Αγαπητή Σταυρούλα,

Μεγάλωσα με μία μητέρα που πάντα ήθελε να ελέγχει τα πάντα στη ζωή μου. Οι γονείς μου, χωρισμένοι και ο πατέρας απών. Εκείνη έπαιρνε όλες τις αποφάσεις για μένα, με ποιους θα κάνω παρέα, τι δραστηριότητες θα έχω, τι θα σπουδάσω. Δεν τόλμησα ποτέ να της πάω κόντρα. Είχε περάσει καρκίνο, όταν ήμουν ακόμη στο Δημοτικό και με μεγάλωσε με τον φόβο ότι αν την στεναχωρήσω μπορεί να πεθάνει.

Πέρασα στη Φιλολογία, ύστερα από δική της πίεση, ενώ εγώ ήθελα να σπουδάσω στην Καλών Τεχνών. Υπέφερα από την πρώτη στιγμή σε μια Σχολή που πραγματικά την σιχαινόμουν και η μόνη μου παρηγοριά ήταν τα μαθήματα ζωγραφικής που έκανα, χωρίς να το ξέρει. Τελείωσα το πρώτο έτος με μεγάλη δυσκολία και έκανα συνολικά εφτά χρόνια να πάρω πτυχίο. Τα τελευταία δύο χρόνια, η μητέρα μου ήρθε να ζήσει μαζί μου, «για να με βοηθήσει». Φυσικά μετά το πτυχίο έπρεπε να κάνω και μεταπτυχιακό. Αποφάσισα να φύγω στο εξωτερικό, παρά τις αντιρρήσεις της, με την ελπίδα ότι η απόσταση μεταξύ μας θα μου δώσει την ευκαιρία να αναπνεύσω.

Στην χώρα που πήγα ήταν η πρώτη φορά που ένιωσα ήρεμη και ευτυχισμένη. Παράλληλα με το μεταπτυχιακό, γράφτηκα σε μια σχολή και άρχισα ξανά να ζωγραφίζω. Εκεί γνώρισα τον έρωτα της ζωής μου και αποφασίσαμε να μείνουμε μαζί. Αρχισα να παραδίδω μαθήματα ζωγραφικής σε παιδάκια και ήμουν πραγματικά χαρούμενη. Οταν κατάλαβε ότι σκόπευα να μείνω για πάντα εκεί, άρχισε να με πιέζει περισσότερο από ποτέ. Μου ζητούσε συνεχώς να γυρίσω, μου έλεγε ότι είναι άρρωστη και ότι έχει ανάγκη από βοήθεια, ότι για εμένα θυσίασε τη ζωή της και ότι δεν μπορώ να την παρατήσω μόνη της τη στιγμή που με χρειάζεται περισσότερο.

Δυστυχώς, για ακόμη μια φορά υποχώρησα στις πιέσεις της. Γύρισα, και διορίστηκα ως υπάλληλος σε μία θέση στο Δημόσιο. Με τον αγαπημένο μου χώρισα ένα χρόνο μετά την επιστροφή μου γιατί μου ζητούσε να επιστρέψω κοντά του και δεν ήθελε να αφήσει τη δουλειά του και να έρθει στην Ελλάδα, όπως απαιτούσε η μητέρα μου. Από τότε, έχουν περάσει χρόνια, κι εγώ δεν έχω κάνει ξανά σχέση. Τώρα ζω εγώ μόνη, γιατί η μητέρα μου πέθανε ήσυχη, εμένα όμως με καταδίκασε να ζω στη δυστυχία. Αυτή είναι η ιστορία μου και μακάρι αν την δημοσιεύσετε να βοηθήσει. Ερώτηση δεν έχω.

Χριστίνα

Αγαπητή Χριστίνα,

Πολλοί χαρακτηρίζουμε εύκολα τον γονιό που παραμελεί το παιδί του ως ακατάλληλο ή επικίνδυνο, αλλά δεν κάνουμε το ίδιο για εκείνον που ανακατεύεται συνεχώς στη ζωή του παιδιού του, που του επιβάλει τα θέλω του, που το αναγκάζει εκβιαστικά να υποχωρεί στις απαιτήσεις του, που το «προστατεύει» από οτιδήποτε μπορεί να το πληγώσει, να το βλάψει ή να το ταλαιπωρήσει. Κι όμως, κι αυτός ο γονιός, όσο καλές προθέσεις κι αν έχει, είναι το ίδιο επικίνδυνος για το παιδί του. Το παιδί του νιώθει αδύναμο να αποφασίσει για τη ζωή του, καταπιεσμένο γιατί εκπληρώνει επιθυμίες άλλων και όχι δικές του, μεγαλώνει χωρίς εμπιστοσύνη στον εαυτό του, με το φόβο ότι αν δεν συμμορφωθεί στις απαιτήσεις του γονιού του, θα χάσει την αγάπη του.

Ομως, παρ’ όλο που η ευθύνη των γονιών είναι μεγάλη για τον τρόπο που μεγαλώνουν τα παιδιά τους, όπως και για τον τρόπο που εκείνα αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες της ζωή τους, άλλη τόση ευθύνη έχουν τα ίδια τα παιδιά, όταν πια γίνουν ενήλικα άτομα.

Είναι εύκολο να κατηγορεί ένας ενήλικας τους γονείς του για όλα τα προβλήματά του, γιατί έτσι αποφεύγει να ρίξει ευθύνες στον εαυτό του, πράγμα που μπορεί να είναι περισσότερο επώδυνο. Γιατί η συνειδητοποίηση της προσωπικής ευθύνης για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται κανείς ή για  τα συναισθήματα τα οποία βιώνει, συνεπάγεται και την επιθυμία για αλλαγή, την ανάγκη για ανάληψη δράσης. Κι αυτό μερικές φορές μπορεί να είναι πολύ πιο δύσκολο από το να μένει κανείς στα ίδια, στα οικεία, ακόμη κι αν δεν νιώθει καλά μέσα σε αυτά. Αν όμως, φταίει κάποιος άλλος, τότε μπορεί κανείς να αποδεχτεί πιο εύκολα τη δυστυχία του, την μοίρα του.

Η λύση σε αυτές τις περιπτώσεις ίσως είναι η ψυχοθεραπεία ή η βοήθεια από ειδικό που θα βοηθήσει να προχωρήσει κανείς σε μια ζωή πιο ευτυχισμένη και πιο ελεύθερη από τον ψυχικό πόνο. Η αποδοχή της προσωπικής ευθύνης είναι πολλές φορές λυτρωτική και οδηγεί στην ολοκλήρωση.

Είναι πολύ σημαντικό για τον καθένα από εμάς να μπορεί να ξεφύγει από το παρελθόν και να προχωρήσει με τη ζωή του. Προϋπόθεση εκτός από την ανάληψη των προσωπικών ευθυνών είναι και η συγχώρεση των γονιών, στις περιπτώσεις εκείνες τουλάχιστον που είχαν καλές προθέσεις. Ο θυμός που μένει μέσα μας μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να γίνει περισσότερο επιβλαβής από ό,τι τα γεγονότα που μας πλήγωσαν. Η συγχώρεση και η αποδοχή φέρνουν γαλήνη και είναι βασική προϋπόθεση για την προσωπική ευτυχία.