πετύχει το έχω πετύχει με τεράστιο αγώνα. Αυτό που με στενοχωρεί περισσότερο είναι ότι μου βγαίνει αυτό το αρνητικό συναίσθημα, όταν είμαι μαζί της, κυρίως όταν μου λέει τα νέα της, τις επιτυχίες της. Εχω πιάσει τον εαυτό μου να της κάνω σχόλια για να μετριάσω τη χαρά της και κάθε φορά που το συνειδητοποιώ νιώθω ακόμη πιο άσχημα, νιώθω ότι είμαι κακός άνθρωπος. Δεν ξέρω πώς μπορώ να το διαχειριστώ όλο αυτό και να το ξεπεράσω και θα ήθελα τη βοήθειά σας.

Νικολέτα

Αγαπητή Νικολέτα,

Η ζήλια είναι ένα δυσάρεστο συναίσθημα που μας προειδοποιεί ότι κινδυνεύουμε να χάσουμε κάτι δικό μας ή ότι δεν έχουμε κάτι που είναι σημαντικό για εμάς, και βοηθάει στην κινητοποίησή μας, ώστε να αποφύγουμε τις αρνητικές συνέπειες από την απώλεια ή την έλλειψη αυτή.

Ωστόσο, παρ’ όλο που η ζήλια είναι ένα ανθρώπινο και φυσιολογικό συναίσθημα, όταν εκδηλώνεται έντονα απέναντι σε κάποιο συγκεκριμένο άτομο μπορεί συχνά να καλύπτει το αίσθημα της ατομικής μειονεξίας, καθώς σχετίζεται με τον τρόπο που έχουμε μάθει να αξιολογούμε τον εαυτό μας, με τα πρότυπα που χρησιμοποιούμε για να συγκριθούμε μαζί τους και να καθορίσουμε την αξία μας. Αν λοιπόν, κάποιος έχει ως πρότυπο την οικονομική άνεση και την γρήγορη επιτυχία, μπορεί να νιώσει ζήλια για την επιτυχία κάποιου άλλου που τα έχει. Κι αυτό το συναίσθημα μπορεί να γίνει ιδιαίτερα βασανιστικό, γιατί στην πραγματικότητα μπορεί να αποκαλύπτει την ατομική αποτυχία, τα όνειρα που δεν εκπληρώθηκαν, ανασφάλειες και φόβους που κυριαρχούν. Πολλές φορές, πίσω από τη ζήλια που νιώθει κανείς υπάρχει κρυμμένος θυμός απέναντι στον εαυτό του για όσα πίστευε ότι θα μπορούσε να πετύχει ή να έχει και δεν το κατάφερε.

Ισως κάτι ανάλογο να συμβαίνει και στην περίπτωσή σας. Το πρώτο και βασικό βήμα είναι να αποδεχτείτε αυτό που νιώθετε χωρίς να κατηγορείτε τον εαυτό σας και να προσπαθήσετε να καταλάβετε τι υπάρχει πίσω από το συναίσθημα αυτό. Τι είναι αυτό που σας προκαλεί έντονη ζήλια, τι νιώθετε ότι σας λείπει και για ποιους λόγους αυτό είναι σημαντικό για εσάς. Είναι κάτι που πραγματικά θα θέλατε να έχετε; Αν ναι, τι πιστεύετε ότι σας έχει εμποδίσει;

Παράλληλα, θα βοηθούσε ίσως να προσπαθήσετε να κατανοήσετε καλύτερα τον εαυτό σας και να σταματήσετε να συγκρίνετε αυτά που έχετε πετύχει εσείς με όσα έχουν πετύχει οι άλλοι. Ο καθένας από εμάς έχει προσωπικά χαρίσματα, ικανότητες αλλά και αδυναμίες. Πετυχαίνει περισσότερα όταν συνειδητοποιήσει ποια είναι αυτά και καλλιεργεί τα πρώτα, ενώ περιορίζει τα δεύτερα. Η σύγκριση είναι γόνιμη και έχει νόημα μόνο όταν γίνεται σε σχέση με τον εαυτό μας. Μόνο όταν κανείς αποδεχτεί το ποιος είναι και  αναλογιστεί τι έχει καταφέρει και με ποιον τρόπο, μπορεί να προχωρήσει παρακάτω στις επιδιώξεις του, αρκεί οι φιλοδοξίες του να ανταποκρίνονται στις πραγματικές του ανάγκες και δυνατότητες.

Σημαντικό είναι επίσης να μπορεί κανείς να εκτιμήσει αυτά που έχει και να επιλέγει να εστιάζει σε αυτά, αντί σε όσα σου λείπουν. Σταδιακά έτσι ζει τη ζωή του πιο συνειδητά και με μεγαλύτερη χαρά. Η ευγνωμοσύνη αυξάνει το αίσθημα της ευτυχίας και περιορίζει το δυσάρεστο συναίσθημα της ζήλειας.

Οσο για τα σχόλια που κάνετε στη φίλη σας, είναι σημαντικό ότι το έχετε συνειδητοποιήσει. Ετσι θα μπορέσετε πιο εύκολα να το αντιμετωπίσετε.

Ενας τρόπος είναι να σκεφτείτε γιατί θέλετε να πείτε κάτι αρνητικό και τι κρύβεται πίσω από αυτό για εσάς.

Ενας άλλος τρόπος είναι να αλλάξετε την οπτική σας. Εχετε την τύχη να συναναστρέφεστε με ένα άτομο που έχει πετύχει στη ζωή του. Πόσα πράγματα θα μπορούσατε να μάθετε από τη συναναστροφή αυτή! Μιλήστε με τη φίλη σας, ρωτήστε την ειλικρινά τι είναι αυτό που την βοήθησε να εξελιχτεί επαγγελματικά, ποιες αρετές καλλιέργησε, ποιες στρατηγικές ακολούθησε. Ζητήστε της να σας συμβουλέψει, να παρακολουθήσει τα δικά σας βήματα και να σας προτείνει ιδέες που μπορεί να σας βοηθήσουν.

Οι άνθρωποι που είναι γύρω μας, στο περιβάλλον μας είναι αυτοί που μας βοηθούν να εξελιχθούμε με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Στην περίπτωσή σας είναι σαν να χτίζει ο γείτονάς σας ένα εξαιρετικό σπίτι στον δρόμο που ζείτε και εσείς. Η γειτονιά ομορφαίνει, αναβαθμίζεται και παράλληλα ανεβαίνει και η αξία του δικού σας σπιτιού.