Οι τελευταίες εξελίξεις αναδεικνύουν μια πολιτική των ΗΠΑ που μου θυμίζει τη λαϊκή ρήση: και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο. Γίνεται; Άμα είσαι ΗΠΑ έτσι φαίνεται. Βέβαια αυτή η πολιτική τους δεν είναι καινούργια και το πρόβλημα είναι ότι εμείς δεν το αντιλαμβανόμαστε. ’Η μπορεί να το αντιλαμβανόμαστε και απλώς κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε και βολευόμαστε. Τώρα αναδεικνύεται ότι και οι Ευρωπαίοι βολεύονται με αυτή την πολιτική. Οι ΗΠΑ κάνουν κουμάντο στο ΝΑΤΟ και η Γερμανία στην ΕΕ και έτσι ούτε γάτα ούτε ζημιά.

Παρακολουθώντας τους χαριεντισμούς του κ. Μπλίνκεν και του Τσαβούσογλου το μόνο συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι σε χρόνο ρεκόρ οι ευαισθησίες των ΗΠΑ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την κατάργηση των δημοκρατικών θεσμών και τις χιλιάδες φυλακισμένων στην Τουρκία, όπου κυβερνά ένα καθεστώς «στολισμένο» και με τη συμμετοχή των γκριζολυκότουρκων, τους ναζί της Τουρκίας, τις έκανε γαργάρα. Μου θυμίζει τη στάση των ΗΠΑ που επέβαλαν τη δικτατορία στην Ελλάδα και αργότερα τη δικτατορία του Σαμψών με στόχο την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο. Και τότε «θρηνούσαν» για την κατάργηση της δημοκρατίας και συγχρόνως, όσοι αγωνίζονταν για την αποκατάσταση της δημοκρατίας ήταν υπό το κυνηγητό του FBI ή ακόμα και του υπουργείου Δικαιοσύνης το οποίο τους ανάγκαζε με δικαστικές αποφάσεις να εγγράφονται ως πράκτορες του Ανδρέα Παπανδρέου, με στόχο τη διάλυση των αντιδικτατορικών οργανώσεων. Προσωπικά υπήρξα θύμα αυτής της πολιτικής.

Τώρα πληροφορούμαστε από τον κ. Μπλίνκεν πόσο καλός φίλος είναι η σύμμαχος Τουρκία με την οποία συνεργαζόμαστε θαυμάσια στο Αφγανιστάν και κάτι τέτοια. Είναι να απορεί κανείς με την ταχύτητα που η νέα διοίκηση των ΗΠΑ ενσωματώθηκε στο κατεστημένο της και όλα ξαφνικά είναι μέλι γάλα.

Οι Ευρωπαίοι δείχνουν ενοχλημένοι με την ίδρυση, εν κρυπτώ, από τις ΗΠΑ, τη νέα συμμαχία AUKUS με τους Αυστραλούς και τους Βρετανούς. Δεν είναι γνωστό ακόμα για πόσο καιρό θα είναι ενοχλημένοι ή κάνουν τον ενοχλημένο για παρηγοριά προς τη Γαλλία που έχασε το συμβόλαιο των 56 δισ. δολαρίων. Ο τρόπος που στήθηκε αυτή η νέα συμμαχία δείχνει και πόσο οι ΗΠΑ υπολογίζουν τους Ευρωπαίους, που με δική τους ευθύνη βρίσκονται σε μια κατάσταση σκορποχωρίου. Οι δε Βρετανοί μετά το Brexit ανέλαβαν τον παλαιό καλό ρόλο του αντιπροσώπου των ΗΠΑ στα μέρη μας.

Ας ελπίσουμε ότι οι Ευρωπαίοι θα ξυπνήσουν γρήγορα από τον βαθύ λήθαργο και θα αποφασίσουν επιτέλους να προχωρήσουν στην εμβάθυνση των ευρωπαϊκών θεσμών και την απόκτηση δικής τους κοινής εξωτερικής πολιτικής και του ευρωπαϊκού στρατού. Αλλιώς θα τους αποτελειώσουν οι εξελίξεις που συνοδεύονται και από νέες δυνάμεις του πλανήτη.

Τα μαντάτα για τη χώρα μας δεν είναι και τόσο ευχάριστα. Η Τουρκία έχει πάλι επανέλθει στην παλαιά της τακτική εναντίον της χώρας μας. Μας απειλεί όπως και πριν. Ερμηνεύει το διεθνές θαλάσσιο δίκαιο κατά το δοκούν. Τα νησιά μας, κατά την Τουρκία, δεν διαθέτουν Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), παρά τις πρόνοιες του νόμου για το Δίκαιο της Θάλασσας που ορίζει πως και τα νησιά, χωρίς καμιά εξαίρεση, διαθέτουν τη δική τους ΑΟΖ, και τώρα τελευταία θέλει και την Κύπρο ολόκληρη δική της, ενώ από τους εταίρους μας στην ΕΕ ακούμε συνεχώς καλά λόγια που δεν υποστηρίζονται όμως με πράξεις αναγκαίες και ικανές να τερματίσουν το χαβά της Τουρκίας. Οι ΗΠΑ μέχρι σήμερα παραμένουν και αυτές στα καλά λόγια.

Η Ελλάδα πρέπει να αναβαθμίσει και γρήγορα μάλιστα την αποτρεπτική της ισχύ σε τέτοιο βαθμό, ώστε να είναι σε θέση από μόνη της να αντιμετωπίσει τις επερχόμενες τουρκικές απειλές. Αυτό σημαίνει ότι όποιες ακόμα στρατιωτικές υποδομές προστίθενται να είναι σε ποιότητα που θα εξασφαλίζουν στη χώρα ασφάλεια. Σίγουρα αυτές είναι και πιο δαπανηρές αλλά αυτές οι θυσίες είναι απαραίτητες να γίνουν από τον ελληνικό λαό για να αποφύγουμε τα χειρότερα. Δεν πρέπει δε σε καμία περίπτωση να αναπαυόμαστε σε υποσχέσεις τρίτων.

* Ο Θεόδωρος Στάθης έζησε για χρόνια στις ΗΠΑ. Είναι πρώην βουλευτής Λάρισας με το ΠΑΣΟΚ, ενώ διετέλεσε υφυπουργός Εθνικής Αμυνας, αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού και υπουργός Γεωργίας. Είναι διδάκτωρ του Columbia University και πρόεδρος του Ιδρύματος Μεσογειακών Μελετών.