ΛΕΥΚΩΣΙΑ. Γεμάτη και απαιτητική είναι η πολιτική ατζέντα του 2023, από την οποία ξεχωρίζουν ασφαλώς οι Προεδρικές Εκλογές της 5ης Φεβρουαρίου.
Η επικείμενη εκλογική διαδικασία ενδεχομένως να δρομολογήσει ανατροπές στον πολιτικό χάρτη, ενδεχομένως και την κομματική ζωή στη νήσο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, και ανεξαρτήτως αποτελέσματος, η κάλπη του Φεβρουαρίου σηματοδοτεί το τέλος της δεκαετούς διακυβέρνησης του Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος αποσύρεται από την ενεργό πολιτική μετά από τέσσερις και πλέον δεκαετίες.
Πέραν όμως της Κύπρου, το 2023 θα είναι χρονιά εκλογών σε Ελλάδα και Τουρκία, συνεπώς, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό πολλά θα εξαρτηθούν από την επόμενη πολιτική μέρα που θα χαράξει, κυρίως στην Τουρκία.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί ένα ασφυκτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εκ των πραγμάτων θα κινηθούν όλοι πρωταγωνιστές. Ειδικά για το Κυπριακό τα δεδομένα είναι απαισιόδοξα, αφού ουσιαστικά μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντάνα το καλοκαίρι του 2017 δεν υπήρξε οποιαδήποτε εξέλιξη.
Απεναντίας, η άτυπη διάσκεψη για την Κύπρο που έγινε τον Απρίλιο του 2021 στη Γενεύη, όχι μόνον συντήρησε το αδιέξοδο αλλά επιβεβαίωσε με τον πλέον επίσημο τρόπο το χάσμα μεταξύ των θέσεων των πλευρών, αφού η Τουρκία έβαλε στο τραπέζι θέμα λύσης δύο κυρίαρχων κρατών. Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι δεν θα υπάρξει κάποια δραστική πρόοδος αλλά την ίδια στιγμή η προσοχή στρέφεται στην αποτροπή επιδείνωσης των δεδομένων.
Ο ξένος παράγοντας, και δη ο αμερικανικός, επενδύουν τα μέγιστα στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η ενέργεια στις προσπάθειες για αναζήτηση λύσης στο Κυπριακό, το οποίο αντιλαμβάνονται ως ένα κομμάτι του ευρύτερου γεωπολιτικού παζλ της Ανατολικής Μεσογείου.
Στο ενεργειακό κομμάτι η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει το πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη και νέες γεωτρήσεις αναμένεται να γίνουν το 2023, ενώ, θα πρέπει να υπάρξει και η οριστικοποίηση της συμφωνίας για το πλάνο εκμετάλλευσης του κοιτάσματος στο «Αφροδίτη». Όλα αυτά με φόντο την ενεργειακή κρίση που μαστίζει την Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία βρίσκεται μπροστά στον φιλόδοξο στόχο για απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια.
Περίοπτη θέση στην πολιτική ατζέντα του 2023 έχει η πορεία υλοποίησης μιας σειράς μεταρρυθμίσεων, τόσο στην τοπική αυτοδιοίκηση, όσο κυρίως στον τομέα της δικαιοσύνης και αλλού. Το 2022 τέθηκαν οι βάσεις σε νομοθετικό επίπεδο και πλέον τα πράγματα παίρνουν το δρόμο τους.
Σε ό,τι αφορά την τοπική αυτοδιοίκηση, το 2023 θα είναι η τελική ευθεία για μετάβαση στη νέα εποχή, που θα αρχίσει τον Ιούνιο του 2024 όταν και θα διεξαχθούν οι επόμενες δημοτικές εκλογές.
Πρόκληση για το 2023 αποτελεί ασφαλώς το μεταναστευτικού, το οποίο παρά τα σημαντικά βήματα που έγιναν τα τελευταία χρόνια, παραμένει μια ασύμμετρη απειλή για την Κύπρο, εξαιτίας της έκτασης και της πολυπλοκότητάς του. Οι διαδικασίες έγιναν πιο πρακτικές και αποτελεσματικές, γεγονός που οδήγησε στο δραστικό περιορισμό του φαινομένου των εικονικών φοιτητών και των εικονικών γάμων.
Οι συμφωνίες με τρίτες χώρες, η σύσταση Γραφείου Επιστροφών και η αύξηση των δικαστών του Διοικητικού Δικαστηρίου, οδήγησε σε αύξηση του επαναπατρισμού παράτυπων μεταναστών το 2022 και στην επίσπευση των διαδικασιών και των αποφάσεων. Ωστόσο, παρά την αύξηση της χωρητικότητας των Κέντρων Φιλοξενίας και Υποδοχής, οι μαζικές αφίξεις μεταναστών, κυρίως από την Τουρκία, συντηρούν το πρόβλημα, το οποίο εξελίσσεται σε μάστιγα.
Το 2023 θα εισαχθούν νέα μέτρα για κλείσιμο της «τρύπας» στην Πράσινη Γραμμή, όπως η επέκταση των φυσικών εμποδίων, η τοποθέτηση καμερών και η επιτήρηση με επιπλέον ειδικούς αστυνομικούς.