Πριν ακόμη λήξει το επετειακό έτος των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, οι περισσότερες εκδηλώσεις που το πλαισίωσαν, αν δεν έχουν ήδη ξεχαστεί θα ξεχαστούν σύντομα. Αυτό που θα μείνει περισσότερο είναι ο καθοριστικός ρόλος των ξένων Φιλελλήνων και των Ομογενών στη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους.

Ενα εμβληματικό, δοκιμασμένο και αποδεδειγμένα αποτελεσματικό εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον ευρύτερα για τη διεύρυνση και επέκταση του Φιλελληνισμού στην εποχή μας, είναι και το εξειδικευμένο «Μουσείο Φιλελληνισμού» της Αθήνας και η «Εταιρεία για τον Ελληνισμό και τον Φιλελληνισμό» που το δημιούργησε. Προκειμένου να συμβάλει πρακτικά στην παγκόσμια προώθηση της σημαντικής αυτής πρωτοβουλίας, η ελληνική κυβέρνηση πολύ σωστά το έθεσε υπό την αιγίδα του υπουργείου Εξωτερικών.

Ο σύγχρονος Φιλελληνισμός δεν θα εύρισκε, κατά τη γνώμη μας, καλύτερο εκπρόσωπο στην Ελλάδα από τον ενθουσιώδη και βαθιά καταρτισμένο ομογενή της Δυτικής Ευρώπης, τον διεθνή επιχειρηματία Κωνσταντίνο Βελέντζα με καταγωγή από την Ηπειρο. Μαζί με τους στενούς του συνεργάτες των Ιδρυμάτων Αθανάσιου και Μαρίνας Μαρτίνου και Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, ο κ. Βελέντζας «σκανάρει» ακούραστα με τους συνεργάτες του, εντοπίζει και διασυνδέει την Ελλάδα με κάθε φιλελληνική κίνηση σε ολόκληρο τον κόσμο. Συχνά ξεναγεί ο ίδιος τους υψηλού επιπέδου ξένους διανοούμενους, πολιτικούς και διπλωμάτες, στους τρεις ορόφους του Μουσείου του, που συνήθως είναι γεμάτοι με μαθητές σχολείων.

Ασύμμετρες προκλήσεις

«Ενας κούκος» όμως δεν μπορεί να κουβαλήσει μόνος του στις πλάτες του ολόκληρη την «Ανοιξη». Βελτιωμένη κατά πολύ θα ήταν η δημόσια διπλωματία της Ελλάδας στο εξωτερικό αν οι διπλωμάτες μας συνεργάζονταν πιο στενά με το Μουσείο Φιλελληνισμού. Το απαιτούν οι πολλές νέες ασύμμετρες προκλήσεις, όπως η πανδημία του κορωνοϊού, η κλιματική αλλαγή, το δημογραφικό και μεταναστευτικό πρόβλημα, η τουρκική απειλή, αλλά και η απομάκρυνση των εκατομμυρίων ομογενών μας των παλαιότερων γενιών από την Ελλάδα. Το απαιτεί δηλαδή, πρώτα από όλα, η μεγάλη ανάγκη να κάνουμε Φιλέλληνες τους ξεχασμένους συμπατριώτες μας που έχουν ενσωματωθεί πλήρως στις ξένες κοινωνίες.

Ο Ελληνισμός συρρικνώνεται και οι κίνδυνοι δεν τον αφήνουν να ησυχάσει. Το 1987 ο Αγγλος καθηγητής Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης, Μάρτιν Μπερνάλ, με το βιβλίο του «Μαύρη Αθηνά» (Black Athena), υποστήριξε ότι το κλασικό θαύμα της Αρχαίας Ελλάδας είναι αφρικανικό και ασιατικό δημιούργημα και ότι η Αθηνά ήταν έγχρωμη, μελαμψή και όχι λευκή. Υποστήριξε ότι αυτό που γνωρίζουμε σήμερα ως Αρχαία Ελλάδα, ήταν ψευδοκατασκευή των λευκών Δυτικοευρωπαίων αποικιοκρατών του 18ου μ.Χ. αιώνα, που αναζητούσαν επιχειρήματα για να δικαιολογήσουν την υποδούλωση και εκμετάλλευση της μαύρης Αφρικής, της μελαμψής Ασίας και της Λατινικής Αμερικής.

Πρόσφατα τη σκυτάλη πήρε ο μετανάστης της Νέας Υόρκης από τη Δομινικανή Δημοκρατία και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον με ειδικότητα την αρχαία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, Νταν-ελ Παντίλα Περάλντα. Ο Περάλντα υποστήριξε ότι ο ολοκληρωτισμός και η θεωρία της υπεροχής της Αρειας φυλής έναντι των μαύρων, των Εβραίων και των άλλων μειονοτήτων που εκμεταλλεύτηκε ο Αδόλφος Χίτλερ, έχουν τις ρίζες τους στον λευκό αρχαίο ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό.

Τόσο ο Μπερνάλ, όσο και ο Περάλντα, στην ουσία προσφέρουν το θεωρητικό υπόβαθρο σ’ αυτούς που επιδιώκουν την υποβάθμιση του απαράμιλλου Ελληνορωμαϊκού πολιτισμού και των επιτευγμάτων του και αρνούνται τη συμβολή του στη δημιουργία του Δυτικού πολιτισμού. Αρνούνται ότι ελάχιστη σχέση έχει με τον απολυταρχισμό ορισμένων αφρικανικών και μεσανατολικών πολιτικών, πολιτιστικών και θρησκευτικών μορφωμάτων. Προφανώς στόχος τους είναι η κατάρρευση των συνόρων της Δύσης για την άναρχη εισβολή των τεράστιων μεταναστευτικών ρευμάτων ξένων πολιτισμών και θρησκειών του Τρίτου Κόσμου, για την εκμετάλλευση της κοινωνικά προστατευτικής φυσιογνωμίας της Ευρώπης, της Αμερικής και της Αυστραλίας, αρχίζοντας από την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ισπανία.

Ακόμη και ο πολέμιος των επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, σε πρόσφατη ομιλία του από το βήμα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, μίλησε στα Αρχαία Ελληνικά και αναφέρθηκε στον Σοφοκλή και την Αντιγόνη για να προβάλει τις αρχές που πρέπει να διέπουν τις αποφάσεις και τις στρατηγικές που οφείλει να υιοθετήσει ο πλανήτης μας.

Πώς θα κάνουμε όμως Φιλέλληνες τους εξαφανισμένους συμπατριώτες μας στο εξωτερικό και πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε φιλικά για την Ελλάδα αισθήματα στους ξένους; Με συντονιστή τον αποτελεσματικό Κωνσταντίνο Βελέντζα, που αποδεδειγμένα έχει να παρουσιάσει συγκεκριμένο σημαντικό έργο, το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας θα μπορούσε να θέσει σε εφαρμογή, σε πρώτο στάδιο, κάτι πολύ απλό και εύκολο.

Θα μπορούσε να προβάλει στις επίσημες ιστοσελίδες των πρεσβειών και των προξενείων μας σε ολόκληρο τον κόσμο την ενημερωτική ιστοσελίδα του «Μουσείου Φιλελληνισμού» και να ζητήσει να κάνουν το ίδιο οι ομογενειακοί και οι κάθε είδους ξένοι φορείς που έχουν σχέσεις με την Ελλάδα. Σε δεύτερο στάδιο θα μπορούσε να διερευνήσει στα ξένα υπουργεία Εξωτερικών, Πολιτισμού, Παιδείας κ.λπ. αλλά και στις ομογενειακές οργανώσεις και επιφανείς ομογενείς και ξένους Φιλέλληνες, τις προοπτικές κοινών δράσεων με το «Μουσείο Φιλελληνισμού», για τον εντοπισμό και ανάδειξη των φιλικών διαθέσεων των ξένων λαών προς την Ελλάδα. Θα πρόκειται για ένα ακόμη θετικό βήμα για την επιβίωση του Ελληνισμού.

Το βραβείο «Lord Byron»

Το Μουσείο Φιλελληνισμού (https://phmus.org/) διαχειρίζεται μία μεγάλη συλλογή 3.000 αντικειμένων τέχνης και ιστορικών κειμηλίων και τεκμηρίων, και διηγείται την εξέλιξη του Φιλελληνισμού από την Αναγέννηση μέχρι σήμερα (https://phmus.org/the-museum/episkepsi-online/).

Τα σημαντικά ετήσια βραβεία του «Lord Byron» απονεμήθηκαν το 2021 στους 1) John Kerry (Τζον Κέρι), γερουσιαστή, πρώην υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, απόγονο του Thomas Winthrop (Τόμας Γουίνθροπ), προέδρου της Φιλελληνικής Επιτροπής της Βοστώνης, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. 2) Jack Lang (Τζακ Λανγκ) πρώην Υπουργό Πολιτισμού και Παιδείας της Γαλλίας και 3) Charles Pictet, πρόεδρο της τράπεζας Pictet και απόγονο της οικογένειας Pictet de Rochemont που υποστήριξε τον Καποδίστρια και το φιλελληνικό κίνημα στην Ελβετία. Τα βραβεία απένειμε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και άλλων επισήμων: https://www.facebook.com/eefshp/videos/295178842199507

Η Εταιρεία Φιλελληνισμού απονέμει επίσης το μετάλλιο «Lord Byron» σε απογόνους Φιλελλήνων που προσέφεραν υπηρεσίες στην Ελλάδα. (https://phmus.org/deltio-typoy-athina-9-ioylioy-2021/) και (https://www.facebook.com/eefshp/videos/1545841152435920). Ετοιμάζει Μνημείο Φιλελληνισμού στο Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας και εξασφάλισε υποτροφία για σπουδές στον Φιλελληνισμό, στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.

* Ο Γιώργος Χατζηιωάννου διετέλεσε Σύμβουλος Τύπου στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στον ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη και στις πρεσβείες Λονδίνου και Μόσχας.