Το Ελληνικό Προξενείο της Νέας Υόρκης παρουσιάζει την σπάνια έκθεση «Figure and Form – Φιγούρα και Φόρμα», από τις 16 Δεκεμβρίου του 2021 μέχρι τις 20 Ιανουαρίου του 2022, δυο Ελληνοαμερικανών εικαστικών παλαιάς και νεώτερης γενιάς, με δυο κοινά χαρακτηριστικά. Γεννήθηκαν και οι δυο στην Ελλάδα, αλλά εγκαταστάθηκαν από νεαρή ηλικία στην Νέα Υόρκη και επιπλέον η ανάγκη και των δυο να επιδείξουν δυναμικά το ταλέντο τους, επιβεβαιώθηκε μέσα από ιδιότυπες συγκυρίες.

Ο σημαντικός και καταξιωμένος ζωγράφος Νάσος Δάφνης, ο οποίος απεβίωσε το 2010 σε ηλικία 96 ετών κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε στον Στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου κατά τη διάρκεια της θητείας του, του ζητήθηκε να χρησιμοποιήσει τις ζωγραφικές δεξιότητές του για πρακτικούς σκοπούς, δημιουργώντας καμουφλάζ για χρήση σε τεράστιους ανάγλυφους στρατιωτικούς χάρτες. Ζωγραφίζοντας αυτά τα καμουφλάζ, ο Δάφνης ανέπτυξε τη χαρακτηριστική «επιπεδότητα», που αργότερα εφάρμοσε στους αφηρημένους γεωμετρικούς του πίνακες.

Ο Γιώργος Πετρίδης, 58 ετών σήμερα, μετά από σπουδές στο Harvard και στο Stanford University και μια εξαιρετικά επιτυχημένη και διακριτή καριέρα στην Wall Street, υιοθέτησε μια τολμηρή στάση αποκαλύπτοντας το πεδίο καλλιτεχνίας μέσα του, προκειμένου να οικοδομήσει την προσωπική του ευτυχία, μέσα από το ευφρόσυνο συναίσθημα της φροντίδας της ψυχής του και όχι την άνοδο ή την πτώση του Dow Jones.

Με επιμελητή της έκθεσης τον Paul Laster και υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Ελευθερίας Γκούφα, η παρουσίαση των έργων τους στο Ελληνικό Προξενείο, έχει σημειώσει πολύ μεγάλη επιτυχία, καθώς οι οργανωτές κατάφεραν τα έργα των δυο καλλιτεχνών να βρίσκονται σε έναν διαρκή αφηρημένο και εξπρεσιονιστικό διάλογο, που διεγείρει την φαντασία του θεατή και του επιτρέπει να διακρίνει μέσω της φυσικότητας των έργων, τις δυνατότητες των δυο καλλιτεχνών να μαγεύουν τον κόσμο, χωρίς να τον εγκαταλείπουν.

Οπως σχολιάζει ο Paul Laster, «ακολουθώντας μια παραδοσιακή προσέγγιση της εικονιστικής γλυπτικής, ο Πετρίδης εξορύσσει το παρελθόν για να δημιουργήσει κάτι νέο, ενώ ο Δάφνης μέσω της ζωγραφικής του ενότητας -Pixel Fields/Aegean Series, αξιοποίησε τη νέα τεχνολογία για να ενημερώσει τη μοντερνιστική αφαίρεση. Οι γλυπτικές μορφές του Πετρίδη έχουν γεννηθεί με οξυδέρκεια από την αρχέγονη λάσπη των αρχαίων πολιτισμών και έχουν τροποποιηθεί μέσα από τα χέρια του καλλιτέχνη. Αντιθέτως ο Δάφνης με τη δική του ιδιαίτερη ζωγραφική διαδικασία συνδύασε έξυπνα τα γραφικά που δημιουργήθηκαν από έναν υπολογιστή Atari St.».

Νάσος Δάφνης: Από τις όμορφες παιώνιες, στα ψηφιακά τοπία

Ο Νάσος Δάφνης (1914-2010), ήταν Ελληνοαμερικανός ζωγράφος της αφηρημένης τέχνης και κατά δεύτερο λόγο γλύπτης και καλλιεργητής παιωνίων (όμορφα αγριολούλουδα). Γεννήθηκε στις Κροκεές Λακωνίας και μετανάστευσε σε νεαρή ηλικία, το 1930, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, όπου πήρε σύντομα την αμερικανική υπηκοότητα, γι’ αυτό και κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε στον Στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών, από το 1942 έως το 1945. Παρά το ότι ο Δάφνης θεωρείται γενικά αυτοδίδακτος καλλιτέχνης, στην πραγματικότητα επεδίωξε κάποια τυπική εκπαίδευση. Μετά τη στρατιωτική του θητεία, εκπαιδεύθηκε στη σχολή «Art Students League of New York», στο Μανχάταν. Από το 1949 μέχρι το 1951 σπούδασε στο Παρίσι. Το 1951 και το 1952 συνέχισε τις σπουδές του στο Κρατικό Ιδρυμα Τέχνης στη Φλωρεντία της Ιταλίας. Το 1952 επέστρεψε ξανά για λίγο στο Παρίσι για πρόσθετες μελέτες. Το καλλιτεχνικό στιλ του Δάφνη εξελισσόταν σε όλη τη σταδιοδρομία του. Ξεκίνησε ως ρεαλιστής, αλλά μετά τον πόλεμο, προχώρησε σε βιομορφικές μορφές με σουρεαλιστικές επιρροές. Μέρος της έμπνευσής του προήλθε από ένα βοτανικό του χόμπι: να υβριδίζει παιώνιες.

Στον Κούρο (Kouros), μια ομάδα σπανίως εκτιθέμενων καμβάδων και υδατογραφιών από το 1947-1948, ασχολείται με οργανικές, λουλουδένιες και υποθαλάσσιες μορφές, σε ποιητικές συνθέσεις φωτεινών χρωμάτων. Σε ένα από τα δυνατότερα έργα -που έχει τον τίτλο «Hybridization»- τα φύλλα και τα στελέχη των φυτών, λουσμένα σε ένα λαμπερό φως, είναι όμορφα κλειδωμένα σε μια αρμονική ισορροπία σχημάτων και αποχρώσεων. Οταν το 1950, ο Δάφνης ταξίδεψε πίσω στην Ελλάδα, το σκληρό, καθαρό φως άρχισε να αλλάζει την αντίληψή του για τα κτίρια και τις μορφές γύρω του. Οι δομές απλοποιήθηκαν και έγιναν γεωμετρικά επίπεδα καθαρού χρώματος. Ακολουθώντας αυτή την προτροπή από τη φύση, ο Δάφνης ανέπτυξε τη θεωρία των επιπέδων χρώματος και επικεντρώθηκε στη γεωμετρική αφαίρεση με μια περιορισμένη παλέτα χρωμάτων με μόνο μαύρο, λευκό και τα βασικά χρώματα. Αυτό έγινε το χαρακτηριστικό του ύφος και τα έργα αυτά συχνά είναι ζωγραφισμένα στο στιλ απότομων ορίων (Hard-edge painting) της γεωμετρικής αφαιρέσεως κάτι το οποίο περιγράφηκε επίσης ως «abstract imagist», ένας όρος που γεννήθηκε από μια έκθεση του 1961 στο Μουσείο Γκούγκενχαϊμ της Νέας Υόρκης, που είχε τίτλο «American Abstract Expressionists and Imagists».

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 το στιλ του Δάφνη εξελίχθηκε και πάλι, καθώς άρχισε να ενσωματώνει νέες μορφές της τεχνολογίας των υπολογιστών στο έργο του. Επεκτείνοντας την παλέτα χρωμάτων του, ενσωμάτωσε επίσης μερικά επιπλέον χρώματα. Η εφαρμογή γραφικών που δημιουργούνται από υπολογιστή και η χρήση του Atari ST από τον Δάφνη για την ανάπτυξη των ριζοσπαστικών ψηφιακών τοπίων του μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητή ως πρόδρομη τάση προς τα νέα μέσα. Το 1969 η City Walls, Inc. ανέθεσε στον Δάφνη μια τοιχογραφία στη γωνία της 26ης Οδού με τη Λεωφόρο Μάντισον στη Νέα Υόρκη. Το ίδιο έγινε το 1971 στο δυτικό τέρμα της 47ης Οδού. Αμφότερες ήταν από τις πρώτες εγκαταστάσεις δημόσιων τοιχογραφιών της City Walls, Inc. στην πόλη, καθώς το σχετικό πρόγραμμά της διήρκεσε από το 1971 έως το 1980. Ωστόσο, καμιά από τις δύο αυτές τοιχογραφίες του Δάφνη δεν σώζεται σήμερα.

Μετά τον θάνατο του καλλιτέχνη σε ηλικία 96 ετών στο Πρόβινσταουν της Μασαχουσέτης, η Γκαλερί Richard Taittinger ανακοίνωσε τον Αύγουστο του 2015 την αποκλειστική αντιπροσώπευση του έργου του Νάσου Δάφνη. Σήμερα τα έργα του Νάσου Δάφνη βρίσκονται διάσπαρτα στις μόνιμες συλλογές 20 σημαντικών δημόσιων ιδρυμάτων τέχνης, μεταξύ των οποίων: Μουσείο της Βαλτιμόρης, Μουσείο του Μπρούκλιν, Νέα Υόρκη, Ινστιτούτο Αμερικανικής Τέχνης Butler, Γιάνγκσταουν, Οχάιο, Μουσείο Γκούγκενχαϊμ, Νέα Υόρκη, Μουσείο Χίρσχορν, Ουάσιγκτον, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη, Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης Νέα Υόρκη, Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Νέα Υόρκη, Μουσείο Τέχνης του Σιάτλ, Μουσείο Whitney στη Νέα Υόρκη κ.λπ. Μερικές από τις διακρίσεις που επιδαψιλεύθηκαν στον Νάσο Δάφνη κατά τη μακρόχρονη σταδιοδρομία του, ήταν οι ακόλουθες: Βραβείο Ιδρύματος Φορντ (1962), Βραβείο Πίτσμπεργκ (1966), Βραβείο Εθνικού Ιδρύματος Τεχνών και Γραμμάτων (1966), Βραβείο Μουσείου του Μπόκα Ρατόουν (Φλόριντα, 1971), Υποτροφία Γκούγκενχαϊμ (1977), Βραβείο Ιδρύματος Πόλοκ-Κράσνερ (1986), Βραβείο Ιδρύματος Francis J. Greenburger (1986), Βραβείο του Richard A. Florsheim Art Fund (1992), Βραβείο Επιτευγμάτων στην Τέχνη του Μουσείου Τέχνης του Κουίνς (1999).

Πηγή: Wikipedia

Γιώργος Πετρίδης: Από την Wall Street στην φιλόξενη ευτυχία της Τέχνης

Ο Γεώργιος Πετρίδης γεννήθηκε το 1964 στην Αθήνα σε μια οικογένεια καλλιτεχνών και επιχειρηματιών. Η ανατροφή του στην Αθήνα και στην Νέα Υόρκη, σε συνδυασμό με τις αρχικές πανεπιστημιακές του σπουδές στο Harvard, στην Αρχαία Ελληνική και Λατινική Λογοτεχνία, καλλιέργησαν σε μεγάλο βαθμό την ελληνικότητά του, η οποία είναι κυρίαρχη σε όλα τα έργα του που εκφράζουν το πάθος του για την αρχαία ελληνική γλυπτική. Μετά το μεταπτυχιακό του στο Stanford στα Οικονομικά, ξεκίνησε την σταδιοδρομία του στην Wall Street, «σε μια απρόθυμη παράκαμψη στον Κόσμο των επιχειρήσεων», όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο καλλιτέχνης, χωρίς να εγκαταλείψει την καλλιτεχνική του εκπαίδευση, την οποία συνέχισε με επισκέψεις σε μουσεία και γκαλερί σε όλο τον Κόσμο, ενώ παράλληλα παρακολουθούσε μαθήματα σχεδίου, ζωγραφικής και γλυπτικής, για πολλά  χρόνια στο New York Studio School of Drawing, Painting and Sculpture, και από το 2017 στο Παρίσι, στην Academie de la Grande Chaumiere,  καλλιτεχνική κοιτίδα σημαντικών γλυπτών του 20ού αιώνα.

Η καλλιτεχνική του γλώσσα, συνδέθηκε αρχικά με την ζωγραφική, από την οποία παραιτήθηκε μετά από λίγο, δίνοντας προβάδισμα στην γλυπτική, που τον κατέλαβε σαν ένα ξέσπασμα ευφορίας, για κάτι που ήταν λιμνασμένο μέσα του και περίμενε την κατάλληλη στιγμή να εκτονωθεί. Ο Γιώργος Πετρίδης, άρχισε να εφαρμόζει τα χαρακτηριστικά της ελληνικής γλυπτικής, για να διερευνήσει και να κατανοήσει τους ανθρώπους, αναζητώντας την ομορφιά στις ατέλειές τους, γεφυρώνοντας έτσι το «χάσμα» του χρόνου, και υπενθυμίζοντας πως η ανάμνηση του παρελθόντος, συνεχίζει να αλληλεπιδρά και να συνομιλεί με έναν σύγχρονο τρόπο στο παρόν.

Η σειρά «Ελληνικές Κεφαλές», η οποία αποτελείται από πέντε γλυπτά πολύ μεγάλης διάστασης είναι γέννημα αυτής της συνομιλίας. Οι «Ελληνικές Κεφαλές» δημιουργήθηκαν για την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση και η θεματική της είναι επικεντρωμένη σε μια «γλυπτική αφήγηση» βασισμένη στην ελληνική Ιστορία, που ξεκινά από την Κλασική Εποχή και την Ελληνιστική Περίοδο, στη συνέχεια παρουσιάζει τις ηρωίδες της Ελληνικής Επανάστασης, αλλά και τη φρικιαστική δεκαετία του ’40, που σημαδεύτηκε από τη ναζιστική Κατοχή και τον Εμφύλιο Πόλεμο. Τέλος μια κεφαλή με συμβολισμό στο παρόν, αναπαριστά ένα «παιδί που ατενίζει το μέλλον».

Ο τρόπος που ζωγραφίζει τα γλυπτά του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως εξπρεσιονιστικός, ενώ η διαδικασία του αφορά πάντα την «αναζήτηση της εικόνας» και όχι την «δημιουργία της», κάτι που προκύπτει και από την  διαδικασία της δουλειάς του που χρησιμοποιεί ζωντανά μοντέλα, τα οποία στην πορεία εγκαταλείπει και συνεχίζει την φόρμα από την φαντασία και την μνήμη χρησιμοποιώντας υλικά, όπως πηλό, γύψο και άλλα τα οποία βρίσκει κανείς στα εργοτάξια.

Οπως τα περιγράφει ο ζωγράφος Γιώργος Ρόρρης: «Τα έργα του ήταν συνωστισμένα μέσα του και πρόβαλαν πρόχειρα, άγρια θαρρείς, χωρίς περιποίηση, χωρίς φινίρισμα. Δεν είχαν ώρα για τέτοια! Η επόμενη φόρμα  ήταν σε αναμονή. Η σειρά της ερχόταν στο φως. Να αναδυθεί από τα χέρια του δημιουργού που το διαμορφώνει και το κάνει ορατό σχήμα. Και μετά άλλο ένα. Και ένα άλλο… Με την πρώτη ματιά, υπάρχει ένα παράδοξο στην περίπτωση του Πετρίδη. Εάν κάποιος δει τα έργα του επιφανειακά, περιμένοντας από έναν κοσμοπολίτη Νεοϋορκέζο φινιρισμένη και γυαλιστερή τέχνη, δεν θα δει παρά μόνο το οικείο με την φύση του αστικό τοπίο της πόλης και μαζί την συναισθηματική απόσταση από την δουλειά που ασκούσε για πολλά χρόνια. Η ψυχή του αντανακλάται στο έργο του, είναι ακατάβλητη και ανεξέλεγκτη. Οι μορφές του μυρίζουν χώμα, πηλό, βροχή. Η φωτιά και ο κλίβανος τους έδωσε την τελική εμφάνιση. Είναι ειδώλια προϊστορίας. Συναντάμε τέτοια αγαλματίδια στις προθήκες των αρχαιολογικών μουσείων, και συγκινούμαστε πάντα από τις προσπάθειες αυτών των ανθρώπων να δαμάσουν το υλικό. Μια πρωτόγονη μη ολοκληρωμένη προσπάθεια, αν την συγκρίνουμε με την εξέλιξη της Τέχνης, αλλά πόσο αναγκαία και ελπιδοφόρα! Σαν τα πρώτα βήματα των προγόνων μας, τρεμουλιαστά, διστακτικά, αλλά με τον σπόρο του μέλλοντος μέσα τους, να καραδοκεί. Οταν τα βλέπουμε αναγνωρίζουμε κάτι δικό μας! Ο Πετρίδης στράφηκε προς αυτήν την κατεύθυνση, σχεδόν ενστικτωδώς, και άρχισε να διαμορφώνει τον δικό του πηλό προσθέτοντας χρώματα σε αυτόν. Γήινα χρώματα, κόκκινη ώχρα, σιένα, μαύρο, δημιουργώντας στερεές αρμονίες. Ετσι τα έργα μοιάζουν με ειδώλια που μόλις ήρθαν στο φως από ένα αρχαιολογικό εργαλείο, γεμάτο με λάσπη και χώμα, ή μοιάζουν με ανθρώπους  που έγιναν μνημεία για πάντα από τη λάβα του Βεζούβιου στην Πομπηία. Ισως  εμφανιστούν σταδιακά αλλαγές στα έργα του. Προς το παρόν μας καλούν να χαρούμε μέσα από την μορφή τους, νιώθοντας τα συναισθήματα που αναβλύζουν  από την αθωότητά τους».

Ο Γιώργος Πετρίδης έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις στην Νέα Υόρκη την Αθήνα, το Λονδίνο, το Ντουμπάι, το Μονακό και την Μύκονο. Το βιβλίο «Γιώργος Πετρίδης: Πρόσφατα έργα, 2019-2021» διατίθεται δωρεάν σε μορφή PDF στον ιστότοπο του καλλιτέχνη, ενώ μπορείτε να ζητήσετε ένα έντυπο αντίγραφο στο [email protected].).

Πληροφορίες για τον καλλιτέχνη: www.petrides.art ή στο [email protected]