ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Το τελευταίο από τα πολυάριθμα βιβλία -με πολλά ακόμη να ακολουθούν- σχετικά με την εποχή ή το φαινόμενο Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο μια κριτική στη «The New York Times» αποκάλεσε «πλούσια σε λεπτομέρειες ιστορία της κυβέρνησης Τραμπ», θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τον εκδοτικό οίκο Doubleday. Με τίτλο «Αυτός που Διχάζει: ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο, 2017-2021» («The Divider: Trump in the White House, 2017-2021») γράφτηκε από τους βετεράνους πολιτικούς συγγραφείς της Ουάσιγκτον, Πίτερ Μπέικερ (Peter Baker) και Σούζαν Γκλάσερ (Susan Glasser).

Ο Ντέιβιντ Γκρίνμπεργκ (David Greenberg), καθηγητής Ιστορίας και Σπουδών Δημοσιογραφίας και Μέσων Ενημέρωσης στο Πανεπιστήμιο Rutgers, και ο Τζέικομπ Σ. Χάκερ (Jacob S. Hacker), καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Yale, άσκησαν κριτική στο βιβλίο για τη «The New York Times» και την «The Washington Post», αντίστοιχα.

«Το βιβλίο είναι η πιο ολοκληρωμένη και λεπτομερής περιγραφή της προεδρίας Τραμπ που έχει δημοσιευτεί μέχρι σήμερα», έγραψε ο Χάκερ, ενώ ο Γκρίνμπεργκ χαρακτήρισε το βιβλίο «πλούσια σε λεπτομέρειες ιστορία της κυβέρνησης Τραμπ».

Ο Χάκερ θίγει όσα είναι ήδη γνωστά και στη συνέχεια γράφει ότι «σε αυτό το πλούσιο πραγματολογικό πλαίσιο, οι Μπέικερ και Γκλάσερ προσθέτουν φρέσκες και συχνά ανησυχητικές ιστορίες, οι οποίες βασίζονται εν μέρει στις περισσότερες από 300 συνεντεύξεις που πήραν».

Εγραψε επίσης ο Χάκερ ότι «η θέση του βιβλίου των Μπέικερ και Γκλάσερ δεν είναι πρωτότυπη, αν και συγκεκριμένη: ο Τραμπ αποτελεί μοναδική απειλή για την αμερικανική δημοκρατία. Η απειλή αυτή μετριάστηκε από την ανικανότητά του, την ανικανότητα πολλών στους οποίους στηρίχθηκε και την αντίσταση πολλών άλλων – μερικών με αρχές, μερικών με ιδεοληψίες, μερικών με αυτοσυγκράτηση».

Ισως η πιο σοκαριστική πληροφορία του βιβλίου επισημάνθηκε σε ξεχωριστό άρθρο της «The Washington Post» από τον Αζι Παϊμπάρα (Azi Paybarah), ο οποίος έγραψε: «Ο πρόεδρος Τραμπ προσέφερε κάποτε αυτό που θεωρούσε ‘μεγάλη συμφωνία’ στον βασιλιά Αμπντάλα Β’ της Ιορδανίας: τον έλεγχο της Δυτικής Οχθης». Στο βιβλίο αναφέρεται ότι ο βασιλιάς είπε: «Νόμιζα ότι έπαθα καρδιακή προσβολή… Δεν μπορούσα να αναπνεύσω. Είχα διπλωθεί».

Οι άνθρωποι τόσο υπέρ όσο και κατά του Τραμπ πιστεύουν ότι έχουν όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται για να κρίνουν, αλλά ο Γκρίνμπεργκ σημειώνει ότι «όσοι έχουν γερό στομάχι θα βρουν πολλά που δεν ήξεραν και πολλά περισσότερα που κάποτε έμαθαν αλλά ίσως, μέσα στον καθημερινό καταιγισμό των έκτακτων ειδήσεων στα πρωτοσέλιδα, κατάφεραν να ξεχάσουν».

Ο Γκρίνμπεργκ ενημερώνει ότι ο Μπέικερ είναι ο επικεφαλής ανταποκριτής της «The New York Times» στον Λευκό Οίκο και ότι η Γκλάσερ είναι συντάκτρια στο «The New Yorker» και εκτιμά ότι είναι «το τέλειο ζευγάρι για να γράψουν αυτό το βιβλίο, με συνολική εμπειρία 60 ετών στο ρεπορτάζ για την Ουάσιγκτον και δύο άλλα βιβλία στο από κοινού ενεργητικό τους».

Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι το πλήρες όνομα του Μπέικερ είναι Πίτερ Ελευθέριος Μπέικερ (Peter Eleftherios Baker) και ότι ο πατέρας του, Ε. Π. Μπέικερ, γεννήθηκε Ελευθέριος Πίτερ Μπέικερ, φέρεται να είναι ελληνικής καταγωγής και να πήρε το όνομά του από τον σύγχρονο Ελληνα πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι η πολιτική συζητείτο με πάθος στα τραπέζια των Μπέικερς για τουλάχιστον δύο γενιές.

Οι κριτικές ανέδειξαν αναφορές για δυσλειτουργία στον Λευκό Οίκο και για τον τρόπο με τον οποίο τα πρόσωπα-κλειδιά την αντιμετώπισαν. Το «The Divider» σημειώνει για έναν κορυφαίο αξιωματούχο -γνώμη που ενστερνίζονται αρκετοί- ότι «η δουλειά του δεν ήταν να κάνει πράγματα, αλλά να εμποδίσει ορισμένα πράγματα να συμβούν, να αποτρέψει την καταστροφή».

«Ξανά και ξανά», σημειώνει ο Γκρίνμπεργκ, οι υπάλληλοι του προσωπικού συζητούν αν θα πρέπει να μείνουν στη θέση τους με την ελπίδα να μετριάσουν τις πιο ποταπές παρορμήσεις του Τραμπ ή να φύγουν ουρλιάζοντας από το δωμάτιο».

Οι ανησυχητικές και τρομακτικές περιγραφές συγκεκριμένων γεγονότων αφθονούν, όπως ήταν αναμενόμενο. Το άρθρο της «The Washington Post» σημειώνει ότι υπάρχει ένα κεφάλαιο με τίτλο «Οι Στρατηγοί μου», όπου «οι Μπέικερ και Γκλάσερ περιγράφουν πως ο Τραμπ ήταν τόσο απογοητευμένος με τους στρατιωτικούς διοικητές του επειδή αρνούνταν τις διάφορες ισχυρές εντολές του, ώστε ρώτησε τον προσωπάρχη (και στρατηγό εν αποστρατεία) Τζον Κέλι (John Kelly) γιατί οι στρατηγοί του δεν μπορούσαν να μοιάζουν περισσότερο με εκείνους του Αδόλφου Χίτλερ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου».

Πιο σημαντικό από το να ρίξει επιπλέον φως στη σκέψη του Τραμπ, το βιβλίο αποκαλύπτει επιπλέον στοιχεία για τις πράξεις του. Ο Χάκερ γράφει ότι «ο Μπέικερ και η Γκλάσερ αποκαλύπτουν πολλά άλλα επεισόδια που καθιστούν σαφές -πολύ πριν από τις 6 Ιανουαρίου 2021- πόσο σοκαριστικά μακριά ήταν διατεθειμένος να φτάσει για να παραμείνει στο αξίωμα. Οι συγγραφείς αποκαλύπτουν μια σειρά από συνομιλίες μεταξύ του Τραμπ και του υπουργού Δικαιοσύνης (William Barr) που υποδηλώνουν ότι ο πρόεδρος μιλούσε πραγματικά σοβαρά για τις απειλές του στο twitter να κλείσει μέσα τον αντίπαλό του στις εκλογές Τζο Μπάιντεν».

Σε ένα άλλο διάσημο μέτωπο, ο Γκρίνμπεργκ σημειώνει ότι «μερικά από τα πιο βαρυσήμαντα κεφάλαια ασχολούνται με τη σχέση του Τραμπ με τη Ρωσία… Οι Μπέικερ και Γκλάσερ αποφεύγουν τις πιο τρελές θεωρίες συνωμοσίας που ακούστηκαν σε αριστερούς κύκλους κατά τη διάρκεια της έρευνας του Ρόμπερτ Μιούλερ (Robert Mueller) για τις συνδέσεις της προεκλογικής εκστρατείας του 2016 με τη Ρωσία». Αντ’ αυτού, ο Γκρίνμπεργκ γράφει: «Το ‘The Divider’ ανασυνθέτει ήρεμα και προσεκτικά τα γεγονότα για να αποκαλύψει εκ νέου τον συγκλονιστικό σεβασμό του Τραμπ στον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν».

Σύμφωνα με τον Γκρίνμπεργκ, «το ‘The Divider’ ολοκληρώνεται με μερικά καθηλωτικά κεφάλαια σχετικά με τις τρελές ραδιουργίες του Τραμπ για να κρατηθεί στην εξουσία μετά την ήττα του τον Νοέμβριο του 2020 – με αποτέλεσμα τη μοιραία έφοδο στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021».

Ενώ οι υποστηρικτές του Τραμπ μπορούν να αντιτείνουν λέγοντας ότι ούτε οι συγγραφείς ούτε οι κριτικοί είναι φίλα προσκείμενοι στον Τραμπ, άλλοι περιμένουν με ανυπομονησία τις απαντήσεις των υποστηρικτών του πρώην Προέδρου που θα επιχειρήσουν να θέσουν το υλικό του «The Divider» σε μια διαφορετική προοπτική. Η πρόκληση ωστόσο επισημαίνεται από τον Γκρίνμπεργκ όταν γράφει: «Ακόμη πιο εντυπωσιακός είναι ο αριθμός των άλλοτε πιστών που, μετά τις θητείες τους, αναδείχθηκαν μεταξύ των πιο σφοδρών επικριτών του Προέδρου».

Πηγές: «The Washington Post», «The New York Times»