Η κ. Στέλλα Ι Τσαρτσαρά, είναι γεροντολόγος, μια ειδικότητα που θα συναντούμε στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ειδική στον Silver Tourism αλλά και σε ένα νέο είδος τουρισμού τον «Γηριατρικό Τουρισμό». Διετέλεσε μέλος της πρωτοβουλίας της Κομισιόν για την Υγιή και Ενεργό Γήρανση, το European Innovation Partnership of Active and Healthy Ageing, συντονίζοντας 3.000 οργανισμούς στην Ευρώπη στη Γήρανση και την Ασημένια Οικονομία, συμπεριλαμβανομένου και του Τουρισμού. Εργάστηκε με διεθνείς δωρητές (Παγκόσμια Τράπεζα, ΕΤΕ, ΕΕ κ.λπ.) για την Τοπική και Περιφερειακή Ανάπτυξη και τον Τουρισμό, ειδικά στους τομείς Silver Branding και Health Tourism Branding.

Την περίοδο της πανδημίας συνέταξε το Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (ELearning) για τις ευπαθείς ομάδες των Υγειονομικών Πρωτόκολλων του Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με τίτλο «Υγιεινή & Πρόληψη Μετάδοσης Λοιμώξεων στον Ξενοδοχειακό Κλάδο – Οδηγίες Προστασίας έναντι της Νόσου Covid-19» συμβεβλημένη από το Ευρωμεσογειακό Ινστιτούτο Ποιότητας & Ασφάλειας στις Υπηρεσίες Υγείας γι’ αυτό, πριν βγουν τα πρωτόκολλα. Την δουλειά της αυτή την ενέκρινε ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ). Η Στέλλα Τσαρτσαρά ασχολείται με την γήρανση του πληθυσμού, η οποία όπως επισημαίνει η ίδια, πολύ πιο σύντομα θα έχει πολύ πιο δραματικές επιπτώσεις στην κοινωνία μας, από την κλιματική αλλαγή. Μια άριστη επιστήμων, συνειδητή και βαθειά ανθρώπινη, μας καλεί να πάρουμε στα χέρια μας την υπόλοιπη ζωή μας, με σεβασμό και πειθαρχία και να την διαχειριστούμε, για να απολαύσουμε τα γηρατειά μας.

Είναι πρόβλημα η επιταχυνόμενη γήρανση σε όλο τον Κόσμο;

Οι δημογραφικές εξελίξεις θα φέρουν σε λίγα χρόνια το τμήμα του πληθυσμού πάνω από 55 ετών στην πρώτη θέση. Ηδη, ο ΟΟΣΑ προβλέπει ότι στην Ελλάδα αυτό θα είναι στο 20% το 2030. Η Ασημένια Οικονομία (Silver Economy) υπαγορεύει νέες συνθήκες στην εργασία, στην κοινωνική ζωή, στην κατανάλωση, στην υγεία και την περίθαλψη, στην αποταμίευση, τις ασφαλίσεις και τις επενδύσεις. Οι ειδικοί λένε ότι η γήρανση του πληθυσμού θα έχει πολύ πιο δραματικές επιπτώσεις στην κοινωνία μας από την κλιματική αλλαγή και πολύ πιο σύντομα. Δείτε τι γίνεται με τις συντάξεις, για παράδειγμα, παντού σε όλο το Κόσμο, όχι μόνο στην Ελλάδα, το πρόβλημα είναι ανυπέρβλητο. Αν ώς τώρα ο πατέρας μου ήθελε να κάνει αποταμίευση 4% του μισθού του τον χρόνο, η εγγονή του θα πρέπει να κάνει αποταμίευση ή να της γίνονται παρακρατήσεις της τάξης του 25% του ετήσιου μισθού της, απλώς και μόνο επειδή το προσδόκιμο ζωής έχει εκτοξευθεί από τα 70 έτη στα 90 μέχρι σήμερα.

Ποια η σχέση Γήρανσης και Μακροβιότητας;

Η Γήρανση είναι η βιολογική σταδιακή απώλεια λειτουργιών του σώματος. Η Μακροβιότητα είναι η επιστήμη αντιστροφής αυτών των απωλειών και επιτυγχάνεται μέσω της Γενετικής, Επιγενετικής, ιατροφαρμακευτικών παρεμβάσεων στην φθίνουσα βιολογία και βιοχημεία του οργανισμού κ.λπ. Πάντως η καλύτερη πολιτική για πετυχημένη γήρανση, δεν είναι η αντιγήρανση, αλλά η πολιτική του ΠΟΥ, που λέγεται «Υγιής και Ενεργός Γήρανση». Θυμηθείτε, όταν αρχίσουμε να σταματάμε, τότε είναι που αρχίζουμε και γερνάμε.

Πώς επηρεάστηκε το συγκεκριμένο segment πληθυσμού από την πανδημία;

Πολύ άσχημα, ήταν το τμήμα πληθυσμού που χτυπήθηκε περισσότερο από την πανδημία, όχι μόνο λόγω των ακραίων μέτρων, αλλά και λόγω της αδυναμίας τους να ανταπεξέλθουν σε περιόδους στρες όπως οι νεότερες ηλικίες και να διατηρήσουν την υγεία και τη ψυχική τους ισορροπία, που σε αυτές τις ηλικίες πολλαπλασιάζεται η ταχύτητα φθοράς και φθίνουσας πορείας, οδηγώντας απλές χρόνιες παθήσεις σε περιστατικά όξυνσης και προχωρημένo Σύνδρομο Ευαλωτότητας (Frailty Syndrome).

Ολοι θα γεράσουμε, πώς όμως θα γεράσουμε με υγεία, παραμένοντας ενεργοί στα βαθειά γεράματα; Ποια είναι η συμβουλή σας;

Θα δούμε τι ουσιαστικά είναι η γήρανση και τι μπορούμε να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε το γήρας, διότι μπορούμε. Οπως λέει ο πατέρας της επιστήμης της Μακροβιότητας, Ντ. Σινκλαίρ, το να ζήσουμε καλά, συνίσταται στην αποκατάσταση της απώλειας πληροφορίας που είναι ουσιαστικά η γήρανση (κάτι σαν χαλασμένο λογισμικό σε κομπιούτερ γίνεται το σώμα) και αυτή η απώλεια οφείλεται:
1) Στην οξείδωση, από γλυκόζη που τρώμε, από το περιβάλλον, την έλλειψη άσκησης και το στρες. Η μεγαλύτερη οξείδωση έρχεται από τη γλυκοζυλίωση, όταν τρώμε πολλά γλυκά και μακαρόνια.

2) Στην υπο/υπερ-μεθυλίωση, από την κακή διατροφή, SAD (standard American diet) γεμάτη επεξεργασμένους υδατάνθρακες και ζάχαρη, έλλειψη βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων. Υπέρ και υπο-μεθυλίωση προκαλεί καρκίνο και Αλτσχάιμερ μεταξύ άλλων.
3) Γονιδιακή και επιγενετική αστάθεια – κυρίως λόγω κακής διατροφής και έλλειψης άσκησης αλλά και έλλειψης ύπνου και αυξημένου στρες. Εδώ οι τοξίνες του περιβάλλοντος παίζουν μεγάλο ρόλο. Τρώμε βιολογικά, βγαίνουμε στην εξοχή, μειώνουμε τη χρήση πλαστικών, καλλυντικών, πηγαίνουμε συχνά στη φύση και άλλα που θα πούμε παρακάτω.
4) Πρωτεόσταση – οι πρωτεΐνες είναι η βάση του οργανισμού. Με το γήρας χάνεται η ικανότητα να τις παράγουμε σωστά και αυτή την ικανότητα την διορθώνουμε με σωστή διατροφή, αλλά και Κιρκαδική νηστεία, αυτή που έκαναν οι πρόγονοί μας: τελευταίο γεύμα στις 18:00 και το πρώτο στις 10 το πρωΐ. Θυμηθείτε, έπιναν ένα ρόφημα για να πάνε στο χωράφι ελαφρείς και κατά τις 10 έτρωγαν ένα πολύ πλούσιο πρωινό. Εμείς τρώμε συνεχώς και πολύ. Αυτό είναι εξαιρετικά βλαβερό στην υγεία. Η τροφή είναι το φάρμακο που παίρνουμε καθημερινά σε όλη τη ζωή μας ή μπορεί να γίνει δηλητήριο. Η διατροφή είναι το κλειδί για μακροζωΐα.
5) Μεταβολική απορρύθμιση – εδώ δεν χρειάζεται να πούμε ότι οφείλεται στην κακή διατροφή. Αυτή προκαλεί Μεταβολικό Σύνδρομο δηλαδή Αντίσταση στην ινσουλίνη, παχυσαρκία, οξείδωση, γενικευμένη συστημική φλεγμονή και αυτά με τη σειρά τους, καρδιαγγειακά προβλήματα, διαβήτη τύπου 2, αρτηριακή πίεση, Αλτσχάιμερ την 3η αιτία θανάτου και καρκίνους. Ολα αυτά μόνο από τη διατροφή. Τι λέτε δεν αξίζει να αλλάξουμε κάτι εκεί; Το Μεταβολικό Σύνδρομο είναι η Νο1 αιτία θανάτου από σοβαρή νόσο Covid-19.
6) Μιτοχονδριακή δυσλειτουργία – είναι το εργοστάσιο του οργανισμού μας. Τα καύσιμα είναι η γλυκόζη και το λίπος. Οταν καίμε λίπος και αδυνατίζουμε, τότε τα μιτοχόνδριά μας χαίρονται, παράγουν ενέργεια χωρίς πολλή οξείδωση μάλιστα. Αντίθετα όταν τρώμε πολλή γλυκόζη, τότε τα μιτοχόνδριά μας υποφέρουν. Η μιτοχονδριακή δυσλειτουργία βρίσκεται πίσω από τις περισσότερες «ανεξήγητες» παθήσεις που αρχίζουν από ινομυαλγία, χρόνια κόπωση και φτάνουν μέχρι σοβαρές ψυχιατρικές παθήσεις. Η λειτουργία αυτή αυξάνεται όταν παράγουμε κετόνες, μέσω κετογονικής διατροφής και μέσω άσκησης.
7) Πλειοτροπισμός νεκρωτικών κυττάρων που νεκρώνουν και τα διπλανά κύτταρα και εδώ η απάντηση είναι η Κιρκαδική νηστεία – προσοχή, όχι η Διαλλειματική νηστεία που είναι της μόδας τώρα. Η σωστή νηστεία είναι αυτή που έκαναν οι πρόγονοί μας για αιώνες.
8) Εξάντληση βλαστοκυττάρων που ανανεώνουν τα αποπτωτικά κύτταρα – και πάλι η διατροφή και η νηστεία βοηθούν στην αποκατάσταση των κυττάρων αυτών.
9) Απώλεια ενδοκυτταρικής επικοινωνίας λόγω φλεγμονικών μορίων στο σώμα από διάφορες αιτίες: χημικά, παρασιτοκτόνα, τοξικά, μεταβολικό σύνδρομο, παθογένειες, ιώσεις χρόνιες κ.λπ.
10) Χρωμοσωμιακός εκφυλισμός και σμίκρυνση τελομερών.
Τι είναι κοινό σε όλα αυτά;
Η διατροφή, η έκθεση σε τοξίνες στις πόλεις που ζούμε, η έλλειψη άσκησης και το στρες. Αυτά ή θα τα διαχειριστούμε και θα μας κάνουν να ζήσουμε μακροχρόνια, υγιείς, ή θα μας σκοτώσουν, κυριολεκτικά.
Θα μου πείτε, μα όλα αρχίζουν από τη διατροφή; Ναι, όλα. Μαζί και ο ύπνος, η ελαφριά άσκηση, όπως περπάτημα και διαχείριση του στρες – αυτά τα 4 DESS (Diet, Exercise, Sleep, Stress management) λέει ο Δρ Dale Bredesen αρκούν για να αναστρέψουν όχι μόνο όλα τα παραπάνω, αλλά και ασθένειες πολύ σοβαρές του Γήρατος όπως το Αλτσχάιμερ.
Αν όλα αυτά είναι πυκνή πληροφορία, μπορείτε να διαβάσετε με την ησυχία σας το βιβλίο του Δρα Dale Bredesen «The End of Alzheimer’s – The Program», όπου τα λέει όλα κυριολεκτικά. Το θεωρώ πραγματικά ως τη βίβλο της Υγείας και πρέπει να το διαβάσει όποιος θέλει να βελτιώσει την υγεία του, να ξεχάσει χρόνιες παθήσεις, ειδικά να αντιστρέψει τη χειρότερη νόσο όλων, τη νόσο του Αλτσχάιμερ.