Στην Ευρωπαϊκή Ενωση έχουμε εκλογές για ευρωβουλευτές και για κάποιους αξιωματούχους, ενώ στις ΗΠΑ θα έχουμε τις προεδρικές εκλογές. Αυτό που δεσπόζει μέχρι τώρα, ιδίως στις ΗΠΑ, είναι τα χρήματα που προσπαθούν να μαζέψουν οι διάφοροι υποψήφιοι από τους «γενναιόδωρους» χορηγούς. Μόνον σε ένα βραδινό γεύμα συγκεντρώθηκαν στο μεν ένα, του Μπάιντεν, 25 εκ. δολάρια στο δε άλλο, του Τραμπ, 50 εκ. δολάρια!

Μην φανταστείτε ότι σε αυτά τα γεύματα συγκεντρώθηκαν οι πεινασμένοι της Νέας Υόρκης για να απολαύσουν το γευστικό πιάτο των χιλιάδων δολαρίων. Σε αυτά τα γεύματα παίρνουν μέρος οι μεγάλες εταιρείες, οι οποίες αγοράζουν τα προϊόντα των πολιτικών σε τιμές ευκαιρίας. Πρόκειται για προϊόντα που αφορούν στις δεσμεύσεις των πολιτικών για διευκολύνσεις προς τις εταιρείες. Με τον τρόπο αυτό οι πολιτικοί, για να εξυπηρετήσουν τις δικές τους ανάγκες, δηλαδή της εκλογής ή επανεκλογής τους, επιτυγχάνουν τις προκαταβολές των εκατομμυρίων δολαρίων από τις εταιρείες, που τους είναι απαραίτητες για να κάνουν γνωστές στους ψηφοφόρους τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις τους.

Θα αναφέρω, εκ νέου, τα αποτελέσματα της μελέτης του καθηγητή του Χάρβαρντ Lawrence Lessing που έκανε για λογαριασμό του οργανισμού Safra περί ηθικής, του ιδίου Πανεπιστημίου, και αφορούν στα ποσά για την εκλογή του κάθε αντιπροσώπου στο Κογκρέσο -120 χιλιάδες δολάρια- που διέθεσαν φαρμακευτικές και χημικές εταιρείες σε κάποιες προηγούμενες εκλογές. Η απόδοση του κεφαλαίου που «επένδυσαν» οι εταιρείες αυτές ήταν 220 δολάρια για κάθε δολάριο που επένδυσαν. Γι’ αυτό, άλλωστε, αναφέρω παραπάνω, ότι οι εταιρείες αγοράζουν δεσμεύσεις πολιτικών σε τιμές ευκαιρίας. Σε παλαιότερο άρθρο μου είχα αναφέρει και τα στοιχεία του ΟΗΕ σχετικά με το μαύρο χρήμα που παράγεται στον πλανήτη ετησίως. Αυτό το ποσό ανέρχεται σε 1,5 τρισ. δολάρια, από το οποίο το 1 τρισ. δολάρια χρησιμοποιείται για την εξαγορά κυβερνητικών αξιωματούχων!

Δεν ισχυρίζομαι ότι οι πολιτικοί πουλάνε μελλοντικές δεσμεύσεις μόνον προς εταιρείες. Πουλάνε και προσωπικές δεσμεύσεις προς τους ψηφοφόρους με αντάλλαγμα την ψήφο τους, τις οποίες κάνουν γνωστές προς αυτούς κάνοντας χρήση, φυσικά, των χορηγιών σε χρήμα και σε είδος που εισπράττουν προκαταβολικά από τις «φιλάνθρωπες» εταιρείες χορηγούς.

Στις ΗΠΑ μια δέσμευση που συνεχώς επαναλαμβάνεται στις μέρες μας από τον Τραμπ προς τους ψηφοφόρους είναι η «make America great again» (για να κάνουμε την Αμερική ξανά μεγάλη). Πολύ θα ήθελα να γνωρίζω το συγκεκριμένο περιεχόμενο αυτής της δέσμευσης. Μου θυμίζει τις δεσμεύσεις του κ. Τσίπρα προς τους ψηφοφόρους: «Θα καταργήσω το μνημόνιο με ένα νόμο και ένα άρθρο» και αντί της κατάργησής του, ερχόμενος στην εξουσία σε συνεργασία με τον κ. Πάνο Καμμένο, του κόμματος Ανεξάρτητοι Ελληνες (οι οποίοι, πριν αλέκτωρ λαλήσει, από ανεξάρτητοι έγιναν εξάρτημα του κ. Τσίπρα) φόρτωσε την Ελλάδα με ένα τρίτο δυσβάστακτο μνημόνιο, βάζοντας, συγχρόνως, σε υποθήκη τα περιουσιακά στοιχεία του ελληνικού κράτους.

Στην Ελλάδα δεν πάμε πίσω από τέτοιου είδους δεσμεύσεις πολιτικών προς ψηφοφόρους. Τελευταία ο αρχηγός της Ελληνικής Λύσης κ. Βελόπουλος δεσμεύεται προς τους συνταξιούχους ψηφοφόρους ότι θα αυξήσει τις συντάξεις τους στις 3 έως τις 4 χιλιάδες ευρώ το μήνα! Ο κ. Κασσελάκης βαδίζει στο δρόμο που χάραξε ο κ. Τσίπρας. Σε κάθε περίπτωση οι μόνες δεσμεύσεις που τηρούνται στο ακέραιο από τους πολιτικούς είναι αυτές προς τους χορηγούς τους. Εδώ η αξιοπιστία τους, δηλαδή η εξάρτησή τους, πρέπει να είναι δεδομένη για να είναι υπαρκτή και η ελπίδα της επανεκλογής τους.

Από το κάδρο δεν πρέπει να αγνοήσουμε τον ρόλο του ψηφοφόρου. Αυτός είναι προσαρμοσμένος στο πολιτικό σύστημα. Είναι εθισμένος στο μότο: «άμα δεν έχεις μπάρμπα στην κορώνη δεν μπορείς να έχεις και ελπίδα» και επομένως κάνει ό,τι είναι δυνατόν να διαθέτει τέτοιο μπάρμπα και δεν έχει άδικο. Ετσι λειτουργεί αυτό το σύστημα που το αποκαλούν, κιόλας, και δημοκρατία. Για το λόγο αυτό προσδένονται, αναγκαστικά, και στο άρμα κάθε πολιτικού που έχει προοπτικές να εκλεγεί. Το είπαμε και άλλη φορά: «Ο καθένας για πάρτη του».

Η παραπάνω εικόνα απεικονίζει τα χαρακτηριστικά του πολιτικού συστήματος, που δεν διαφέρουν καθόλου από την αγορά της προσφοράς και της ζήτησης. Για το λόγο αυτό, επειδή τα λεφτά παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε όλο αυτό το παιχνίδι, πρέπει να αφαιρεθεί το χρήμα από την πολιτική. Αλλά αυτό είναι αδύνατον να συμβεί όσο οι ανάγκες των πολιτικών, δηλαδή της εκλογής ή της επανεκλογής τους, παραμένουν αμετάβλητες. Αρα, οι πολιτικοί αξιωματούχοι πρέπει να αναδεικνύονται δια άλλου τρόπου και όχι διά της εκλογής. Τον δρόμο της δημοκρατίας τον έδειξαν οι πρόγονοί μας (βλ. «Δούρειος Ιππος της Δημοκρατίας», εκδόσεις Αμμων ή «A Therapy for Dying Democracies», published by Dorrance Co). Είναι ο μόνος δρόμος για να απαλλαγεί ο πολιτικός από τους ψηφοφόρους και ο ψηφοφόρος από τον μπάρμπα στην Κορώνη! Είναι κάτι που επιθυμούσε να γίνει και ο Χαρίλαος Τρικούπης, ώστε η Ελλάδα να πάει μπροστά.

* Ο Θεόδωρος Στάθης έζησε για χρόνια στις ΗΠΑ. Είναι πρώην βουλευτής Λάρισας με το ΠΑΣΟΚ, ενώ διετέλεσε υφυπουργός Εθνικής Αμυνας, αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού και υπουργός Γεωργίας. Είναι διδάκτωρ του Columbia University και πρόεδρος του Ιδρύματος Μεσογειακών Μελετών.